Żoliborz Oficerski

Zabudowa osiedla przed 1939 rokiem
Plac Słoneczny
Ulica Śmiała, jedna z głównych ulic Żoliborza Oficerskiego

Żoliborz Oficerski – osiedle warszawskiej dzielnicy Żoliborz znajdujące się w granicach obszaru MSI Stary Żoliborz.

Jest zlokalizowane w rejonie ulic: Śmiałej, Czarnieckiego, Fortecznej, Hauke-Bosaka, Kaniowskiej i placu Słonecznego[1].

Opis

Zajmuje tereny przekazane w 1922 przez rząd Mieszkaniowemu Stowarzyszeniu Spółdzielczemu Oficerów w Warszawie[2]. W tym samym roku zaczęto wznosić tam pierwsze budynki. Projektowali je m.in. Kazimierz Tołłoczko, Tadeusz Tołwiński, Romuald Gutt i Rudolf Świerczyński[1]. Zostało wybudowane w tzw. stylu dworkowym[3]. Nawiązywało do XVIII-wiecznych dworków szlacheckich. Wznoszono tam domki i wille kryte czterospadowymi dachami krytymi dachówką, z barokowymi attykami i ganki z kolumienkami.

Na osiedlu zamieszkało ponad 30 generałów i wielu pułkowników (m.in. Władysław Anders, Władysław Bortnowski, Józef Haller, Marian Kukiel, Stefan Rowecki, Stanisław Sosabowski i Lucjan Żeligowski)[4].

W okresie okupacji niemieckiej, w latach 1940–1944, w piwnicy domu przy ul. Fortecznej 4 działała tajna radiostacja „Łódź Podwodna”. Nie została odkryta przez Niemców.

Na przełomie lat 70. i 80. na osiedlu wytyczono trzy nowe ulice: Munka, Jakiela, Szaniawskiego i Ejsmonda.

Inne informacje

Żoliborz Oficerski zainspirował architekta Sylwestra Pajzderskiego, który wzorując się na nim zaprojektował Osiedle Warszawskie w Poznaniu[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 222.
  2. Łukasz Heyman: Nowy Żoliborz 1918–1939. Wrocław: Ossolineum, 1976, s. 67.
  3. Andrzej K. Olszewski: Architektura Warszawy (1919–1939), [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej. Tom I. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 1968, s. 292–293.
  4. Czesław Witkowski: Ze strzelnicy na raut. Życie garnizonowe przedwojennej Warszawy. Warszawa: Bellona, 2017, s. 202. ISBN 978-83-11-15002-7.
  5. Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 303, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Sun Square in Warsaw - panorama.JPG
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plac Słoneczny w Warszawie na Żoliborzu - panorama
Ulica Śmiała w Warszawie 2017.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Śmiała w Warszawie
Żoliborz Oficerski przed 1939.jpg
Żoliborz Oficerski w Warszawie