Święty Józef cieśla

Święty Józef cieśla

Autor	Georges de La Tour
Data powstania	około 1640–1645
Medium	Olej na płótnie
Wymiary	137 × 101 cm
Miejsce przechowywania
Miejscowość	Paryż
Lokalizacja	Luwr

Święty Józef cieśla (Pracownia stolarska, Chrystus w warsztacie cieśli) – obraz francuskiego malarza Georges’a de La Toura.

Temat obrazu został zaczerpnięty z legend o Józefie Cieśli, z greckiego tekstu z V i VI wieku. Dzieciństwo Jezusa opisują apokryficzne źródła między innymi Ewangelia Tomasza. Ewangelie kanoniczne nie wspominają o okresie życia Jezusa pomiędzy jego narodzinami a okresem działalności^[1]. Pod koniec XVI wieku postać Józefa nabierała coraz większego znaczenia. W okresie kontrreformacji w postaci Józefa, przedstawianego w podeszłym wieku, widziano uosobienie cnót człowieka skromnego, ciężko pracującego i oddanego Bogu. Zmiana sposobu przedstawiania Józefa wiązała się z dokonywanymi zmianami społecznymi, gdzie podkreślano rolę rodziny w życiu człowieka.

Obraz przedstawia Józefa i jego syna pracujących w stolarni. Ogromna postać cieśli wyłania się z ciemności, a jego twarz i spracowane ręce oświetlane są przez światło świecy trzymanej przez dziecko. Blask świecy przenika przez dłoń chłopca, stanowiąc kolejny sposób przedstawienia oświetlenia stosowany przez La Toura. Wokół postaci widoczne są porozrzucane narzędzia stolarskie. Nie ma pewności, kim jest chłopiec. Większość badaczy identyfikuje go z małym Jezusem, ale istnieją opinie, iż może to być anioł, który kolejny raz ukazuje się Józefowi.

La Tour w tym samym okresie namalował Sen świętego Józefa, gdzie zwiastujący Anioł jest w podobny sposób oświetlony. Blask świecy może być symbolem przyszłego narodzenia Jezusa, zgodnie ze słowami:

Pochylony Józef wierci świdrem otwór w drewnianej belce. Może to nawiązywać do otworów po gwoździach jakie powstały po ukrzyżowaniu Chrystusa. Belki i pozycja świdra ułożone są w pozycji krzyża, co metaforycznie nawiązuje do śmierci Jezusa na Golgocie.

Pracownia stolarska, a głównie postać Józefa, jest porównywana do dzieła innego mistrza światła i cienia Caravaggia Nawrócenie w drodze do Damaszku i postaci giermka świętego Pawła.

Fragmenty obrazu

Przypisy

Bibliografia

• KrystynaK. Secomska KrystynaK., Malarstwo francuskie XVII wieku, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1985, ISBN 83-221-0219-4, OCLC 169905311 .
• StefanoS. Zuffi StefanoS., Nowy Testament. Postacie i epizody, EwaE. Maciszewska (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2007, ISBN 978-83-213-4470-6, OCLC 169906138 .
• Patrick de Rynck: Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2009, ISBN 97883-242-0903-3.