Świdośliwka kłosowa

Świdośliwka kłosowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

świdośliwka

Gatunek

świdośliwka kłosowa

Nazwa systematyczna
Amelanchier spicata (Lam.) K.Koch
Dendrologie 1:182. 1969
Synonimy
  • Amelanchier stolonifera Wiegand[3]

Świdośliwka kłosowa, świdośliwa kłosowa (Amelanchier spicata (Lam.) – gatunek krzewu występujący w stanie naturalnym w Ameryce Północnej[3]. Potocznie nazywany jest gołębią jagodą. Jest najprawdopodobniej mieszańcem Amelanchier canadensis i A. stolonifera. W Polsce uprawiana, występuje też głównie w zachodniej części kraju jako kenofit i gatunek inwazyjny[4][5].

Morfologia

Pokrój
Krzew o wysokości do 2 m.
Kwiaty
Białe, obupłciowe, zebrane w gęste kwiatostany. Roślina kwitnie w maju i jest samopylna (zapylaczami są głównie pszczoły).
Owoce
Jabłkowate, jadalne, można spożywać na surowo lub przetworzone. Są słodkie i soczyste, choć niektórzy określają ich smak jako nieprzyjemny. Niewielkie, średnio 8 mm średnicy, bogate w żelazo i miedź.

Biologia i ekologia

W Polsce gatunek uprawiany jako krzew ozdobny. Jest także rośliną inwazyjną, w pełni zadomowioną na niektórych terenach leśnych gdzie niegdyś była celowo wprowadzana jako domieszka biocenotyczna i czynnik fitomelioracyjny. Zasiedla głównie lasy liściaste (w tym chronione w Polsce grądy) oraz świeże bory mieszane, może też wnikać na powierzchnie wylesione, np. przecinki pod liniami wysokiego napięcia. Przy odpowiednich warunkach siedliskowych może stać się dominantem w warstwie podszytu i utrudnić lub nawet uniemożliwić prowadzenie odnowień. W takich sytuacjach jej zwalczanie wymaga kosztownych zabiegów i jest konieczne dla prowadzania prawidłowej gospodarki leśnej. Zaleca się odstąpienie od uprawy omawianego gatunku na terenach leśnych i w ich pobliżu[4].

Zastosowania i uprawa

Jest uprawiana jako roślina ozdobna o jadalnych owocach oraz na żywopłoty. Preferuje gleby o pH kwaśnym do obojętnego, lekkie (piaszczyste) jak i gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe. Stanowisko słoneczne do półcienistego. Mrozoodporność do -25 °C. Nasiona należy zbierać po całkowitym dojrzeniu owoców, ale jeszcze przed ich wyschnięciem, a następnie po wysuszeniu wysiewać w zimnym inspekcie. Przechowywane wymagają 4 tygodni ciepłej stratyfikacji w okresie zimowym, po czym należy je wysiewać wiosną. W przeciwnym razie kiełkowanie może trwać nawet 18 miesięcy lub więcej. Po wykiełkowaniu rośliny sadzi się na rozsadniku w odstępach co najmniej 20 cm. Po dwóch latach należy je przenieść na miejsce stałe.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
  3. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
  4. a b B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
  5. Uchwała Rady Miasta Szczecin. [dostęp 2011-07-10].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Amelanchier-spicata-flower-head.jpg
(c) Sten, CC BY-SA 3.0
Amelanchier spicata: Flower-head