Świadkowie Jehowy w Zambii

Świadkowie Jehowy w Zambii
Państwo

 Zambia

Liczebność
(2021)

191 982

% ludności kraju
(2021)

1,2%

Liczba zborów
(2021)

3519

Rozpoczęcie działalności

1911

Geographylogo.svg
Biuro Oddziału Świadków Jehowy w Zambii

Świadkowie Jehowy w Zambii – społeczność wyznaniowa w Zambii, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2021 roku 191 982 głosicieli, należących do 3519 zborów. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2021 roku zebrało się 779 219 osób (ok. 5,5% mieszkańców kraju)[1][2][a]. Działalność miejscowych głosicieli oraz Świadków Jehowy w Burundi i Tanzanii koordynuje Biuro Oddziału w Lusace[3]. Jest to trzecia pod względem liczebności wspólnota tego wyznania w krajach afrykańskich (po Nigerii i Demokratycznej Republice Konga) oraz jedna z 27 wspólnot Świadków Jehowy na świecie, których liczebność przekracza 100 000 głosicieli[4].

Historia

Początki

Pierwsze publikacje Badaczy Pisma Świętego w postaci Wykładów Pisma Świętego trafiły do rąk mieszkańców kraju w roku 1911[5][6][7]. W roku 1919 około 150 wyznawców zostało wychłostanych i uwięzionych za prowadzenie działalności kaznodziejskiej[6].

W 1935 roku władze ograniczyły import publikacji religijnych i wydały zakaz rozpowszechniania 20 publikacji[6]. Rok później w Lusace pod nadzorem Llewelyna Phillipsa otwarto skład publikacji Świadków Jehowy[6][8], pierwszą placówkę Towarzystwa Strażnica w tym kraju[9]. W roku 1940 rząd ponownie wydał zakaz wwozu i rozpowszechniania literatury biblijnej[6].

Rozwój działalności

W 1948 roku do Zambii przyjechali pierwsi misjonarze Szkoły Gilead[6]. Do kraju przyjechali z wizytą przedstawiciele Biura Głównego Świadków Jehowy, Nathan H. Knorr i Milton G. Henschel. Udało się uzyskać uznanie prawne i od 1 września 1948 oficjalnie rozpoczęło działalność Biuro Oddziału[10]. Rok później uchylono zakaz publikowania „Strażnicy[6][11]. W roku 1950 w Wusikili zbudowano pierwszą Salę Królestwa[12]. W roku 1952 w Kitwe odbył się kongres pod hasłem „Przyjmy ku dojrzałości” z udziałem 20 tys. obecnych[13]. W roku 1954 Biuro Oddziału przeniesiono do miasta Luanshya[6][14]. Zorganizowano wielką kampanię informacyjną: wykorzystano film Społeczeństwo Nowego Świata w działaniu oraz inne filmy Towarzystwa Strażnica, wyświetlano je publicznie na terenie całego kraju – w celu zapoznania ludności z działalnością Świadków Jehowy[15]. W ciągu 17 lat film ten obejrzało w całym kraju łącznie ponad milion ludzi[16]. W roku 1954 roku na kongresie w Chingola ogłoszono wydanie pomocy do nauki czytania w języku niandża[17]. W 1959 roku wizytę w kraju złożył prezes Towarzystwa Strażnica, Nathan H. Knorr[14].

W roku 1961 w Kitwe odbył się kongres pod hasłem „Zjednoczeni wielbiciele”, w którym uczestniczyły zagraniczne delegacje Świadków Jehowy z Ugandy i Kenii[18]. W roku 1962 Biuro Oddziału przeniesiono do miasta Kitwe[19][14]. Nowe budynki mieściły również drukarnię, która przez wiele lat drukowała publikacje religijne dla głosicieli ze Wschodniej Afryki[20]. W kraju działało 30 129 głosicieli[21].

W 1966 roku ze szkół wydalono ponad 3000 dzieci Świadków Jehowy obstających przy neutralności, a do końca 1968 ich liczba wzrosła do blisko 6000[22]. W kolejnym roku deportowano z kraju zagranicznych misjonarzy[23] i władze zakazały prowadzenia publicznej służby kaznodziejskiej[19][24], Świadkowie Jehowy głosili nieoficjalnie[25]. Zambijscy wyznawcy stali się obiektem brutalnych prześladowań, w tym burzenia ich domów i miejsc zgromadzeń religijnych[26]. Pod koniec lat 60. XX wieku Świadkom Jehowy utrudniano spotykanie się na zebraniach chrześcijańskich. Nierzadkie były wypadki konfiskaty literatury biblijnej, a także pobicia[27].

Na początku listopada 1972 roku dostarczono współwyznawcom z Malawi, przebywającym na terytorium Zambii w obozie dla uchodźców w Sinda Misale, ponad 40 ton pomocy humanitarnej[28][29]. W 1975 roku liczba obecnych na kongresie pod hasłem „Boskie zwierzchnictwo” przekroczyła 40 000[30]. Władze deportowały misjonarzy[24]. Ponownie otrzymali oni zgodę na wjazd do Zambii w roku 1986[19].

W roku 1978 władze zniosły restrykcje dotyczące wielkości zgromadzeń. Świadkowie Jehowy postanowili wystawić wszystkie dramaty (przedstawienia kostiumowe) z poprzednich lat, kiedy to zgromadzenia odbywały się w Salach Królestwa. Liczba obecnych w kongresach pod hasłem „Zwycięska wiara” wyniosła 30 686 osób.

W 1984 roku ukończono budowę nowej drukarni, w nowej lokalizacji w Kitwe[20][31].

W 1992 roku zorganizowano zgromadzenia okręgowe pod hasłem „Nosiciele światła”, na których było w sumie 289 643 obecnych[9]. 24 kwietnia 1993 roku oddano do użytku obecne obiekty Biura Oddziału w Lusace[19][32][33]. W 1994 roku odbyło się 49 kongresów pod hasłem „Bojaźń Boża”, na które przybyło łącznie 327 856 osób. W 1999 roku zambijska społeczność Świadków Jehowy wysłała do byłego Zairu wolontariuszy z pomocą humanitarną dla uchodźców[34]. W następnym roku liczba Świadków Jehowy w Zambii wynosiła 114 757, co stanowiło 1,25% ludności.

W 2004 roku zakończono rozbudowę Biura Oddziału[35][32][36]. Rok później w Zambii działało 127 151 głosicieli[19]. W roku 2009 w kraju osiągnięto liczbę 159 529 Świadków Jehowy. Na jednego głosiciela przypadało 81 mieszkańców kraju.

W latach 2002–2012 miejscowi wyznawcy pomogli nauczyć się czytać i pisać około 12 000 osób[37].

W 2008 roku wydano Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata w języku bemba, a w 2010 roku wydano Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata (Nowy Testament) w języku tonga (Zambia), a w 2011 roku w języku lozi oraz kaonde.

W 2013 roku liczba głosicieli przekroczyła 170 tysięcy osób (1,2% ludności Zambii), a na Wieczerzy Pańskiej zebrało się 763 915 osób (ponad 7% mieszkańców kraju). 22 sierpnia 2014 roku na kongresie pod hasłem „Szukajmy najpierw Królestwa Bożego!”, ogłoszono wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku tonga oraz kaonde[38][39], 5 maja 2015 roku w języku luvale[40][39][41][42], natomiast w 2016 roku wydano Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata w języku lozi oraz Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata w języku lunda.

Od 2014 roku zambijskie Biuro Oddziału nadzoruje tłumaczenie literatury biblijnej na 18 miejscowych języków, które dokonuje się w 10 Biurach Tłumaczeń i w tymże Biurze[39]. W 2014 roku liczba głosicieli wyniosła 178 481, a na Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) zebrało się 790 528 osób[43]. W 2018 roku przekroczono liczbę 200 tysięcy głosicieli.

W sierpniu 2017 roku delegacja Świadków Jehowy z Zambii uczestniczyła w kongresie specjalnym pod hasłem „Nie poddawaj się!” w Antananarywie na Madagaskarze[44]. Delegacje z Zambii wzięły udział we wrześniu 2018 roku w kongresie specjalnym pod hasłem „Bądź odważny!” w Maputo w Mozambiku[45], a we wrześniu 2019 roku w Johannesburgu w kongresie międzynarodowym pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!”.

7 kwietnia 2020 roku w związku z pandemią COVID-19 program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa nadały stacje radiowe i telewizyjne[46].

3 kwietnia 2021 roku Albert Musonda, członek zambijskiego Biura Oddziału, ogłosił w nagranym wcześniej przemówieniu wydanie zrewidowanej edycji Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata w języku mambwe-lungu. W związku z pandemią COVID-19 zorganizowano specjalne zebranie w trybie wideokonferencji, które obejrzało 2531 głosicieli w Zambii i 325 głosicieli w Tanzanii posługujących się tym językiem[47]. 16 października 2021 roku Emmanuel Chiposa, członek zambijskiego Komitetu Oddziału, w nagranym wcześniej przemówieniu, ogłosił wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku lunda. W związku z pandemią COVID-19 zorganizowano specjalne zebrania w trybie wideokonferencji, które było transmitowane do Zambii, Angoli i Demokratycznej Republiki Konga. Językiem tym posługuje się 28 głosicieli w Angoli, 200 w Demokratycznej Republice Konga i 1162 w Zambii[48]. W 2021 roku osiągnięto liczbę 225 139 głosicieli[49].

5 listopada 2022 roku Cephas Kalinda, członek zambijskiego Komitetu Oddziału, w nagranym wcześniej przemówieniu, ogłosił wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku mbunda. Zorganizowano specjalne zebrania w trybie wideokonferencji, z którego skorzystało ponad 1500 osób. Językiem tym posługuje się 828 głosicieli w 17 zborach, 2 grupach i 2 grupach na oddaleniu[50].

Zebrania zborowe i kongresy organizuje się w ponad 15 językach[b]. W Zambii funkcjonuje około 1800 Sal Królestwa[39]. W Lusace prowadzone jest specjalne świadczenie publiczne na terenie wielkomiejskim[51].

Uwagi

  1. W związku z pandemią COVID-19 od 14 marca 2020 do 31 sierpnia 2022 roku działalność od domu do domu była zawieszona (prowadzona była listownie, telefonicznie, w formie elektronicznej, od 31 maja 2022 roku wznowiono publiczną działalność ewangelizacyjną). Od 1 kwietnia 2022 roku program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa oraz zebrań zborowych przeprowadzany jest w formie hybrydowej: w Sali Królestwa i poprzez wideokonferencje; są też transmitowane przez stacje radiowe i telewizyjne. Do 31 grudnia 2022 roku wstrzymano organizowanie kongresów regionalnych i zgromadzeń obwodowych z osobistym udziałem obecnych. Ich program jest zamieszczany w oficjalnym serwisie internetowym jw.org.
  2. Zebrania zborowe i kongresy organizuje się w języku angielskim, bemba, chińskim, gudżarackim, kaonde, lamba, lenje, lozi, lunda, luvale, mambwe-lungu, mwanga, nsenga, nyanja, szona, tonga (Zambia), tumbuka i zambijskim migowym.

Przypisy

  1. Zambia: Ilu tam jest Świadków Jehowy?, JW.ORG [dostęp 2022-01-02].
  2. Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2021, jw.org.
  3. Watchtower, Biuro Oddziału w Zambii, jw.org [dostęp 2015-01-05].
  4. Watchtower, Coraz więcej krajów w „klubie stutysięczników”, jw.org, 2015 [dostęp 2015-09-06].
  5. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 164, ISBN 83-86930-83-7.
  6. a b c d e f g h Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 176, ISBN 83-86930-83-7.
  7. Tudor Petcu, Persecutarea Martorilor lui Iehova - Vol. II, issuu.com, 1 lutego 2022, s. 227 [dostęp 2022-08-02] (rum.).
  8. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 170, ISBN 83-86930-83-7.
  9. a b Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 392, ISBN 83-903551-0-8.
  10. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 175, ISBN 83-86930-83-7.
  11. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 188, ISBN 83-86930-83-7.
  12. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 216, ISBN 83-86930-83-7.
  13. The New World Society in Action, jw.org [dostęp 2015-09-03] (ang.).
  14. a b c Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 248, ISBN 83-86930-83-7.
  15. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 226, ISBN 83-86930-83-7.
  16. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 480, ISBN 83-903551-0-8.
  17. Watchtower, Kursy czytania i pisania pomagają ludziom na całym świecie, jw.org.
  18. Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 2010, Watchtower, 2010, s. 79, 80.
  19. a b c d e Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 177, ISBN 83-86930-83-7.
  20. a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 249, ISBN 83-86930-83-7.
  21. Królestwo Boże panuje!, Towarzystwo Strażnica, 2014, s. 88.
  22. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 234–238, ISBN 83-86930-83-7.
  23. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 181, ISBN 83-86930-83-7.
  24. a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 182, ISBN 83-86930-83-7.
  25. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 187, ISBN 83-86930-83-7.
  26. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 231, ISBN 83-86930-83-7.
  27. Dzieło żniwne wśród całej ludzkości, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1970, s. 12.
  28. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, New York: Towarzystwo Strażnica, 1993, s. 319, ISBN 83-903551-0-8.
  29. Pozwalałem, żeby Jehowa ‛prostował moje ścieżki’, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watch Tower Bible and Tract Society, lipiec 2022, s. 26.
  30. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 183, ISBN 83-86930-83-7.
  31. Opowiadają głosiciele Królestwa: Rozrost w „klamrze”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” nr 4/1986, s. 21 (pol.)
  32. a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 250, ISBN 83-86930-83-7.
  33. Rocznik Świadków Jehowy 1994, New York: Towarzystwo Strażnica, 1994, s. 25, 26.
  34. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 195, ISBN 83-86930-83-7.
  35. Rocznik Świadków Jehowy 2006, New York: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 30, ISBN 83-86930-83-7.
  36. Watchtower, Dzięki sile od Boga się nie wycofujemy, jw.org, 20 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-21].
  37. Watchtower, Tysiące osób uczy się czytać i pisać, jw.org [dostęp 2014-09-30].
  38. Rocznik Świadków Jehowy 2015, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2015, s. 23.
  39. a b c d Watchtower, Sprawozdanie z Zambii, jw.org, 11 stycznia 2016 [dostęp 2016-01-11].
  40. Rocznik Świadków Jehowy 2016, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2016, s. 30.
  41. Watchtower, Kumwaigwa kwa Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya mu Chitonga, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, marzec 2016, s. 11.
  42. Watchtower, Kulupula Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya mu Kikaonde, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, marzec 2016, s. 11.
  43. Rocznik Świadków Jehowy 2015, New York: Towarzystwo Strażnica, 2015, s. 186, 187.
  44. Watchtower, Kongresy specjalne 2017, jw2017.org, 1 października 2016 [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-29].
  45. Watchtower, Kongresy specjalne 2018, jw2018.org, 10 września 2017 [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-21].
  46. Watchtower, Pamiątka w 2020 roku — Afryka. Program Pamiątki w telewizji i radiu, jw.org, 16 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-22].
  47. Watchtower, Wydanie Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata w języku mambwe-lungu, jw.org, 12 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-12].
  48. Watchtower, Wydanie Pisma Świętego w języku lunda, jw.org, 25 października 2021 [dostęp 2021-10-25].
  49. Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2020, jw.org.
  50. Watchtower, Wydanie Chrześcijańskich Pism Greckich w języku mbunda, jw.org, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-11-19].
  51. Watchtower, Osiągnięcia organizacji – dystrybucja literatury w Republice Południowej Afryki, jw.org, 15 czerwca 2015 [dostęp 2017-02-18].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie