Śródmieście (Włocławek)

Śródmieście
Obszar funkcjonalno-przestrzenny Włocławka
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miasto

Włocławek

Powierzchnia

2,74 km²

Wysokość

69 m n.p.m.

Populacja (2006)
• liczba ludności


27 867[1]

• gęstość

10 170 os./km²

Tablice rejestracyjne

CW

Położenie na mapie Włocławka
Położenie na mapie
52°39′16″N 19°03′57″E/52,654444 19,065833
Portal Polska
Widok na ulicę Piekarską
Pomnik Żołnierza Polskiego na placu Wolności

Śródmieście – najstarsza dzielnica Włocławka, położona na lewym brzegu Wisły.

Według oficjalnego projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego z 2007 r.[2] na północy granicę Śródmieścia wyznacza rz. Wisła, na wschodzie granicznymi ulicami są ul. Ogniowa, Łęgska, Okrężna i Wincentego Witosa, na południu granicę wyznacza linia kolejowa nr 18, a na zachodzie rz. Zgłowiączka.

Średniowieczne stare miasto ograniczało się do północno-zachodniej części dzisiejszego Śródmieścia. Miasto rozrastało się równomiernie, ciążąc jednak ku Wiśle, dopiero budowa dworca linii kolejowej warszawsko-bydgoskiej (1862 r.) spowodowała gwałtowny rozrost miasta w kierunku południowym. Na początku XIX w. nie było jeszcze ulicy Kilińskiego, nie było zabudowań przy dzisiejszych ulicach Kościuszki i Polskiej Organizacji Wojskowej, na południu miasto kończyło się mniej więcej na dzisiejszych ulicach Zduńskiej i Stodólnej, a na wschodzie na dzisiejszych ulicach Królewieckiej i Ogniowej[3].

Śródmieście może poszczycić się licznymi zabytkami, świeckimi i kościelnymi, w znacznej mierze zachowało swój wielowiekowy charakter. Nadal pozostaje centrum handlu, znajdują się tu również najważniejsze urzędy oraz najlepiej oceniane szkoły średnie.

Złożona rzeczywistość Śródmieścia

Wieloletnie kwaterowanie osób z marginesu społecznego w „niczyich” kamienicach, odebranych prawowitym właścicielom, negatywnie odbiło się na wizerunku Śródmieścia. Większość zaniedbanych kamienic Śródmieścia ze względów historycznych posiada złożony stan prawny – najczęściej budynki te stanowią współwłasność prywatną oraz miejską. Problem stanowi również nieuregulowany stan prawny wielu nieruchomości należących do ofiar Holocaustu – w chwili obecnej nie można jeszcze zasądzać zasiedzenia tych nieruchomości.

Śródmieście objęte jest miejskim planem rewitalizacji. Pierwotnie rewitalizacja miała opierać się na partnerstwie publiczno-prywatnym, ostatecznie jednak ogranicza się głównie do realizacji projektów inwestycji miejskich, otrzymujących współfinansowanie ze środków Unii Europejskiej[4]. Część środków na inwestycje pochodzi z emisji obligacji (o ich emisji Rada Miasta zadecydowała uchwałą z 6 kwietnia 2009 r.)[5]. Jednym z pierwszych dużych zadań rewitalizacyjnych był projekt budowy centrum kulturalnego w budynkach po browarze Bojańczyka (ul. Bechiego i ul. Łęgska, tzw. „Browar B”) oraz projekt przebudowy Placu Wolności. Na początku 2009 r. sprawa budowy centrum kulturalnego w budynkach po browarze Bojańczyka przerodziła się w aferę – okazało się, że miasto postanowiło przejąć siłą od prywatnego właściciela legalnie nabytą od miasta w 2003 r. nieruchomość przy ul. Łęgskiej 28, powołując się na klauzulę prawa odkupu w umowie sprzedaży. Prawo odkupu jest jednak bardzo kontrowersyjnym zapisem prawnym, jeszcze bardziej kontrowersyjne wydawało się być wywłaszczanie pod cele kulturalno-rozrywkowe, a nie infrastrukturalne. Spór o nieruchomość trwał od 2007 r.[6], po korzystnym dla Urzędu Miasta wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku udostępnienie placu budowy stało się możliwe przed końcem 2010 r.[7] Ostatecznie prace budowlane rozpoczęto w 2012 r., ich zakończenie zaplanowano na wrzesień 2013 r.[8], inwestycję sfinalizowano 24 kwietnia 2014 r., oddając obiekt do użytku[9]. Niepowodzeniem zakończyła się przebudowa Placu Wolności (radni wykreślili tę inwestycję z Lokalnego Programu Rewitalizacji)[10]. Następnym na liście projektów do realizacji w ramach programu rewitalizacji był plan przebudowy Zielonego Rynku[11]. Inwestycję, z opóźnieniem[12], ukończono pod koniec 2010 r.[13], jej zakres to m.in. wymiana płyt chodnikowych na kostkę i wyłożenie kostki na ulicach i placach parkingowych, koszt – 9,36 mln zł[14]. Podobnych granitowych przeobrażeń doczekał się Stary Rynek, pokryto go m.in. kamiennymi płytami i kostką[15][16]. Przebudowywano również nadwiślańskie Bulwary[17][18], niejako zwieńczenie tej inwestycji stanowi budowa sceny na wodzie w 2013 r.[19]

Teoretyczne debaty nad obecnym planem rewitalizacji Śródmieścia trwały 3 lata. Miały zakończyć się w kwietniu 2009 r. przyjęciem przez Radę Miasta Lokalnego Programu Rewitalizacji[20], jednak z powodu protestów społecznych towarzyszących ogłoszeniu planów przebudowy Placu Wolności uchwalenie Lokalnego Programu Rewitalizacji odłożono w czasie[21]. Ostatecznie przyjęto go 18 listopada 2009 r.[10] Dyskusję o pozyskaniu środków unijnych na rewitalizację Śródmieścia zainicjowano w 2003 r.[22] Pierwszą próbę szybkiego przywrócenia świetności historycznemu centrum miasta podjęto w 1977 r., z propagandowym rozmachem ogłoszono wówczas czteroletni program rewaloryzacji Śródmieścia. Zabrakło jednak środków finansowych, rozpoznania konserwatorsko-urbanistycznego miasta, doświadczonych projektantów i wykonawców[23].

Do najbardziej niedoinwestowanych obszarów Śródmieścia zaliczano przede wszystkim jego najstarszą (północną) część. Sytuacja ta powoli ulega zmianie, jednym z ostatnich przedsięwzięć miasta na tym obszarze jest utworzenie nowego parkingu i placu imprez masowych, przebudowa Bulwarów oraz remont staromiejskich dróg i uliczek (Bechiego, Bednarska, Browarna, Łęgska, Maślana, Matebudy, Stary Rynek, Szpichlerna, Towarowa, Tumska, Wiślana, Zamcza). Inwestycje te, zapowiedziane w roku 2008[1], przygotowane w 2009[24], rozpoczęte w 2010 i przesunięte na 2011[25], przeciągnęły się do roku 2012[26].

Oprócz projektów faktycznie rewitalizacyjnych (polegających na odbudowie lub przekształceniach), znaczna część zadań rewitalizacyjnych, zapisanych w Lokalnym Programie Rewitalizacji, była takimi jedynie z formalnego punktu widzenia – pod projekty rewitalizacyjne podpięto również nieznaczne przebudowy budynków już wcześniej normalnie funkcjonujących jako miejskie placówki kulturalne i oświatowe oraz większe remonty (np. „remont dachu” Zespołu Szkół Technicznych, „odnowa Szkoły Podstawowej nr 10”).

Przypisy

  1. a b projekt Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Włocławek na lata 2008-2015 z grudnia 2008 r. [1]
  2. załącznik „Jednostki strukturalne – rys. 8” [2] projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego z 2007 r. [3]
  3. J. Maliszewski, K. Cyroński, Wańkowski, Kopia planu siedzib Miasta Obwodowego i Narodowego Włocławka..., 1824 (1818) r., w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Zb. Kart., 356-41.
  4. Jacek Hołub, Włocławek wychodzi z cienia Torunia, internetowe wydanie „Gazety Wyborczej” (2007-11-03) [4]
  5. Barbara Szmejter, Czas na obligacje, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 82 z 7 kwietnia 2009 r., wyd. włocławskie, s. 11
  6. Olga Krupa, Hurtownia ryb czy Browar B.?, [w:] „Tygodnik Kujawski”, nr 5 (68) z 6 lutego 2009 r., s. 4; Maciej Gogołkiewicz, Pierwsze ofiary Browaru B?, internetowe wydanie „Nowości” (2009-02-04) [5]
  7. Ewelina Piotrowska, Browar B należy do miasta, [w:] „Nowości”, nr 206 z 3 września 2010 r., wyd. włocławskie, s. 7
  8. Renata Kudeł, Browar B. Będzie kulturalnie, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 121 z 25 maja 2012 r., wyd. włocławskie, s. 18A
  9. Anna Pudlińska: Centrum Kultury "Browar B" we Włocławku oficjalnie otwarte. oficjalna strona internetowa Radia PiK, 2014-04-24. [dostęp 2014-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-22)]. (pol.).
  10. a b Barbara Szmejter, Muzycy przyszli zaprotestować, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 271 z 19 listopada 2009 r., wyd. włocławskie, s. 3; Ewelina Piotrowska, Przepadło dofinansowanie?, [w:] „Nowości”, nr 272 z 20 listopada 2009 r., wyd. włocławskie, s. 7; Barbara Szmejter, Marzenia o nowym centrum pękły jak bańka mydlana, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 272 z 20 listopada 2009 r., wyd. włocławskie, s. 3; Katarzyna Czyżewska, Krótka i emocjonalna, [w:] „Tygodnik Kujawski”, nr 38 (100) z 20 listopada 2009 r., s. 1
  11. Analiza porównawcza Lokalnego programu rewitalizacji na lata 2005-2006 i następne oraz projektu Lokalnego programu rewitalizacji miasta Włocławek na lata 2009-2015, [6]
  12. Małgorzata Goździalska, Zielony Rynek we Włocławku. To jeszcze nie finisz, internetowe wydanie „Gazety Pomorskiej” (2010-10-20) [7]
  13. Ewelina Piotrowska, Rok przechodzi do historii, internetowe wydanie „Nowości” (2010-12-28) [8]
  14. Grażyna Sobczak, Rynek zabójczy dla obcasów, internetowe wydanie „Nowości” (2010-08-10) [9]
  15. Małgorzata Goździalska: Stary Rynek nam młodnieje. Trwa rewitalizacja. strona internetowa „MM Moje Miasto Włocławek”, redagowana przez „Gazetę Pomorską”, 2012-03-13. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
  16. Stary Rynek bardzo odmłodniał. „Gazeta Pomorska”. Nr 19756; wyd. włocławskie. 65 (187), s. 11A, 2013-08-12. (pol.). 
  17. Pracują nad metamofrozą włocławskich bulwarów, internetowe wydanie „Nowości” (2010-07-23) [10]
  18. UM Włocławek: Rewitalizacja miasta Włocławek – projekty zakończone. oficjalna strona internetowa Urzędu Miasta Włocławek. [dostęp 2014-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-02)]. (pol.).
  19. Małgorzata Goździalska, Będzie scena na wodzie, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 124 z 29 maja 2012 r., wyd. włocławskie, s. 13A; DDWłocławek: Na bulwarach zacumuje wielka pływająca scena!. portal DDWłocławek, 2012-05-24. [dostęp 2012-05-29].
  20. Łukasz Daniewski, Konsultacje na finiszu, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 36 z 12 lutego 2009 r., wyd. włocławskie, s. 13
  21. Maciej Gogołkiewicz, Oazy ciszy tu nie będzie, [w:] „Nowości”, nr 137 z 13 czerwca 2009 r., wyd. włocławskie, s. 1
  22. Barbara Szmejter, Unia na Starówce, internetowe wydanie „Gazety Pomorskiej” (2003-11-18) [11]
  23. Bogdan Ziółkowski, Włocławek stolicą województwa 1975-1998 – kalendarium, [w:] Włocławek. Dzieje miasta, pod red. J. Staszewskiego, t. II, Włocławek 2001, s. 782
  24. Grażyna Sobczak, Kościół oddaje miastu, [w:] „Nowości”, nr 212 z 10 września 2009 r., wyd. włocławskie, s. 7; Maciej Mroczyński, Rozkopią, by nadać klimat, internetowe wydanie „Nowości” (2009-01-30) [12]
  25. GG, Wielkie zmiany we Włocławku dzięki Unii Europejskiej, [w:] „Gazeta Wyborcza Toruń”, nr 297 z 21 grudnia 2010 r., s. 2; Małgorzata Goździalska, Mamy dość zapyziałych ulic!, [w:] „Gazeta Pomorska”, nr 24 z 31 stycznia 2011 r., wyd. włocławskie, s. 13A; Ewelina Piotrowska, Czekają na połamane karki, internetowe wydanie „Nowości” (2011-07-08) [13]
  26. Małgorzata Goździalska, Na przebudowie starówki Jolanta Markiewicz straciła już 50 tys. złotych, strona internetowa „Moje Miasto Włocławek”, redagowana przez „Gazetę Pomorską” (2012-04-04) [14]

Media użyte na tej stronie

Plac wolnosci we wloclawku pomnik.jpg
Autor: Wloclawianin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik na Placu Wolności we Włocławku
Włocławek Piekarska (1).jpg
Autor: JFZ ^^, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Piekarska widziana z mieszkania kamienicy.
Wloclawek - Jednostki strukturalne - 2007 - Srodmiescie.svg
oficjalny projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego z 2007 r. (załącznik „Jednostki strukturalne – rys. 8”) – jednostka strukturalna Śródmieście