Štiavnické jazero

Štiavnické jazero

(c) Juraj Tatár, CC BY-SA 3.0
Państwo	Słowacja
Kraj	bańskobystrzycki
Data budowy	1743–1745
Pojemność całkowita	0,96 mln m³
Wysokość lustra wody	705 m n.p.m.
Powierzchnia	0,0572 km²
Głębokość	22,3 m
Funkcja	zbiornik wody pitnej
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego Štiavnické jazero
Położenie na mapie Słowacji Štiavnické jazero
48°28′40″N 18°52′32″E/48,477778 18,875556

Štiavnické jazero (miejsc. Rozgrund) – sztuczny zbiornik wodny w Górach Szczawnickich na Słowacji, w zamknięciu doliny Vyhniańskiego Potoku, ok. 1 km na północny zachód od przełęczy Červená studňa i ok. 5 km na północny zachód od Bańskiej Szczawnicy.

Wybudowany został w latach 1743–1745 staraniem bańskoszczawnickiej Komory Górniczej według projektu wybitnego inżyniera tamtych czasów, Samuela Mikoviniego. Powierzchnia zbiornika wynosi 5,72 ha, maksymalna głębokość 22,3 m i objętość ok. 960 tys. m³. Lustro wody znajduje się na wysokości 705 m n.p.m. Aż do wybudowania w 1855 r. zapory wodnej Meurad w należącej wówczas do Francji Algierii Rozgrund, z zaporą wysoką na 30,2 m, uznawany był za najśmielsze dzieło inżynierii wodnej na świecie^[1].

Wodę doprowadzają do jeziora dwa kanały zbiorcze o łącznej długości 2030 m. Woda ze zbiornika napędzała stępy do rozdrabniania rudy w Vyhniach.

Od początku XX w. jezioro służy jako zbiornik wody pitnej dla Bańskiej Szczawnicy i w związku z tym nie jest wykorzystywany do celów rekreacyjnych. Woda z niego pompowana jest na przełęcz Červená studňa, skąd grawitacyjnie ścieka do położonego po drugiej stronie przełęczy, na wysokości 710 m n.p.m., małego zbiornika wodociągowego (słow. Vodárenská vodná nádrž) o pojemności 34 tys. m³. Zbiornik ten również powstał na potrzeby tutejszych zakładów górniczych, a w XVIII w. służył Bańskiej Szczawnicy jako rezerwuar wody na wypadek pożaru.

Przypisy

Bibliografia

• Kelemen Albert a kolektív: Štiavnické vrchy. Turistický sprievodca ČSSR, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1986.

Linki zewnętrzne

• Tajch Rozgrund. [w:] Strona internetowa miasta Bańska Szczawnica [on-line]. 2008. [dostęp 2017-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-04)]. (słow.).
• Rozgrund alebo Rozgrundský, niekedy aj Štiavnický tajch. [w:] Bajkom k tajchom [on-line]. [dostęp 2017-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-04)]. (słow.).