Świadkowie Jehowy w Zambii
Państwo | |
---|---|
Liczebność (2021) | 191 982 |
% ludności kraju (2021) | 1,2% |
Liczba zborów (2021) | 3519 |
Rozpoczęcie działalności | 1911 |
![Geographylogo.svg](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/16px-Geographylogo.svg.png)
Świadkowie Jehowy w Zambii – społeczność wyznaniowa w Zambii, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2021 roku 191 982 głosicieli, należących do 3519 zborów. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2021 roku zebrało się 779 219 osób (ok. 5,5% mieszkańców kraju)[1][2][a]. Działalność miejscowych głosicieli oraz Świadków Jehowy w Burundi i Tanzanii koordynuje Biuro Oddziału w Lusace[3]. Jest to trzecia pod względem liczebności wspólnota tego wyznania w krajach afrykańskich (po Nigerii i Demokratycznej Republice Konga) oraz jedna z 27 wspólnot Świadków Jehowy na świecie, których liczebność przekracza 100 000 głosicieli[4].
Historia
Początki
Pierwsze publikacje Badaczy Pisma Świętego w postaci Wykładów Pisma Świętego trafiły do rąk mieszkańców kraju w roku 1911[5][6][7]. W roku 1919 około 150 wyznawców zostało wychłostanych i uwięzionych za prowadzenie działalności kaznodziejskiej[6].
W 1935 roku władze ograniczyły import publikacji religijnych i wydały zakaz rozpowszechniania 20 publikacji[6]. Rok później w Lusace pod nadzorem Llewelyna Phillipsa otwarto skład publikacji Świadków Jehowy[6][8], pierwszą placówkę Towarzystwa Strażnica w tym kraju[9]. W roku 1940 rząd ponownie wydał zakaz wwozu i rozpowszechniania literatury biblijnej[6].
Rozwój działalności
W 1948 roku do Zambii przyjechali pierwsi misjonarze Szkoły Gilead[6]. Do kraju przyjechali z wizytą przedstawiciele Biura Głównego Świadków Jehowy, Nathan H. Knorr i Milton G. Henschel. Udało się uzyskać uznanie prawne i od 1 września 1948 oficjalnie rozpoczęło działalność Biuro Oddziału[10]. Rok później uchylono zakaz publikowania „Strażnicy”[6][11]. W roku 1950 w Wusikili zbudowano pierwszą Salę Królestwa[12]. W roku 1952 w Kitwe odbył się kongres pod hasłem „Przyjmy ku dojrzałości” z udziałem 20 tys. obecnych[13]. W roku 1954 Biuro Oddziału przeniesiono do miasta Luanshya[6][14]. Zorganizowano wielką kampanię informacyjną: wykorzystano film Społeczeństwo Nowego Świata w działaniu oraz inne filmy Towarzystwa Strażnica, wyświetlano je publicznie na terenie całego kraju – w celu zapoznania ludności z działalnością Świadków Jehowy[15]. W ciągu 17 lat film ten obejrzało w całym kraju łącznie ponad milion ludzi[16]. W roku 1954 roku na kongresie w Chingola ogłoszono wydanie pomocy do nauki czytania w języku niandża[17]. W 1959 roku wizytę w kraju złożył prezes Towarzystwa Strażnica, Nathan H. Knorr[14].
W roku 1961 w Kitwe odbył się kongres pod hasłem „Zjednoczeni wielbiciele”, w którym uczestniczyły zagraniczne delegacje Świadków Jehowy z Ugandy i Kenii[18]. W roku 1962 Biuro Oddziału przeniesiono do miasta Kitwe[19][14]. Nowe budynki mieściły również drukarnię, która przez wiele lat drukowała publikacje religijne dla głosicieli ze Wschodniej Afryki[20]. W kraju działało 30 129 głosicieli[21].
W 1966 roku ze szkół wydalono ponad 3000 dzieci Świadków Jehowy obstających przy neutralności, a do końca 1968 ich liczba wzrosła do blisko 6000[22]. W kolejnym roku deportowano z kraju zagranicznych misjonarzy[23] i władze zakazały prowadzenia publicznej służby kaznodziejskiej[19][24], Świadkowie Jehowy głosili nieoficjalnie[25]. Zambijscy wyznawcy stali się obiektem brutalnych prześladowań, w tym burzenia ich domów i miejsc zgromadzeń religijnych[26]. Pod koniec lat 60. XX wieku Świadkom Jehowy utrudniano spotykanie się na zebraniach chrześcijańskich. Nierzadkie były wypadki konfiskaty literatury biblijnej, a także pobicia[27].
Na początku listopada 1972 roku dostarczono współwyznawcom z Malawi, przebywającym na terytorium Zambii w obozie dla uchodźców w Sinda Misale, ponad 40 ton pomocy humanitarnej[28][29]. W 1975 roku liczba obecnych na kongresie pod hasłem „Boskie zwierzchnictwo” przekroczyła 40 000[30]. Władze deportowały misjonarzy[24]. Ponownie otrzymali oni zgodę na wjazd do Zambii w roku 1986[19].
W roku 1978 władze zniosły restrykcje dotyczące wielkości zgromadzeń. Świadkowie Jehowy postanowili wystawić wszystkie dramaty (przedstawienia kostiumowe) z poprzednich lat, kiedy to zgromadzenia odbywały się w Salach Królestwa. Liczba obecnych w kongresach pod hasłem „Zwycięska wiara” wyniosła 30 686 osób.
W 1984 roku ukończono budowę nowej drukarni, w nowej lokalizacji w Kitwe[20][31].
W 1992 roku zorganizowano zgromadzenia okręgowe pod hasłem „Nosiciele światła”, na których było w sumie 289 643 obecnych[9]. 24 kwietnia 1993 roku oddano do użytku obecne obiekty Biura Oddziału w Lusace[19][32][33]. W 1994 roku odbyło się 49 kongresów pod hasłem „Bojaźń Boża”, na które przybyło łącznie 327 856 osób. W 1999 roku zambijska społeczność Świadków Jehowy wysłała do byłego Zairu wolontariuszy z pomocą humanitarną dla uchodźców[34]. W następnym roku liczba Świadków Jehowy w Zambii wynosiła 114 757, co stanowiło 1,25% ludności.
W 2004 roku zakończono rozbudowę Biura Oddziału[35][32][36]. Rok później w Zambii działało 127 151 głosicieli[19]. W roku 2009 w kraju osiągnięto liczbę 159 529 Świadków Jehowy. Na jednego głosiciela przypadało 81 mieszkańców kraju.
W latach 2002–2012 miejscowi wyznawcy pomogli nauczyć się czytać i pisać około 12 000 osób[37].
W 2008 roku wydano Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata w języku bemba, a w 2010 roku wydano Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata (Nowy Testament) w języku tonga (Zambia), a w 2011 roku w języku lozi oraz kaonde.
W 2013 roku liczba głosicieli przekroczyła 170 tysięcy osób (1,2% ludności Zambii), a na Wieczerzy Pańskiej zebrało się 763 915 osób (ponad 7% mieszkańców kraju). 22 sierpnia 2014 roku na kongresie pod hasłem „Szukajmy najpierw Królestwa Bożego!”, ogłoszono wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku tonga oraz kaonde[38][39], 5 maja 2015 roku w języku luvale[40][39][41][42], natomiast w 2016 roku wydano Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata w języku lozi oraz Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata w języku lunda.
Od 2014 roku zambijskie Biuro Oddziału nadzoruje tłumaczenie literatury biblijnej na 18 miejscowych języków, które dokonuje się w 10 Biurach Tłumaczeń i w tymże Biurze[39]. W 2014 roku liczba głosicieli wyniosła 178 481, a na Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) zebrało się 790 528 osób[43]. W 2018 roku przekroczono liczbę 200 tysięcy głosicieli.
W sierpniu 2017 roku delegacja Świadków Jehowy z Zambii uczestniczyła w kongresie specjalnym pod hasłem „Nie poddawaj się!” w Antananarywie na Madagaskarze[44]. Delegacje z Zambii wzięły udział we wrześniu 2018 roku w kongresie specjalnym pod hasłem „Bądź odważny!” w Maputo w Mozambiku[45], a we wrześniu 2019 roku w Johannesburgu w kongresie międzynarodowym pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!”.
7 kwietnia 2020 roku w związku z pandemią COVID-19 program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa nadały stacje radiowe i telewizyjne[46].
3 kwietnia 2021 roku Albert Musonda, członek zambijskiego Biura Oddziału, ogłosił w nagranym wcześniej przemówieniu wydanie zrewidowanej edycji Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata w języku mambwe-lungu. W związku z pandemią COVID-19 zorganizowano specjalne zebranie w trybie wideokonferencji, które obejrzało 2531 głosicieli w Zambii i 325 głosicieli w Tanzanii posługujących się tym językiem[47]. 16 października 2021 roku Emmanuel Chiposa, członek zambijskiego Komitetu Oddziału, w nagranym wcześniej przemówieniu, ogłosił wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku lunda. W związku z pandemią COVID-19 zorganizowano specjalne zebrania w trybie wideokonferencji, które było transmitowane do Zambii, Angoli i Demokratycznej Republiki Konga. Językiem tym posługuje się 28 głosicieli w Angoli, 200 w Demokratycznej Republice Konga i 1162 w Zambii[48]. W 2021 roku osiągnięto liczbę 225 139 głosicieli[49].
5 listopada 2022 roku Cephas Kalinda, członek zambijskiego Komitetu Oddziału, w nagranym wcześniej przemówieniu, ogłosił wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku mbunda. Zorganizowano specjalne zebrania w trybie wideokonferencji, z którego skorzystało ponad 1500 osób. Językiem tym posługuje się 828 głosicieli w 17 zborach, 2 grupach i 2 grupach na oddaleniu[50].
Zebrania zborowe i kongresy organizuje się w ponad 15 językach[b]. W Zambii funkcjonuje około 1800 Sal Królestwa[39]. W Lusace prowadzone jest specjalne świadczenie publiczne na terenie wielkomiejskim[51].
Uwagi
- ↑ W związku z pandemią COVID-19 od 14 marca 2020 do 31 sierpnia 2022 roku działalność od domu do domu była zawieszona (prowadzona była listownie, telefonicznie, w formie elektronicznej, od 31 maja 2022 roku wznowiono publiczną działalność ewangelizacyjną). Od 1 kwietnia 2022 roku program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa oraz zebrań zborowych przeprowadzany jest w formie hybrydowej: w Sali Królestwa i poprzez wideokonferencje; są też transmitowane przez stacje radiowe i telewizyjne. Do 31 grudnia 2022 roku wstrzymano organizowanie kongresów regionalnych i zgromadzeń obwodowych z osobistym udziałem obecnych. Ich program jest zamieszczany w oficjalnym serwisie internetowym jw.org.
- ↑ Zebrania zborowe i kongresy organizuje się w języku angielskim, bemba, chińskim, gudżarackim, kaonde, lamba, lenje, lozi, lunda, luvale, mambwe-lungu, mwanga, nsenga, nyanja, szona, tonga (Zambia), tumbuka i zambijskim migowym.
Przypisy
- ↑ Zambia: Ilu tam jest Świadków Jehowy?, JW.ORG [dostęp 2022-01-02] .
- ↑ Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2021, jw.org .
- ↑ Watchtower, Biuro Oddziału w Zambii, jw.org [dostęp 2015-01-05] .
- ↑ Watchtower, Coraz więcej krajów w „klubie stutysięczników”, jw.org, 2015 [dostęp 2015-09-06] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 164, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ a b c d e f g h Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 176, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Tudor Petcu , Persecutarea Martorilor lui Iehova - Vol. II, issuu.com, 1 lutego 2022, s. 227 [dostęp 2022-08-02] (rum.).
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 170, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ a b Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 392, ISBN 83-903551-0-8 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 175, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 188, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 216, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ The New World Society in Action, jw.org [dostęp 2015-09-03] (ang.).
- ↑ a b c Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 248, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 226, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 480, ISBN 83-903551-0-8 .
- ↑ Watchtower, Kursy czytania i pisania pomagają ludziom na całym świecie, jw.org .
- ↑ Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 2010, Watchtower, 2010, s. 79, 80 .
- ↑ a b c d e Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 177, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 249, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Królestwo Boże panuje!, Towarzystwo Strażnica, 2014, s. 88 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 234–238, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 181, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 182, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 187, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 231, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Dzieło żniwne wśród całej ludzkości, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1970, s. 12 .
- ↑ Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 319, ISBN 83-903551-0-8 .
- ↑ Pozwalałem, żeby Jehowa ‛prostował moje ścieżki’, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watch Tower Bible and Tract Society, lipiec 2022, s. 26 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 183, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Opowiadają głosiciele Królestwa: Rozrost w „klamrze”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” nr 4/1986, s. 21 (pol.)
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 250, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1994, New York: Towarzystwo Strażnica, 1994, s. 25, 26 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 195, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 30, ISBN 83-86930-83-7 .
- ↑ Watchtower, Dzięki sile od Boga się nie wycofujemy, jw.org, 20 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-21] .
- ↑ Watchtower, Tysiące osób uczy się czytać i pisać, jw.org [dostęp 2014-09-30] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2015, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2015, s. 23 .
- ↑ a b c d Watchtower, Sprawozdanie z Zambii, jw.org, 11 stycznia 2016 [dostęp 2016-01-11] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2016, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2016, s. 30 .
- ↑ Watchtower, Kumwaigwa kwa Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya mu Chitonga, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, marzec 2016, s. 11 .
- ↑ Watchtower, Kulupula Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya mu Kikaonde, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, marzec 2016, s. 11 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2015, New York: Towarzystwo Strażnica, 2015, s. 186, 187 .
- ↑ Watchtower, Kongresy specjalne 2017, jw2017.org, 1 października 2016 [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-29] .
- ↑ Watchtower, Kongresy specjalne 2018, jw2018.org, 10 września 2017 [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-21] .
- ↑ Watchtower, Pamiątka w 2020 roku — Afryka. Program Pamiątki w telewizji i radiu, jw.org, 16 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-22] .
- ↑ Watchtower, Wydanie Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata w języku mambwe-lungu, jw.org, 12 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-12] .
- ↑ Watchtower, Wydanie Pisma Świętego w języku lunda, jw.org, 25 października 2021 [dostęp 2021-10-25] .
- ↑ Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2020, jw.org .
- ↑ Watchtower, Wydanie Chrześcijańskich Pism Greckich w języku mbunda, jw.org, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-11-19] .
- ↑ Watchtower, Osiągnięcia organizacji – dystrybucja literatury w Republice Południowej Afryki, jw.org, 15 czerwca 2015 [dostęp 2017-02-18] .
Bibliografia
- Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 163–255, ISBN 83-86930-83-7 .
- Rocznik Świadków Jehowy: 1994–2017
- „Nasza Służba Królestwa” 2/1973, s. 2
Linki zewnętrzne
- Watchtower, Świadkowie Jehowy na całym świecie. Zambia, jw.org [dostęp 2017-04-11] .
- Watchtower, Sprawozdanie z Zambii, jw.org, 11 stycznia 2016 [dostęp 2016-01-11] .
- 2011 Report of Jehovah's Witnesses Worldwide, watchtower.org [dostęp 2012-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-19] (ang.).
- Jehovah's Witnesses – Memorial attendance, adherents.com [dostęp 2009-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-13] (ang.). – liczba obecnych na uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Zambia