Źreb

Źreb (zgrzeb, hak, dziedzina) – we wczesnym średniowieczu zabudowania i grunty wchodzące w skład jednego gospodarstwa rolnego chłopa wolnego, niewolnego lub rycerza.

Do gruntów zaliczano: pola uprawne, łąki, pastwiska oraz lasy. Źreby w Polsce i na Rusi nie posiadały ustalonej miary powierzchni. Ich wielkość mogła obejmować 1, bądź kilka łanów ziemi. Zazwyczaj obejmowały 20–35 ha powierzchni. Według prawa polskiego stanowiły przedmiot dziedziczenia i mogły być dzielone na mniejsze jednostki. Termin "źreb" zaczął zanikać w późnym średniowieczu, spotykany czasem w XVII w.

Pojęcie wywodzi się od słowa (źreb: los), i prawdopodobnie wiązało się z losowaniem gospodarstw rolnych na terenie określonej wspólnoty rodowej, bądź terytorialnej[1].

Przypisy

  1. Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski, Warszawa 1973, s. 592.

Bibliografia

  • Mączak A. (red. nacz.), Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, T. 2, Warszawa 1981, s. 565.

Zobacz też