Śnieżyca cesarska

Śnieżyca cesarska
Anser canagicus[1]
(Sevastianov, 1802)[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

blaszkodziobe

Rodzina

kaczkowate

Podrodzina

gęsi

Plemię

Anserini

Rodzaj

Anser

Gatunek

śnieżyca cesarska

Synonimy
  • Anas canagicus Sevastianoff, 1802[2]
  • Anser canagica (Sevastianov, 1802)[3]
  • Chen canagica (Sevastianov, 1802)[4]
  • Philacte canagica (Sevastianov, 1802)[5]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 NT pl.svg

Śnieżyca cesarska[6], gęś cesarska[7] (Anser canagicus) – gatunek dużego ptaka z podrodziny gęsi (Anserinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący północno-zachodnią Amerykę Północną oraz północno-wschodnią Azję. Bliski zagrożenia wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[8][9].

Zasięg występowania

Gniazduje (od V do VI − VII) na wybrzeżach Morza Beringa − zachodnia Alaska, głównie delta Jukonu oraz na Półwyspie Czukockim i wybrzeżach Zatoki Anadyrskiej. Zimuje na Wyspach Aleuckich, Kamczatce i w południowo-zachodniej Alasce[8]. Ptaki w wieku przedreprodukcyjnym (po raz pierwszy gniazdują w 3. roku życia) lato spędzają na Wyspie Św. Wawrzyńca.

Jaja

Morfologia

Długość ciała 65–89 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 119 cm; masa ciała samic średnio 1926 g, samców średnio 2370 g[8]. Brak dymorfizmu płciowego, upierzenie − biała głowa i kark, reszta ciała szara z czarnym, poprzecznym prążkowaniem, dziób różowy, nogi czerwone. Osobniki młodociane nie posiadają białej barwy na głowie i szyi.

Tryb życia

Biotop
Tundra.
Gniazdo
Blisko wody, w zagłębieniu trawy, wysłane puchem.
Jaja
O barwie kremowej w liczbie 3 do 8 (zazwyczaj 5)[10].
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 24–25 dni. Pisklęta są samodzielne po około 30–47 dniach i są w stanie latać po 50–60 dniach[10].
Pożywienie
Rośliny wodne z niewielką ilością wodnych bezkręgowców, po sezonie lęgowym trawa i jagody.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2000 roku uznaje śnieżycę cesarską za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku uznawano ją za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2001 roku szacowano na ponad 85 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji jest spadkowy[3].

Przypisy

  1. Anser canagicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b A.F. Sevastianoff. Description d’une nouvelle espece de canard et d’une variete de l’huitrier, que se trouvent dans le cabinet d’Histoire Naturelle de l’Academie Imperiale des Sciences. „Nova acta Academiae scientiarum imperialis petropolitanae”. 13, s. 349, ryc. 10, 1802. (fr.). 
  3. a b c BirdLife International, Anser canagicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [online], wersja 2020-2 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
  4. Chen canagica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2013-11-23] (ang.).
  5. Philacte canagica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2013-11-23] (ang.).
  6. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Anserini Vigors, 1825 (1815) (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-21].
  7. Notatki Ornitologiczne. T. 34–35. Sekcja Ornitologiczna Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, 1993.
  8. a b c J.A. Schmutz, M.R. Petersen & R.F. Rockwell: Emperor Goose (Anser canagicus), version 1.0. W: A.F. Poole (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.empgoo.01. [dostęp 2020-07-21]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  9. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-21]. (ang.).
  10. a b Emily Brown: Anser canagicus Emperor goose. Animal Diversity Web, 2011. [dostęp 2019-12-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Anser canagicus MHNT.ZOO.2010.11.15.7.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of emperor goose Collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Emperor.goose.arp.750pix.jpg
Emperor Goose (Anser canagicus) at Slimbridge Wildfowl and Wetlands Centre, Gloucestershire, England.
Taken by Adrian Pingstone in March 2004 and released to the public domain.