Światowa Stolica Książki

Printing4 Walk of Ideas Berlin.JPG

Światowa Stolica Książki – tytuł przyznawany co roku przez UNESCO jako wyróżnienie dla najlepszego przygotowanego przez dane miasto programu promującego książki i czytelnictwo.

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, od którego wywodzi się Światowa Stolica Książki, jest obchodzony co roku od 23 kwietnia 1995, a od roku 2001 oficjalnie wyznacza pierwszy dzień kadencji danego miasta jako Światowej Stolicy Książki.

O tytule

W związku z sukcesem Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki, który jako pierwsze miasto otrzymał Madryt.

Do komisji przyznającej tytuł Światowej Stolicy Książki UNESCO zaprosiło przedstawicieli z Międzynarodowego Stowarzyszenia Wydawców, Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich oraz Międzynarodowej Federacji Sprzedawców Książek. Uwzględnienie tych instytucji zapewnia, że wszystkie trzy największe grupy w branży księgarskiej mają wpływ na wybór Światowej Stolicy Książki.

Oprócz programu Światowej Stolicy Książki, UNESCO organizuje również inne inicjatywy promujące literaturę takie jak Miasto Literatury, które działa w ramach Sieci Kreatywnych Miast UNESCO[1].

Kryteria przyznania tytułu

Komisja oczekuje, że programy miast kandydujących, promujące książki i czytelnictwo, posiadać będą wsparcie prezydenta miasta. Pozostałe kryteria, na które zwraca uwagę komisja to m.in.[2]:

  • zaangażowanie na poziomie miejskim, regionalnym, krajowym i międzynarodowym, w tym zaangażowanie organizacji branżowych i pozarządowych, a także przewidywany wpływ przygotowanego programu;
  • przedłożenie programu działań stworzonego specjalnie na potrzeby projektu Światowa Stolica Książki, który zostanie wdrożony w roku, gdy miasto będzie posiadało ten tytuł, wraz z przewidywanymi długofalowymi korzyściami dla zaangażowanych partnerów i całego społeczeństwa;
  • zarys przewidywanych wydatków wraz z zakładanymi strategiami pozyskania środków;
  • ilość i jakość jednorazowych i cyklicznych aktywności organizowanych przez miasto-kandydata we współpracy z krajowymi, regionalnymi i międzynarodowymi organizacjami reprezentującymi pisarzy, wydawców, księgarzy i bibliotekarzy, tak by zapewnić reprezentację i udział przedstawicieli wszystkich przemysłów związanych z książką, a także środowiska pisarzy i naukowców;
  • ilość i jakość innych wartych uwagi projektów, których celem jest promocja i wspieranie książki i czytelnictwa;
  • zgodność z zasadami wolności słowa, wolności publikacji i dystrybucji informacji, na podstawie zapisów Konstytucji UNESCO, a także artykułu 19 i 27 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i umowy florenckiej o liberalizacji rynku dóbr o charakterze kulturalnym.

Światowe Stolice Książki

Lista miast które otrzymały tytuł Światowej Stolicy Książki:

RokMiastoPaństwo
2001MadrytHiszpania
2002AleksandriaEgipt
2003Nowe DelhiIndie
2004Antwerpia[3]Belgia
2005Montreal[4]Kanada
2006Turyn[5]Włochy
2007Bogotá[6]Kolumbia
2008Amsterdam[7]Holandia
2009Bejrut[8]Liban
2010Lublana[9]Słowenia
2011Buenos Aires[10]Argentyna
2012Erywań[11]Armenia
2013Bangkok[12]Tajlandia
2014Port Harcourt[13]Nigeria
2015Incheon[14]Korea Południowa
2016Wrocław[15]Polska
2017Konakry[16]Gwinea
2018Ateny[17]Grecja
2019Szardża[18]Zjednoczone Emiraty Arabskie
2020Kuala Lumpur[19]Malezja
2021TbilisiGruzja
2022GuadalajaraMeksyk

Wrocław Światową Stolicą Książki

24 czerwca 2014, podczas spotkania w Paryżu, komisja UNESCO zdecydowała że tytuł Światowej Stolicy Książki w roku 2016 nosić będzie Wrocław. Komisja, na czele z Iriną Bokovą, wybrała Wrocław ze względu na złożony przez miasto program promocji czytelnictwa, który zakłada pracę na poziomie lokalnym, regionalnym jak i międzynarodowym. Wrocław jest pierwszym miastem w Polsce, które uzyskało ten tytuł UNESCO.

Kadencja Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki rozpoczęła się 23 kwietnia 2016 roku i trwała dokładnie rok. W tym samym czasie miasto pełniło również rolę Europejskiej Stolicy Kultury 2016[15].

Pozostali kandydaci którzy ubiegali się o tytuł Światowej Stolicy Książki to Brasilia w Brazylii, Montilla w Hiszpanii oraz Szardża w Zjednoczonych Emiratach Arabskich[20].

Przypisy

  1. ↑ Sieć Kreatywnych Miast UNESCO.
  2. ↑ Kryteria Przyznania Tytułu
  3. ↑ IFLA Antwerpia Światową Stolicą Książki 2004
  4. ↑ Ogłoszenie Montrealu Światową Stolicą Książki 2005
  5. ↑ Ogłoszenie Turynu Światową Stolicą Książki 2006
  6. ↑ Ogłoszenie Bogoty Światową Stolicą Książki 2007
  7. ↑ Ogłoszenie Amsterdamu Światową Stolicą Książki 2008
  8. ↑ Ogłoszenie Bejrutu Światową Stolicą Książki 2009
  9. ↑ Ogłoszenie Lublany Światową Stolicą Książki 2010
  10. ↑ Ogłoszenie Buenos Aires Światową Stolicą Książki 2011
  11. ↑ Ogłoszenie Erywania Światową Stolicą Książki 2012
  12. ↑ Ogłoszenie Bangkoku Światową Stolicą Książki 2013
  13. ↑ Ogłoszenie Portu Harcourt Światową Stolicą Książki 2014
  14. ↑ Ogłoszenie Incheon Światową Stolicą Książki 2015
  15. ↑ a b Ogłoszenie Wrocławia Światową Stolicą Książki 2016
  16. ↑ Ogłoszenie Konakry Światową Stolicą Książki 2017
  17. ↑ Ogłoszenie Ateny Światową Stolicą Książki 2018
  18. ↑ Ogłoszenie Szardża Światową Stolicą Książki 2019
  19. ↑ Ogłoszenie Kuala Lumpur Światową Stolicą Książki 2020
  20. ↑ World Book Capital 2016 Decision of the Selection Committee Letter

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Printing4 Walk of Ideas Berlin.JPG
Autor: Lienhard Schulz, Licencja: CC BY 2.5
"Modern Book Printing" (detail), fourth sculpture (from six) of the Berlin Walk of Ideas on the occasion of 2006 FIFA World Cup Germany. Unveiling: 21 April 2006 at Bebelplatz, square near the Unter den Linden in front of Humboldt University. It is to commemorate to Johannes Gutenberg, the inventor of modern book printing around 1450 in Mainz