Żegluga Wisła – Bałtyk

Towarzystwo „Żegluga Wisła – Bałtyk”
Ilustracja
Holownik „Orkan” z lichtugami na Wiśle, 1928
Państwo Polska
Data założenia21 czerwca 1926
Data likwidacji1928
Forma prawnaspółka z o.o.,
spółka akcyjna
PrezesStanisław Gadomski
brak współrzędnych

Towarzystwo „Żegluga Wisła – Bałtyk” − przedsiębiorstwo armatorskie istniejące w latach 1926-1928, zajmujące się transportem węgla z portu w Tczewie do krajów skandynawskich.

Po I wojnie światowej kopalnie Zagłębia Dąbrowskiego zostały odcięte od niemieckiego rynku zbytu. Trudności pogłębiły się po reformie walutowej w 1924 i polsko-niemieckiej wojnie celnej w 1925. Zwiększono wtedy eksport węgla do Skandynawii. Ponieważ Polska nie posiadała jeszcze portu morskiego, korzystano z portu w Tczewie, do transportu używając lichtug ciągniętych przez holowniki, co pozwalało na wejście na płytką Wisłę.

Towarzystwo „Żegluga Wisła – Bałtyk” zarejestrowano jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością 21 czerwca 1926 roku[1]. Głównymi udziałowcami były kopalnie z Zagłębia Dąbrowskiego, udziałowcem był ponadto inż. Teodozy Nosowicz – właściciel terenów przeładunkowych i pierwszy dyrektor[1]. Prezesem zarządu był inż. Stanisław Gadomski[1].

18 marca 1926 wysłano z Tczewa do Kopenhagi pierwsze lichtugi z 1300 ton węgla, wydzierżawione od hamburskiego Bugsier-, Reederei- und Bergungs AG[2]. W tym roku w Tczewie przeładowano ponad 230 000 ton węgla, z czego 55 000 ton na lichtugi morskie, a resztę na mniejsze statki dostarczające go do Gdańska[2]. W listopadzie 1926 firma zakupiła od Bugsier-, Reederei- und Bergungs AG 14 własnych pełnomorskich lichtug i sześć holowników ("Orkan", "Górnik", "Krakus", "Rybak", "Sambor", "Tyran")[3]. W tym miesiącu też spółka przekształciła się w spółkę akcyjną[4]. 12 grudnia 1926 nastąpiło podniesienie polskiej bandery na pierwszych lichtugach ("Antek" i "Felek")[4].

Początkowe wyniki ekonomiczne były dobre, ale konkurencja ze strony innych przewoźników (Żegluga Polska oraz Polskarob) operujących z szybko rozwijającego się portu w Gdyni, przeszkody stawiane przez władze celne w Gdańsku, a także zatonięcie w dniu 1 listopada 1927 roku holownika "Górnik" (wraz z 9 spośród 10 członków jego załogi) spowodowały duże straty. Ostatecznym utrudnieniem stał się niski stan wody w Wiśle w lipcu 1928 i pod koniec tego miesiąca spółka zaprzestała działalności[5]. Jeden holownik ("Krakus") i pięć lichtug sprzedano Marynarce Wojennej (służyły jako krypy minowe KM 1, KM 2, KM 3 oraz krypy ropowe KR 4 i KR 5), pozostałe jednostki trafiły do armatorów zagranicznych[6]. Część taboru odsprzedano z powrotem Bugsier-, Reederei- und Bergungs AG, ze stratą[6].

Przypisy

  1. a b c Miciński 1996 ↓, s. 152.
  2. a b Miciński 1996 ↓, s. 153.
  3. Miciński 1996 ↓, s. 154, 163.
  4. a b Miciński 1996 ↓, s. 154.
  5. Miciński 1996 ↓, s. 166.
  6. a b Miciński 1996 ↓, s. 169-170.

Bibliografia

  • Bohdan Huras, Marek Twardowski, Węglowe floty Śląska, wyd. 03/2011, Okrętownictwo i Żegluga Spółka z o.o., marzec 2011, s. 46-53, ISSN 1895-481203 (pol.).
  • Jerzy Miciński: Księga statków polskich: 1918-1945. T. 1. Gdańsk: Polnord, Oskar, 1996, s. 154-175. ISBN 83-86181-23-0.

Media użyte na tej stronie

Orkan 3 1 0 8 5195 1 1 222199.jpg
Holownik towarzystwa Żegluga Wisła - Bałtyk z doczepionymi na holu dwiema lichtugami: "Alkiem" i "Bartkiem".
State Flag of Poland.png
Flaga Polski z godłem, wersja symboliczna. Oparta na Image:Flag of Poland.svg i Image:Herb Polski.svg. Uwaga: godło użyte w tej grafice jest oficjalne. Niestety jest ono dostępne tylko w formacie rastrowym (bitmapowym), stąd zamieszczona poniżej dodatkowa wersja tej grafiki w formacie SVG korzysta z nieoficjalnego wizerunku godła.