Żleb pod Czerwienicą

Kopa Magury. Widoczny fragment Żlebu pod Czerwienicą
Widok z doliny Jaworzynki

Żleb pod Czerwienicą – orograficznie lewe odgałęzienie Jaworzynki w polskich Tatrach Zachodnich, wcinające się pomiędzy Małą Kopę Królową i Kopę Magury. Nazwa pochodzi od czerwonych stoków Małej Kopy Królowej po prawej stronie żlebu[1]. Podawana w niektórych opracowaniach nazwa Żleb pod Czerwieńcem jest błędna[2]. Bardziej popularna nazwa tego żlebu to Stare Kopalnie. Pochodzi ona od tego, że dawniej wydobywano tutaj rudy żelaza[1]. Jest to długi żleb o krętym przebiegu; najpierw opada w kierunku północno-zachodnim, potem zachodnim, potem znów północno-zachodnim[3]. W górnej części tego żlebu w latach 1766–1871 drążono sztolnie, w których wydobywano rudę żelaza (limonit) i były to najwydajniejsze w Tatrach kopalnie. Rocznie wydobywano 300-400 ton rudy o zawartości 30–32% żelaza[4]. Jeszcze w latach 1930. widoczne były wejścia do tych sztolni, później jednak zostały zasypane.

Znajduje się tu kilkanaście jaskiń, m.in.: Dziura pod Jaskinią Magurską, Jaskinia Partyzancka I, Jaskinia Partyzancka II, Schronisko Jasne w Czubie Jaworzyńskiej, Schron nad Przełączką, Jaworzyńska Nyża pod Iglicą, Jaskinia w Czubie Jaworzyńskiej[5].

Ciekawa flora roślin. M.in. stwierdzono tutaj występowanie goryczuszki lodnikowej – bardzo rzadkiej rośliny, w Polsce występującej tylko w Tatrach i to w nielicznych tylko miejscach (ok. 10 w całych polskich Tatrach), a także rzadkiego w Polsce storczyka drobnokwiatowego[6].

Przypisy

  1. a b Władysław Cywiński: Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008. ISBN 83-7104-011-3.
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „WiT” S.c., 2006. ISBN 83-89580-00-4.
  4. Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
  5. Jaskinie, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-06-25].
  6. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.


Media użyte na tej stronie

Dolina Jaworzynka T15.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dolina Jaworzynka w Tatrach
Kopa Magury.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Kopa Magury z Doliny Jaworzynki