Żywoty cezarów
Ten artykuł od 2021-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Żywoty cezarów (łac. De vita Caesarum) – zbiór biografii dwunastu rzymskich władców (od Juliusza Cezara do Domicjana), autorstwa pisarza i historyka Swetoniusza. Dzieło dedykowane było Gajuszowi Septycjuszowi Clarusowi, prefektowi pretorianów, będącemu protektorem autora.
Żywoty cezarów powstały ok. 120–121 roku, gdy Swetoniusz piastował stanowisko sekretarza kancelarii (ab epistulis Latinis)[1] Hadriana, co umożliwiało mu korzystanie z dokumentacji cesarskiego archiwum. Mimo to jego dzieło uznane jest za oparte bardziej na plotkach i cytatach z historyków wczesnego cesarstwa niż na źródłach archiwalnych[2]. Zawiera jednak cenne informacje dotyczące życia, kariery politycznej, wyglądu zewnętrznego czy nawyków pierwszych cesarzy rzymskiego imperium, które nie występują w innych źródłach.
Dzieło w 8 księgach, podzielone na 12 części, zawiera tyleż biografii w porządku chronologicznym:
- Boski Juliusz – księga I (89 rozdziałów)
- Boski August – księga II (101 rozdziałów)
- Tyberiusz – księga III (76 rozdziałów)
- Gajus Kaligula – księga IV (60 rozdziałów)
- Boski Klaudiusz – księga V (46 rozdziałów)
- Nero – księga VI (57 rozdziałów)
- Galba – księga VII (23 rozdziały)
- Oton – księga VII (12 rozdziałów)
- Witeliusz – księga VII (18 rozdziałów)
- Boski Wespazjan – księga VIII (25 rozdziałów)
- Boski Tytus – księga VIII (11 rozdziałów)
- Domicjan – księga VIII (23 rozdziały)
Do Żywotów Swetoniusza nawiązywała pomyślana jako ich kontynuacja Historia Augusta, powstała jako zbiorowe dzieło autorskie w czasach późniejszych[3].
Przypisy
- ↑ Żywoty cezarów. Wrocław: Ossolineum, 1965, s. 10–11.
- ↑ Jean-Claude Fredouille: Słownik cywilizacji rzymskiej. Katowice: Książnica, 1996, s. 266.
- ↑ Hanna Szelest: Przedmowa. W Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Warszawa: Czytelnik, 1966, s. 6–9.