Świerklaniec (gmina)

Świerklaniec
gmina wiejska
Ilustracja
(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl

Urząd Stanu Cywilnego w Świerklańcu
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

śląskie

Powiat

tarnogórski

TERC

2413072

Wójt

Marek Cyl

Powierzchnia

44,63 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


12401

• gęstość

278 os./km²

Nr kierunkowy

032

Kod pocztowy

42-622 (Świerklaniec, Orzech, Nowe Chechło), 42-620 (Nakło Śląskie)

Tablice rejestracyjne

STA

Adres urzędu:
ul. Młyńska 3
42-622 Świerklaniec
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

4

Liczba miejscowości

4

Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Świerklaniec”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Świerklaniec”
Ziemia50°26′N 18°56′E/50,441389 18,936944
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Świerklaniecgmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim. Została utworzona 1 października 1924 roku ze zlikwidowanego obszaru dworskiego Świerklaniec[1], a w późniejszych latach była powiększana o sąsiednie wsie. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Siedziba gminy to Świerklaniec.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] gminę zamieszkiwały 12401 osób.

Położenie

Gmina jest położona w południowo-wschodniej części powiatu tarnogórskiego i sąsiaduje z miastami:

oraz gminami:

Historia

Gmina zbiorowa Świerklaniec[3] powstała w grudniu 1945[4] w powiecie tarnogórskim w województwie śląskim (śląsko-dąbrowskim)[5]. Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 4. gromad: Kozłowa Góra, Nakło, Orzech i Świerklaniec[6]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę województwa śląskiego na katowickie[7], a 9 marca 1953 kolejno na stalinogrodzkie[8].

Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 4. gromad: Kozłowa Góra, Nakło, Orzech i Świerklaniec[9]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10].

Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie[11]. W jej skład weszły obszary sołectw Chechło Nowe, Orzech i Świerklaniec[11][12].

1 stycznia 1992 z gminy Świerklaniec do Tarnowskich Gór przeszła część wsi Nakło (62,00 ha)[13][14].

Miejscowości i części wsi

Miejscowości leżące na terenie gminy Świerklaniec[15]:

  1. Bizja (część wsi Świerklaniec),
  2. Ostrożnica (część wsi Świerklaniec),
  3. Stare Chechło (nieofic. część wsi Świerklaniec),
  4. Żabieniec (nieofic. część wsi Świerklaniec, dawniej część wsi Stare Chechło).
  1. Wapienniki (część wsi Nakło Śląskie),
  2. Kolonia Nakło (nieofic. część wsi Nakło Śląskie),
  3. Kowaliki (nieofic. część wsi Nakło Śląskie),
Podział administracyjny Gminy Świerklaniec

Powierzchnia

Według danych z roku 2002[16] gmina Świerklaniec ma obszar 44,26 km², w tym:

  • użytki rolne: 29%
  • użytki leśne: 47%

Gmina stanowi 6,89% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2019[17]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja12401100632349.01607850.9
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
278142,9137,3

Wykres przedstawiający liczbę mieszkańców gminy od 1995[18]Błąd składni

Kultura

W gminie funkcjonują 2 biblioteki, jedna w Świerklańcu, druga w Nakle Śląskim. W 2019 roku czytelników było 1467.


W miejscowości Nakło Śląskie znajduje się Centrum Kultury Śląskiej w Nakle Śląskim.

Sport

W gminie mieści się 13 klubów sportowych w tym:

  • 4 kluby piłkarskie: LKS Unia Świerklaniec, LKS Przyszłość Nowe Chechło, Sokół Orzech, Orzeł Nakło Śląskie

Zabytki

Rekreacja

Na terenie gminy znajdują się dwa duże sztuczne zbiorniki wodne:

  • Kozłowa Góra - zbiornik wybudowany w latach 1935-39, ujęcie wody pitnej dla najbliższych okolic; stanowi ok. 12% obszaru gminy
  • Nakło-Chechło - zbiornik po byłym wyrobisku piasku, zamieniony w 1973 na jezioro, pełni funkcję rekreacyjno-wypoczynkową i stanowi ok. 2% powierzchni gminy.

Przypisy

  1. Rozporządzenie Śląskiej Rady Wojewódzkiej z dnia 9 września 1924 r. w przedmiocie zniesienia obszarów dworskich w powiecie Tarnowskie Góry, "Dziennik Ustaw Śląskich", R. III, nr 21, poz. 86, 03.10.1924 [skorygowana na 30.09.1924].
  2. Gmina Świerklaniec w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-03-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Jako gmina jednostkowa gmina Świerklaniec funkcjonowała także za II Rzeczypospolitej (w latach 1922-1939) w powiecie tarnogórskim.
  4. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.).
  5. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74).
  6. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
  7. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  8. Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
  9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. a b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
  13. Dz.U. z 1992 r. nr 100, poz. 501
  14. Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497
  15. Mapa szczegółowa Polski 1:25000, P47-S28-A, Tarnowskie Góry, 1933
  16. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  17. Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2014 r.. GUS. [dostęp 2015-09-29]. (pol.).
  18. Gmina Świerklaniec w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-09-11] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii 03.svg
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Tarnowskie Góry County location map 2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tarnowskie Góry County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.6412 N
  • S: 50.3183 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.154 E
Świerklaniec - Park - Urząd Stanu Cywilnego 01.jpg
(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl
Świerklaniec. Zespół pałacowy, XIX, XX.
Podział Administracyjny Gminy Świerklaniec.png
Autor: Pat 12345678910, Licencja: CC BY-SA 4.0
Podział Administracyjny Gminy Świerklaniec