Świątynia Luksorska

Świątynia Luksorska
Świątynia Luksorska
Świątynia Luksorska, widok z Corniche
Aleja Sfinksów
Meczet Abu al-Haggag
Starożytne Teby z ich nekropolią[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Egipt

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, III, VI

Numer ref.

87

Region[b]

Kraje arabskie

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1979
na 3. sesji

Świątynia Luksorska (egip. .Ipet-resejetHarem Południowy – miejsce liczby, wyliczania, poznania (wszystkiego tego co jest)) – znana także jako Świątynia Narodzin Amona. Jedna z budowli starożytnego Egiptu, które można obejrzeć w Luksorze, w południowym Egipcie. Jest jednym z dwóch (po świątyni w Karnaku) najważniejszych zabytków wschodniego brzegu Teb.

Budowę świątyni rozpoczął Amenhotep III, jego następcy kontynuowali, rozbudowując świątynię. Ostateczny kształt otrzymała za czasów Ramzesa II.

Świątynie Amona w Luksorze i Karnaku połączone są ze sobą Aleją Sfinksów o długości ok. 3 km. Aleja prowadziła wzdłuż Nilu do wielkich, szerokich na 65 m pylonów ustawionych przez Ramzesa II.

Przed pylonami stanęły dwa 25 m wysokości obeliski (jeden z nich został wywieziony w 1833 r. do Paryża i ustawiony w 1836 roku, na Placu Zgody) oraz sześć posągów Ramzesa, królowej Nefertari i ich córki Maritamon w pozycji siedzącej. Do naszych czasów przetrwały tylko dwa z nich (trzeci jest odrestaurowany). Pylony zdobione są reliefami o tematyce batalistycznej, sławiącej zwycięstwo Ramzesa nad Hetytami w bitwie pod Kadesz.

Symbol Sema-taui oznacza zjednoczenie Dolnego Egiptu (papirus) i Górnego Egiptu (kwiat lotosu).

Za pylonami znajduje się dziedziniec Ramzesa II otoczony podwójną kolumnadą. Bezpośrednio za pylonami, po prawej stronie znajduje się kaplica Hatszepsut, po lewej, na ruinach świątyni, zbudowano meczet Abu al-Haggag[1].

Dziedziniec Ramzesa z dziedzińcem Amenhotepa III łączy kolumnada Amenhotepa (trójnawowa długa sala). U wejścia do kolumnady Amenhotepa postawiono dwa, ogromnych rozmiarów posągi Ramzesa III (Ramzes nakazał ustawienie 10 swoich podobizn w tej świątyni). Kolumny mają głowice w kształcie rozwiniętych kwiatów papirusu.

Dziedziniec Amenhotepa poprzedza salę hypostylową, za którą znajduje się najstarsza część świątyni, sanktuarium poświęcone triadzie bóstw tebańskich: Amonowi, Chonsu i Mut.

Podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w 1989 r., na dziedzińcu odnaleziono 20 posągów królewskich ukrytych pod posadzką jeszcze w starożytności. Najstarsze z nich pochodzą z czasów Amenhotepa.

W czasach rzymskich na terenie świątyni mieścił się obóz wojskowy. Chrześcijanie używali świątyni jako kościoła.

Zobacz też

Przypisy

  1. Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Egipt. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2009, s. 186. ISBN 978-83-7575-648-7.

Media użyte na tej stronie

Luxor05(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
aleja sfinksów
Luxor-Tempel Pylon 08.jpg
Autor: Olaf Tausch, Licencja: CC BY 3.0
Pylon of the Luxor Temple in Luxor, Egypt
Luxor Temple R12.jpg
Autor: Marc Ryckaert, Licencja: CC BY-SA 4.0
UWAGA: Ten obraz jest panoramą złożoną z wielu pojedynczych zdjęć, które zostały złączone cyfrowo. Aby było to możliwe, obraz ten został poddany pewnym przekształceniom. Przekształcenia te mogły polegać na miksowaniu, rozmywaniu, klonowaniu, dopasowywaniu kolorów i perspektywy. W konsekwencji obraz może niedokładnie odpowiadać rzeczywistości w miejscach łączenia poszczególnych zdjęć.
Luxor Temple R13.jpg
Autor: Marc Ryckaert, Licencja: CC BY-SA 4.0
Temple and Abu el-Haggag mosque at Luxor (Egypt)
Aegypten1959-042 hg.jpg
Autor: H. Grobe, Licencja: CC BY-SA 3.0
1959 in Egypt. Reliefs in Luxor Temple
Flickr - archer10 (Dennis) - Egypt-3B-036.jpg
Autor: Dennis Jarvis from Halifax, Canada, Licencja: CC BY-SA 2.0
Two great obelisks use to mark the front of the Luxor temple. They record the success of Rameses II at the battle of Kadesh (in Syria in 1285 BC). This was a stand-off as far as the battle was concerned, but it stopped Hittite expansion into Palestine then under Egyptian control, by signing the first treaty in history. Only one obelisk remains in Egypt, the French removed the other to Paris in 1836. Luxor, Egypt
Abu el-Haggag R01.jpg
Autor: Marc Ryckaert (MJJR), Licencja: CC BY 3.0
Luxor, Egypt: Abu el-Haggag Mosque and pylon of Luxor Temple