Świerklaniec

Artykuł

50°26′29″N 18°56′13″E

- błąd

39 m

WD

50°25'59.9"N, 18°57'0.0"E, 50°30'N, 18°54'E

- błąd

14 m

Odległość

1360 m

Świerklaniec
wieś
Ilustracja
Ulica Główna w Świerklańcu
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

tarnogórski

Gmina

Świerklaniec

Sołectwo

Świerklaniec

Liczba ludności (2018)

4085

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

42-622[1]

Tablice rejestracyjne

STA

SIMC

0222232

Położenie na mapie gminy Świerklaniec
Mapa konturowa gminy Świerklaniec, w centrum znajduje się punkt z opisem „Świerklaniec”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Świerklaniec”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Świerklaniec”
Ziemia50°26′29″N 18°56′13″E/50,441389 18,936944
Widok z lotu ptaka na Świerklaniec
Pałac Kawalera
Kościół w parku pałacowym

Świerklaniec (niem. Neudeck[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Świerklaniec[3][4]. Siedziba gminy Świerklaniec oraz sołectwa Świerklaniec. Wieś gminna została utworzona 1 października 1924 r. ze zlikwidowanego obszaru dworskiego Świerklaniec[5]. Zasadniczą część siedliska wsi Świerklaniec stanowi dawna wieś Stare Chechło.

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa katowickiego.

Historyczny podział administracyjny

W skład wsi Świerklaniec wchodzą miejscowości[6]:

  • z dawnego obszaru dworskiego Świerklaniec (uznawane do dziś jako odrębne miejscowości)
  1. Bizja (niem. Bisia, zabudowania nadgraniczne obszaru dworskiego Świerklaniec),
  2. Ostrożnica (niem. Ostrosnitza, zabudowania obszaru dworskiego Świerklaniec),
  3. Świerklaniec (niem. Neudeck, zamek i obszar dworski z dworem, folwarkiem i leśniczówką, od 1924 r. wieś),
  • dawna gmina wiejska Stare Chechło (w całości wcielona do wsi Świerklaniec)
  1. Stare Chechło (niem. Alt-Chechlau, wieś, jej oś stanowi ul. Główna),
  2. Żabieniec (niem. Zabinietz, część Starego Chechła).

Integralne części wsi

Integralne części wsi Świerklaniec[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0222249Bizjaczęść wsi
0222255Ostrożnicaczęść wsi

Położenie

Świerklaniec jest położony na obszarze Garbu Tarnogórskiego, w rejonie przecięcia doliny rzeki Brynicy. Historycznie leży w większości na Górnym Śląsku, jedynie niezamieszkałe wschodnie brzegi Zbiornika Kozłowa Góra należą do Małopolski.

Rekreacja

W pobliżu Świerklańca znajduje się zbiornik wodny Kozłowa Góra oraz zalew w Chechle.

Nazwa

Nazwa Świerklaniec (zapis Schwierklinietz 1507) pochodzi od śl. gwarowej formy świerkla = świerk. Jest to nazwa topograficzna[7].

43% gminy zajmują lasy. Jednym z najbardziej znanych kompleksów leśnych jest park Świerklaniecki. Ma on powierzchnię 154 ha. Są to historyczne założenia pałacowe-parkowe powstałe wokół piastowskiego Zamku i pałacu zwanego Małym Wersalem. Występują tam 120-letnie dęby, sosny wejmutki i wiele cennych gatunków drzew.

W Świerklańcu urodzili się aktorka Dorota Pomykała, artysta plastyk Leszek Lewandowski oraz Joachim Brudziński – w latach 2018–2019 minister spraw wewnętrznych i administracji.

Zabytki

istniejące

nieistniejące

Wspólnoty wyznaniowe

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1270 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Tarnowitz, www.verwaltungsgeschichte.de:80 [dostęp 2018-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-23].
  3. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
  5. ↑ Rozporządzenie Śląskiej Rady Wojewódzkiej z dnia 9 września 1924 r. w przedmiocie zniesienia obszarów dworskich w powiecie Tarnowskie Góry, „Dziennik Ustaw Śląskich”, R. III, nr 21, poz. 86, 03.10.1924 [skorygowana na 30.09.1924].
  6. ↑ Mapa szczegółowa Polski 1:25 000, P47-S28-A, Tarnowskie Góry, 1933; Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt), 5579, Tarnowitz, 1925.
  7. ↑ Stanisław Rospond, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, 1984, s. 390, ISBN 83-04-0190-9.
  8. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-05-22].

Bibliografia

  • Felix Triest: Topographisches Handbuch von Oberschlesien. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.

Linki zewnętrzne

Gmina Świerklaniec
Wsie
Integralne
części wsi
Inne obszary

POL gmina Świerklaniec COA.svg

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Tarnowskie Góry County location map 2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tarnowskie Góry County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.6412 N
  • S: 50.3183 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.154 E
Gmina Świerklaniec location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of gmina Świerklaniec, Poland
Ta mapa of gmina Świerklaniec została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Świerklaniec, Główna.jpg
Autor: Gaj777, Licencja: CC BY-SA 4.0
Świerklaniec, ulica Główna.
Świerklaniec - Kościół w parku.jpg
Autor: Adam Dziura (adamdziura.9g.pl), Licencja: CC BY-SA 3.0
Świerklaniec - kościół w parku (powiat tarnogórski)