Żuraw koralowy

Żuraw koralowy
Grus carunculata[1]
(Gmelin, 1789)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Rodzina

żurawie

Podrodzina

żurawie

Rodzaj

Grus

Gatunek

żuraw koralowy

Synonimy
  • Ardea carunculata Gmelin, 1789[2]
  • Bugeranus carunculatus (Gmelin, 1789)[2]
  • Grus carunculatus (Gmelin, 1789)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 VU pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Żuraw koralowy[4] (Grus carunculata) – gatunek dużego ptaka z rodziny żurawi (Gruidae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Kraje, które zasiedla to Angola, Botswana, Kongo, Etiopia, Malawi, Mozambik, Namibia, Południowa Afryka, Tanzania, Zambia, Zimbabwe. Ponad połowa tych żurawi występuje w Zambii. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Jest narażony na wyginięcie.

Morfologia

Wygląd

Głowa żurawia koralowego
Żuraw koralowy z rozłożonymi skrzydłami

Jest bardzo charakterystyczny. Głowa, szyja, kark i pierś są czysto białe, na głowie ma szary „beret”. U nasady dzioba wyrastają dwie długie, biało ubarwione narośle, reszta nasady dzioba jest zarośnięta czerwoną, grudkowatą skórą. Dziób ma żółtą barwę. Brzuch i spód ciała łącznie z ogonem są czarne, skrzydła brudnobiałe, u nasady szare. Nogi są ubarwione na jasnoszaro.

Wymiary

  • długość ciała: około 175 cm[2]
  • rozpiętość skrzydeł: 230–260 cm[2]
  • masa:
    • samica: 7,1–7,9 kg[2]
    • samiec: 8,3–8,5 kg[2]

Ekologia i zachowanie

Biotop

Jest uzależniony od mokradeł i podmokłych łąk – przez ich niszczenie jest zagrożony.

Pożywienie

Pokarm żurawi koralowych to roślinność wodna – głównie bulwy i kłącza, a także lilie wodne i turzyce.

Długość życia

Żyją 20–30 lat, lecz może to być nawet 80.

Lęgi

Sukces lęgowy wynosi ok. 62%[6]. W Zambii, Botswanie i Mozambiku lęgi mają miejsce w sierpniu i wrześniu, w Południowej Afryce jest to lipiec i sierpień, a w Etiopii maj oraz czerwiec. Samce posiadają terytorium często większe niż 1 km2. Gniazdo jest dużym kopcem z traw i turzyc, umieszczonym na wodzie. Takie gniazdo ma szerokość około 1 metra i wystaje ponad wodę na 20 cm. Jest umieszczone co najmniej 500 m od gniazda innej pary[7]. Żuraw koralowy zwykle znosi 1 jajo. Okres wysiadywania trwa 33–36 dni. Pisklęta tego gatunku to zagniazdowniki – po jednym dniu wychodzą z gniazda. Mają wtedy żółtą barwę. Okres pisklęcy trwa 103–135 dni, ale młode są blisko rodziców przez około rok. Po 3 miesiącach już latają, a po 4 miesiącach osiągają wielkość dorosłych. Są zdolne do rozrodu najwcześniej po czterech latach. Jeżeli para straci swoje pisklę, może wyprowadzić drugi lęg.

Status, zagrożenia i ochrona

Przez IUCN od 1994 roku jest klasyfikowany jako Vulnerable (VU) – gatunek narażony[3]. Światowa populacja to ok. 6000–6300 dorosłych osobników, a zasięg występowania to ok. 2 300 000 km2. Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy[3]. Występował także w Suazi, ale tam wyginął. Zagrożenie dla niego to niszczenie mokradeł przez stawianie tam na rzekach i stopowanie naturalnych wylewów i wybieranie jaj dla pokarmu.

Liczebność

Liczebność żurawia koralowego w przybliżeniu, w danych kraju:

Kraj198519962002
Angola500500500
Botswana2001400–35001300
Dem. Rep. Kongakilkasetkilkaset500
Etiopiakilkasetkilkaset200
Malawi1005040
Mozambik2502500–2800300
Namibia150200–300250
RPA300250–300235
Tanzaniakilkasetkilkaset200
Zambia11 5007000–80004500
Zimbabwekilkaset250200

Przypisy

  1. a b Bugeranus carunculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2020-03-22] (ang.).
  2. a b c d e f g Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Wattled Crane (Bugeranus carunculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].
  3. a b c BirdLife International, Bugeranus carunculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-03-22] (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Gruinae Vigors, 1825 - żurawie (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-28].
  5. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
  6. Wattled Crane. World Association of Zoos and Aquariums (WAZA). [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-22)]. (ang.).
  7. J. Collins: Wattled crane. [w:] UWC Enviro Facts [on-line]. 2001. [dostęp 2009-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Wattled crane (Grus carunculata) displaying wings.jpg
Autor: Charles J Sharp , Licencja: CC BY-SA 4.0
Wattled crane (Grus carunculata) displaying wings, Nkasa Rupara National Park, Namibia
Bugeranus carunculatus -Franklin Park Zoo, Massachusetts, USA-8a.jpg
Autor: Eric Kilby from USA, Licencja: CC BY-SA 2.0
A Wattled Crane at Franklin Park Zoo, Massachusetts, USA.
Wattled Crane 1400.jpg
Autor: http://www.birdphotos.com, Licencja: CC BY 3.0
Wattled Crane (Bugeranus carunculatus) shot in captivity.
Status iucn3.1 VU pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Grus carunculata dist.jpg
Autor: Стефанко1982, Licencja: CC BY-SA 4.0
Мапа поширення Grus carunculata