Świdrowiec nagany
| |||
 Postać komórki Trypanosoma brucei brucei (TREU667) we krwi. Zdjęcie z mikroskopu fazowo-kontrastowego, czarny odcinek ma długość 10 µm | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
| Supergrupa | Excavata | ||
| Typ | Euglenozoa | ||
| Gromada | kinetoplastydy | ||
| Rząd | Trypanosomatida | ||
| Rodzina | świdrowce | ||
| Rodzaj | świdrowiec | ||
| Gatunek | świdrowiec nagany | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Trypanosoma brucei Plimmer i Bradford, 1899 | |||
| Synonimy | |||
|---|---|---|---|
Świdrowiec nagany (Trypanosoma brucei) lub (Trypanosoma brucei brucei) – gatunek świdrowca z rodziny świdrowców. Pasożyt ten został odkryty i po raz pierwszy uznany za czynnik etiologiczny nagany u cieląt przez sir Davida Bruce’a w 1894 roku[1].
Długość ciała waha się od 12 do 35 µm, szerokość 1,5 do 4 µm. Porusza się za pomocą wici. Charakteryzuje się wrzecionowatym kształtem. W obrębie gatunku może występować znaczny poliformizm. T. brucei w krwi obwodowej może występować w dwóch formach:
- forma krótka, szeroka, bez wolnej wici[1].
- forma długa, wąska z wolną wicią o długości połowy bądź 1/3 długości ciała pasożyta[1].
Wywołuje u zwierząt (jako jeden z trzech świdrowców) chorobę nagana. Jest przenoszony przez muchy z rodzaju tse-tse[2] takie jak: Glossina morsitans, Glossina pallidipes, Glossina swynnertoni. Pasożytuje w osoczu krwi, chłonce oraz w płynie mózgowo-rdzeniowym. U kotów występuje tylko we krwi[1]. Rezerwuarem pasożyta są dzikie przeżuwacze, głównie antylopy.
Rozwój T. brucei odbywa się u dwóch żywicieli – najprzód w organizmie kręgowca, gdzie następuje rozmnażanie przez podział podłużny, potem u drugiego żywiciela, którym jest bezkręgowiec – gdzie tworzą się inwazyjne formy metacykliczne trypomastigota powstające podczas podziału podłużnego i jednoczesnej niepełnej cyklomorfozy przechodząc poprzez stadium crithidia.
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Furmaga: Choroby pasożytnicze zwierząt domowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983. ISBN 83-09-00671-3.
- Протисты.Руководство по зоологии ч.1. Санкт Петербург: Наука, 2000. ISBN 5-02-025864-4.
- Dwight D. Bowman: Feline clinical parasitology. Ames: Iowa State University Press, 2002. ISBN 0-8138-0333-0.