Świętoszek

Świętoszek

Le Tartuffe ou l’Imposteur

Karta tytułowa wydania z 1669 roku
Autor	Molier
Typ utworu	komedia
Data powstania	1661
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Francja
Język	francuski
Data wydania	1664
Pierwsze wydanie polskie
Przekład	Tadeusz Boy-Żeleński i Kazimierz Zalewski

Świętoszek (fr. Le Tartuffe ou l’Imposteur) – komedia Moliera powstała w 1661 roku, zaś wystawiona po raz pierwszy w 1664 roku. Swój rozgłos zawdzięcza nie tylko walorom artystycznym, ale także skandalowi, jaki wywołało w XVII-wiecznej Francji wykpienie hipokryzji religijnej.

Głównym założeniem autora sztuki była krytyka hipokryzji religijnej. W tym celu stworzył postać Tartuffe’a – człowieka, który dla osiągnięcia własnych korzyści, wykorzystuje Orgona i jego rodzinę, udając przy tym osobę wielce religijną i pobożną. Orgon, niewrażliwy na przestrogi rodziny dotyczące Tartuffe’a, uświadamia sobie swój błąd dopiero po zapisaniu mu całego majątku. Zdemaskowanie hipokryzji Tartuffe’a w IV akcie jest powszechnie uważane za jedną z najdoskonalszych scen w historii teatru.

Na język polski przełożyli Świętoszka Tadeusz Boy-Żeleński i Kazimierz Zalewski.

Postacie

• Tartuffe – tytułowy, główny bohater. Uosobienie hipokryzji. Zaleca się do Elmiry.
• Orgon – głowa rodziny, ofiara intrygi Tartuffe’a
• Elmira – druga żona Orgona
• Damis – syn Orgona, brat Marianny
• Marianna – córka Orgona
• Walery – adorator Marianny
• Kleant – szwagier Orgona, brat Elmiry
• Doryna – pokojówka Marianny
• pani Pernelle – matka Orgona
• Flipota – pokojówka pani Pernelle
• Laurenty – sługa Tartuffe’a
• pan Zgoda – woźny sądowy
• oficer gwardii

Linki zewnętrzne

• Wydanie utworu z 1669
• Świętoszek w serwisie Wolne Lektury w tłumaczeniu Kazimierza Zalewskiego i Tadeusza Boya-Żeleńskiego