Əbdürrəhman Vəzirov

Əbdürrəhman Vəzirov
Data i miejsce urodzenia

26 maja 1930
Baku

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 2022
Moskwa

I sekretarz Komunistycznej Partii Azerbejdżanu
Okres

od 21 maja 1988
do 20 stycznia 1990

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Azerbejdżanu

Poprzednik

Kamran Bağırov

Następca

Ayaz Mütəllibov

Əbdürrəhman Vəzirov, w transkrypcji rosyjskiej Abdurrahman Wazirow (Wezirow) (ur. 26 maja 1930 w Baku, zm. 10 stycznia 2022 w Moskwie[1]) – azerski polityk komunistyczny, I sekretarz Komunistycznej Partii Azerbejdżanu w latach 1988-1990.

Karierę polityczną rozpoczynał jako radziecki dyplomata. Był ambasadorem w Nepalu i Pakistanie. Funkcję pierwszego sekretarza Komunistycznej Partii Azerbejdżanu objął 21 maja 1988. W momencie powrotu do rodzinnego Azerbejdżanu nie utożsamiał się w żaden sposób z narodem azerskim, nie władał nawet językiem azerskim[2]. Nigdy nie uzyskał też wysokiej pozycji we władzach centralnych ZSRR[3]. Nie był też popularny w społeczeństwie azerskim[4]. Jego niezdecydowana postawa znacząco przyczyniła się do eskalacji przemocy przeciwko Azerom w Górskim Karabachu[5].

W celu zachowania władzy, w szczególności dla stłumienia działalności Ludowego Front Azerbejdżanu, Vəzirov od początku stycznia 1990 prosił centralne władze radzieckie o skierowanie do Azerbejdżańskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej dodatkowych sił zbrojnych. Doprowadził także do wprowadzenia stanu wyjątkowego na terytorium republiki, co jej Rada Najwyższa ogłosiła 15 stycznia 1990[6].

Zmuszony do ustąpienia z funkcji I sekretarza Komunistycznej Partii Azerbejdżanu po wydarzeniach Czarnego Stycznia w Baku w 1990, gdy wojska radzieckie dokonały masakry Azerów[7]. Dwa dni po tych wydarzeniach został nawet pozbawiony członkostwa w partii, jako człowiek nieudolny, którego działania doprowadziły do sytuacji kryzysowej. Zapowiadano nawet wytoczenie mu procesu sądowego, do czego ostatecznie nie doszło[8]. Pochowany na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie[9].

Przypisy

  1. ↑ Умер Абдурахман Везиров (ros.). s. apa.az.ru. [dostęp 2022-01-10].
  2. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 58-59. ISBN 978-83-7611-327-2.
  3. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 100. ISBN 978-83-7611-327-2.
  4. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 148. ISBN 978-83-7611-327-2.
  5. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 127. ISBN 978-83-7611-327-2.
  6. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 148-149. ISBN 978-83-7611-327-2.
  7. ↑ Tadeusz Świętochowski: Azerbejdżan. Warszawa: TRIO, 2006, s. 140-141. ISBN 83-7436-037-2.
  8. ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 157. ISBN 978-83-7611-327-2.
  9. ↑ ВЕЗИРОВ Абдурахман (Абдул-Рахман) Халил оглы (1930 – 2022)