Żelazna (powiat skierniewicki)

Artykuł

51°52′2″N 20°8′10″E

- błąd

38 m

WD

51°51'48"N, 20°8'4"E

- błąd

2009 m

Odległość

3 m

Żelazna
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Wszystkich Świętych w Żelaznej
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

skierniewicki

Gmina

Skierniewice

Liczba ludności (2011)

284[1]

Strefa numeracyjna

46

Kod pocztowy

96-116[2]

Tablice rejestracyjne

ESK

SIMC

0737887

Położenie na mapie gminy wiejskiej Skierniewice
Mapa konturowa gminy wiejskiej Skierniewice, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Żelazna”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Żelazna”
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego
Mapa konturowa powiatu skierniewickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Żelazna”
Ziemia51°52′02″N 20°08′10″E/51,867222 20,136111

Żelaznawieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Skierniewice.

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego[3].

Do końca XIX wieku Żelazna była własnością rodziny Łuszczewskich herbu Korczak, fundatorów miejscowego kościoła i kaplicy grobowej na miejscowym cmentarzu, a następnie Mazarakich herbu Newlin. Ostatnim właścicielem majątku był Aleksander Mazaraki junior (1887–1986), ostatni prezes Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego.

Na miejscowym cmentarzu została pochowana polska pisarka – Maria Rodziewiczówna. 11 listopada 1948 r. zwłoki Marii Rodziewiczówny przeniesiono do Alei Zasłużonych na warszawskich Powązkach.

Do najważniejszych obiektów należą:

  • klasycystyczny kościół z XVIII wieku
  • dwór Mazarakich z końca XIX wieku
  • cmentarz z kaplicą Łuszczewskich z XIX wieku, oraz grobami okolicznych ziemian: Mazarakich i Strakaczów
  • budynek dawnej krochmalni z XIX wieku (wzniesionej przez Aleksandra Mazaraki seniora)
  • figura Matki Boskiej na wyspie na jeziorze w parku dworskim, wystawiona dla upamiętnienia powstania styczniowego.

We dworze Łuszczewskich ma swoją siedzibę Dyrekcja Zakładu Doświadczalnego SGGW, który jest również właścicielem większości okolicznych pól oraz zabudowań dawnej krochmalni.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[4] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • zespół kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych, XVIII w., XIX w.:
    • kościół, nr rej.: 534-XII-19 z 29.04.1950 oraz 289 z 29.12.1967
    • dzwonnica, nr rej.: 534-XII-19 z 29.04.1950 oraz 919 z 29.12.1967
    • cmentarz kościelny, nr rej.: 918 z 21.12.1992
  • cmentarz rzymskokatolicki, XIX w., nr rej.: 879 A z 10.04.1992
  • zespół dworski, XIX/XX w.:
    • dwór, nr rej.: 596 z 28.07.1983
    • park, nr rej.: 530 z 5.05.1980

Przypisy

  1. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-15].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1644 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  4. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].

Media użyte na tej stronie