Śmierć cieplna Wszechświata

Śmierć cieplna Wszechświata (Wielki Chłód) – hipoteza zakładająca kres Wszechświata w wyniku osiągnięcia stanu termicznej równowagi. Stan ten jest konsekwencją dążenia entropii – w izolowanym układzie termodynamicznym – do stanu maksymalnego[1]. Termin ten został po raz pierwszy użyty w 1854 przez Hermanna von Helmholtza na podstawie wniosków Rudolfa Clausiusa wynikających z II zasady termodynamiki[2].

W początkowych latach po opracowaniu hipotezy przeciwstawiał jej się jedynie William John Macquorn Rankine. Dopiero pod koniec lat 60. XX wieku pojawiać zaczęli się naukowcy odrzucający tę hipotezę, niekiedy proponując alternatywne. W podobnym okresie zaczęto wplatać prawa entropii w argumentację na rzecz stworzenia Wszechświata. Z największym sprzeciwem hipoteza śmierci cieplnej wszechświata spotkała się w Niemczech, gdzie nie przyjęła się ona ideologicznie i kulturowo. Nieco mniejszy, lecz również znaczący sprzeciw pojawił się w Wielkiej Brytanii[3].

Do szerszego grona odbiorców hipoteza dotarła w latach 20. XX wieku, gdy temat śmierci cieplnej Wszechświata podjęły media i literatura popularna. Pod koniec drugiej dekady XX wieku dyskurs naukowy szczególnie intensywnie roztaczał się wokół natury promieniowania kosmicznego. Debatę prowadziło głównie dwóch naukowców: James Hopwood Jeans i Robert Millikan. Według Millikana promieniowanie kosmiczne stanowiło znamienny przykład zamiany promieniowania w materię. Opracował teorię zakładającą cykliczność Wszechświata. Jeans podważył zarówno teorię samą w sobie, jak i pośrednio w niej wyrażone powątpiewanie w jednokierunkowy rozwój Wszechświata[2].

Przypisy

  1. Michał Heller: Ostateczne wyjaśnienia wszechświata. Kraków: Universitas, 2008, s. 27–28.
  2. a b History of Astronomy: An Encyclopedia. John Lankford (red.). Routledge, 2013, s. 183.
  3. Helge S Kragh: Entropic Creation: Religious Contexts of Thermodynamics and Cosmology. Ashgate Publishing, 2013, s. 43–44.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ilc 9yr moll4096.png
CMB Images

IMAGES > CMB IMAGES > NINE YEAR MICROWAVE SKY

http://map.gsfc.nasa.gov/media/121238/index.html

Nine Year Microwave Sky

The detailed, all-sky picture of the infant universe created from nine years of WMAP data. The image reveals 13.77 billion year old temperature fluctuations (shown as color differences) that correspond to the seeds that grew to become the galaxies. The signal from our galaxy was subtracted using the multi-frequency data. This image shows a temperature range of ± 200 microKelvin.

Credit: NASA / WMAP Science Team

WMAP # 121238

Image Caption

9 year WMAP image of background cosmic radiation (2012)