Święta krowa

Krowa na ulicy Delhi
Krowy przeszukujące śmieci w Jaipurze
Mityczna krowa Kamadhenu w Batu Caves w Kuala Lumpur

Święta krowa – termin używany dla określenia specjalnego statusu krowy w Indiach.

Wedyzm

Symbolizm krowy sięga w wierzeniach indyjskich czasów aryjskich. Już wedyzm znał ją jako uniwersalną matkę i symbol kosmiczny[1]. Teksty starowedyjskie przekazują, iż poza sklepieniem nieba znajduje się niebiańska krowa. Słońce i Księżyc pojmowano jako jej cielaki, a światło tych ciał niebieskich jako mleko niebiańskiej krowy[2].

Hinduizm

Zgodnie z hinduistycznymi pismami świętymi, krowa powinna być traktowana jako jedna z siedmiu matek człowieka, gdyż jako dawczyni mleka staje się jego karmicielką.

Wbrew panującemu na Zachodzie przekonaniu, hinduiści nie czczą krów, ale starają się zapewnić im ochronę, co przejawia się w łagodnym ich traktowaniu oraz ścisłym powstrzymywaniu się od spożywania mięsa (wegetarianizm).

Konstytucja Republiki Indii z 26 listopada 1949 r. zawiera zapisy zobowiązujące władze państwowe do ochrony krów. Zgodnie z jej art. 48 państwo dąży do rozwijania rolnictwa i hodowli zwierząt zgodnej z nowoczesnymi i naukowymi wzorcami, a w szczególności podejmuje kroki zmierzające do zachowania i poprawy chowu krów i cieląt oraz innego bydła mlecznego oraz do zapobiegania ich ubojowi.[3] jednakże w większości stanów obowiązują miejscowe przepisy i wyjątki od nich, które dopuszczają m.in. zabijanie krów starych i chorych. Po dojściu do władzy w Indiach nacjonalistycznej partii BJP nasiliły się przypadki napadów na rzeźnie, rzeźników i na osoby wyznające religie nie nakazujące praktykowania wegetarianizmu (np. muzułmanów); znane były także przypadki linczów. Napaści dopuszczały się ochotnicze patrole religijne, wyposażone w kije, miecze, pistolety i cegły. Potępienie władz wobec napadów było spóźnione i mało wyraziste[4].

Sikhizm

Sikhowie z tradycji namdhari otaczają krowy szczególnym szacunkiem, podobnie jak to ma miejsce w hinduizmie[5].

Frazeologia polska

Określenie to utarło się w języku polskim jako związek frazeologiczny oznaczający osobę uważającą się (lub uważaną przez innych) za niepodlegającą krytyce, niezależnie od podejmowanych lub niepodejmowanych przez nią działań.

Zobacz też

Przypisy

  1. "Zasady odnoszące się do kontaktu i do żywności. W: Louis Dumont: Homo hierarchicus. System kastowy i jego implikacje. Anna Lebeuf (tł.), Tomasz Sikora (red.nauk.). Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy >>NOMOS<<, 2009, s. 224, seria: Classica Religiologica. ISBN 978-83-60490-54-9. OCLC 750773420.
  2. Androgyn uniwersalny. W: Maryla Falk: Mit psychologiczny w starożytnych Indiach. Ireneusz Kania (przeł.), Marek Mejor (red.nauk.). Wyd. 1. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2011, s. 38. ISBN 97883-242-0978-1.
  3. Konstytucja Republiki Indii, 26 października 1949.
  4. Robert Stefanicki: Śmierć krowożercom. Indie toczą wojnę o świętość. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2014-12-15. [dostęp 2015-12-17]. (pol.).
  5. Zbigniew Igielski: Sikhizm. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2008, s. 112, seria: Mała Biblioteka Religii. ISBN 978-83-7505-045-5. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Batu Caves Kamadhenu.jpg
Autor: Christian Haugen, Licencja: CC BY 2.0
Batu Caves Kamadhenu
Jaipur cows eating trash.JPG
Autor: Marcin Białek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cows eating trash, Jaipur, India.