Świdośliwka kłosowa
 (c) Sten, CC BY-SA 3.0 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | świdośliwka kłosowa | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Amelanchier spicata (Lam.) K.Koch Dendrologie 1:182. 1969 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Świdośliwka kłosowa, świdośliwa kłosowa (Amelanchier spicata (Lam.) – gatunek krzewu występujący w stanie naturalnym w Ameryce Północnej[3]. Potocznie nazywany jest gołębią jagodą. Jest najprawdopodobniej mieszańcem Amelanchier canadensis i A. stolonifera. W Polsce uprawiana, występuje też głównie w zachodniej części kraju jako kenofit i gatunek inwazyjny[4][5].
Morfologia
- Kwiaty
- Białe, obupłciowe, zebrane w gęste kwiatostany. Roślina kwitnie w maju i jest samopylna (zapylaczami są głównie pszczoły).
- Owoce
- Jabłkowate, jadalne, można spożywać na surowo lub przetworzone. Są słodkie i soczyste, choć niektórzy określają ich smak jako nieprzyjemny. Niewielkie, średnio 8 mm średnicy, bogate w żelazo i miedź.
Biologia i ekologia
W Polsce gatunek uprawiany jako krzew ozdobny. Jest także rośliną inwazyjną, w pełni zadomowioną na niektórych terenach leśnych gdzie niegdyś była celowo wprowadzana jako domieszka biocenotyczna i czynnik fitomelioracyjny. Zasiedla głównie lasy liściaste (w tym chronione w Polsce grądy) oraz świeże bory mieszane, może też wnikać na powierzchnie wylesione, np. przecinki pod liniami wysokiego napięcia. Przy odpowiednich warunkach siedliskowych może stać się dominantem w warstwie podszytu i utrudnić lub nawet uniemożliwić prowadzenie odnowień. W takich sytuacjach jej zwalczanie wymaga kosztownych zabiegów i jest konieczne dla prowadzania prawidłowej gospodarki leśnej. Zaleca się odstąpienie od uprawy omawianego gatunku na terenach leśnych i w ich pobliżu[4].
Zastosowania i uprawa
Jest uprawiana jako roślina ozdobna o jadalnych owocach oraz na żywopłoty. Preferuje gleby o pH kwaśnym do obojętnego, lekkie (piaszczyste) jak i gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe. Stanowisko słoneczne do półcienistego. Mrozoodporność do -25 °C. Nasiona należy zbierać po całkowitym dojrzeniu owoców, ale jeszcze przed ich wyschnięciem, a następnie po wysuszeniu wysiewać w zimnym inspekcie. Przechowywane wymagają 4 tygodni ciepłej stratyfikacji w okresie zimowym, po czym należy je wysiewać wiosną. W przeciwnym razie kiełkowanie może trwać nawet 18 miesięcy lub więcej. Po wykiełkowaniu rośliny sadzi się na rozsadniku w odstępach co najmniej 20 cm. Po dwóch latach należy je przenieść na miejsce stałe.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
- ↑ a b B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
- ↑ Uchwała Rady Miasta Szczecin. [dostęp 2011-07-10].
Bibliografia
- Plants For A Future - Amelanchier spicata (ang.). [dostęp 2010-05-13].
- Atlas Roślin -Amelanchier spicata (pol.). [dostęp 2010-05-13].
- Internetowa Baza Roślin - Świdośliwa kłosowa (pol.). [dostęp 2010-05-13].
Media użyte na tej stronie