Żores Ałfiorow

Żores Iwanowicz Ałfiorow

2012
Państwo działania

 Rosja

Data i miejsce urodzenia

15 marca 1930
Witebsk

Data i miejsce śmierci

1 marca 2019
Petersburg

Profesor,
Laureat Nagrody Nobla (2000 - fizyka)
Specjalność: fizyka, półprzewodniki
Doktorat

1970 (habilitacja)

Polska Akademia Nauk
Status

członek zagraniczny

Rosyjska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Instytut

Fizyki i Techniki (Petersburg)

Dyrektor
Okres spraw.

1987–2003

Odznaczenia
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order „Znak Honoru” Medal Jubileuszowy „300 lat Rosyjskiej Floty”

Żores Iwanowicz Ałfiorow, ros. Жорес Иванович Алфёров (ur. 15 marca 1930 w Witebsku, zm. 1 marca 2019 w Sankt Petersburgu[1]) – rosyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (2000).

Życiorys

Jego ojciec był Białorusinem, a matka Żydówką. Studiował na wydziale elektroniki Instytutu Elektrotechnicznego im. Lenina w Leningradzie. Od 1953 wieloletni pracownik (od 1987 – dyrektor) Instytutu Fizyki i Techniki w Leningradzie (obecnie Petersburgu). W 1970 uzyskał stopnień doktora nauk w dziedzinie nauk technicznych i matematycznych. W 1991 został wiceprzewodniczącym Rosyjskiej Akademii Nauk (1972 członek korespondent, 1979 członek rzeczywisty). Był także przewodniczącym Naukowego Centrum Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu. Od 1988 był członkiem zagranicznym PAN[2], a od 1990 – członkiem National Academy of Sciences w Waszyngtonie. Od 1995 zasiadał w Dumie z ramienia partii komunistycznej[3].

Prowadził prace nad heterostrukturami półprzewodnikowymi (strukturami wielowarstwowymi otrzymywanymi metodą kontrolowanego wzrostu monokrystalicznych warstw różnych pod względem chemicznym półprzewodników i metali, nakładanych kolejno na siebie), użyciem heterostruktur do budowy laserów półprzewodnikowych stosowanych w łączach światłowodowych oraz odtwarzaczach płyt kompaktowych[3].

Naukowiec Był autorem 4 książek naukowych, 400 artykułów naukowych i 50 wynalazków w dziedzinie technologii półprzewodników[4].

W roku 2000 otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Herbertem Kroemerem, niezależnie od Jacka Kilby'ego) za „rozwinięcie technologii heterostruktur półprzewodnikowych, wykorzystywanych w technice bardzo wielkiej częstotliwości i optoelektronice”. Był również laureatem licznych innych nagród[4], m.in. Nagrody Leninowskiej (1972), Nagrody Państwowej ZSRR (1984), Nagrody Rosyjskiej Akademii Nauk im. Joffego (1996), Nagrody Kioto (2001)[3][4][5].

Wielokrotnie odznaczony, m.in.: Orderem Zasług dla Ojczyzny I, II, III i IV klasy, Orderem Lenina, Orderem Rewolucji Październikowej, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy i Orderem „Znak Honoru”.

Przypisy

  1. Craig Mellow: Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology. nytimes.com, 2 marca 2019. [dostęp 2019-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-02)]. (ang.).
  2. Członkowie zagraniczni PAN. [w:] PAN, Wydział III, Instytucja Naukowa [on-line]. [dostęp 2014-01-23]. (pol.).
  3. a b c Zhores I. Alferov - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 2000 > Zhores I. Alferov, Herbert Kroemer, Jack S. Kilby [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-23]. (ang.)., autobiografia, Nobel Lecture Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology
  4. a b c Zhores I. Alferov. [w:] Biogram [on-line]. Ioffe Institute. [dostęp 2014-01-23]. (ang.).
  5. Zhores Ivanovich Alferov. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
SU Order of the Badge of Honour ribbon.svg
Ribbon bar of the Order of the Badge of Honour‎. The Soviet Union (USSR).
NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Orden for Service IV.png
Ribbon bar of Order of Merit Before the Fatherland 4st
Zhores Alfyorov 2012.jpg
(c) Council.gov.ru, CC BY 4.0
Жорес Иванович Алфёров (род. 1930) — российский физик
Ribbon 300 years to russian fleet.png
Ribbon bar Medal «300th Anniversary Of The Russian Navy»
Orden for Service III.png
Ribbon bar of Order of Merit Before the Fatherland 3st