Żółwinek żółwik

Żółwinek żółwik

Eurygaster testudinaria
(Geoffroy, 1785)
Imago
Larwa
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Nadrodzina	tarczówki
Rodzina	żółwinkowate
Podrodzina	Eurygastrinae
Rodzaj	Eurygaster
Gatunek	żółwinek żółwik
Synonimy Cimex testudinarius Geoffroy in Fourcroy, 1785 Eurygaster maura var. notatus Ferrari, 1874 Eurygaster sinicus Walker, 1867 Eurygaster maura var. cinerea Rey, 1887 Eurygaster maura var. grisescens Rey, 1888 Eurygaster maura var. rufescens Oliveira, 1895 Eurygaster sodalis Horváth, 1895 Eurygaster maura f. borealis Péneau, 1911 Eurygaster sodalis var. decorata Péneau, 1911 Eurygaster testudinarius var. mixta Cerutti, 1939 Eurygaster testudinarius f. obscuratus Wagner, 1938 Eurygaster testudinarius f. triguttatus Wagner, 1938 Eurygaster testudinarius f. tuberculatus Wagner, 1938 Eurygaster testudinaria f. lurida Wagner, 1940 Eurygaster testudinaria f. inclusa Wagner, 1940 Eurygaster testudinaria koreana Wagner, 1949 Eurygaster testudinaria var. punctulata Wagner, 1951 Eurygaster testudinaria ab. flavida Halászfy, 1959 Eurygaster testudinaria ab. rosea Halászfy, 1959 Eurygaster testudinaria ab. nigrita Halászfy, 1959

Żółwinek żółwik^[1], żółwinek żółwiowy^[2] (Eurygaster testudinaria) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny żółwinkowatych. Zamieszkuje Palearktykę.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1785 roku przez Étienne Louisa Geoffroy’a w publikacji autorstwa Antoine’a-François de Fourcroy’a pod nazwą Cimex testudinarius. Jako miejsce typowe wskazano Paryż we Francji^[3].

Morfologia

Pluskwiak o lekko wydłużonym, owalnym ciele długości od 7 do 11 mm^[4][5]. Ubarwienie ma zmienne; dominować może kolor bladobrązowy, brązowy, szary, czerwony lub czarniawy^[2], przy czym brąz spotyka się najczęściej^[1]. Wzór z jasnych i ciemnych smug na wierzchu ciała bywa od niemal niewidocznego po wyraźnie kontrastujący^[5]. Głowa ma nadustek z przodu niezakryty policzkami, w przybliżeniu tak długi jak one lub nieco od nich dłuższy. Od tej u żółwinka zbożowego różni się wierzchołkiem nadustka położonym wyraźnie niżej od policzków. Genitalia samca różnią się od tych u wspomnianego gatunku rozmieszczonymi w dwóch parach i nieskręconymi ze sobą spikulami prącia^[4][5], natomiast genitalia samic szerszymi i bardziej kanciastymi w zarysie płytkami genitalnymi^[4].

Ekologia i występowanie

Owad ten preferuje tereny wilgotne, ale spotykany jest też w środowiskach suchych. Zasiedla torfowiska, turzycowiska, mokradła, pobrzeża zbiorników wodnych, łąki, polany, ugory, przydroża i przytorza^[4][1]. Jest fitofagiem ssącym soki z różnych przedstawicieli rodzin traw, turzycowatych i sitowatych. Postacie dorosłe czasem żerują także na innych roślinach, zwłaszcza selerowatych i astrowatych^[4]. Aktywny jest od wiosny do jesieni^[1]. Zimują osobniki dorosłe w siedliskach suchszych^[4].

Parazytoidami tego gatunku są Clytiomya continua i Gymnosoma nitens, muchówki z rodziny rączycowatych^[1].

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji^[6][7]. Z Afryki Północnej podawany był z Maroka i Tunezji. W Azji stwierdzono jego występowanie w anatolijskiej części Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanie, na Synaju i Syberii, w Kazachstanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Tadżykistanie, Kirgistanie, Iranie, Mongolii, Chinach, Korei i Japonii^[7]. W Polsce jest pospolity^[4][5].

Przypisy