(951) Gaspra

(951) Gaspra
Ilustracja
Gaspra sfotografowana przez sondę Galileo
OdkrywcaGrigorij Nieujmin
Data odkrycia30 lipca 1916
Numer kolejny951
Oznaczenie tymczasowe1916 S45
Charakterystyka orbity (J2000)
Przynależność
obiektu
Pas główny
rodzina Flora
Półoś wielka2,2099 au
Mimośród0,1733
Peryhelium1,8255 au
Aphelium2,8340 au
Okres obiegu
wokół Słońca
3 lata 102 dni 5 godzin
Średnia prędkość19,88 km/s
Inklinacja4,10°
Charakterystyka fizyczna
Średnica18,2×10,5×8,9 km
Masa2-3×1016 kg
Średnia gęstość~2,7 g/cm3
Okres obrotu(7 h 5 min 30 s) h
Albedo0,22
Jasność absolutna11,46m
Typ spektralnyTyp S
Średnia temperatura powierzchniśred. ~181 K
max. (+8 °C) 281 K
Satelity naturalnebrak

(951) Gaspra – jedna z mniejszych planetoid z pasa głównego. Należy do rodziny Flora.

Odkrycie

Została odkryta 30 lipca 1916 roku w Obserwatorium Simejiz na górze Koszka na Krymie przez rosyjskiego astronoma Grigorija Nieujmina. Nazwa pochodzi od ukraińskiego nadmorskiego uzdrowiska Haspra.

Orbita

Orbita Gaspry jest nachylona do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 4,1°. Na jeden obieg wokół Słońca potrzebuje 3 lat i 102 dni, krążąc w średniej odległości 2,21 au. Średnia prędkość orbitalna wynosi około 19,88 km/s.

Właściwości fizyczne

Gaspra ma bardzo nieregularny kształt o rozmiarach 18,2 × 10,5 × 8,9 km. Jej albedo wynosi 0,22, a jasność absolutna 11,46m. Średnia temperatura na powierzchni sięga około 181 K (maks. 8 °C). Zaliczana jest do typu S. Rotuje w okresie 7 godzin i 5 minut (0,293 dnia), oś obrotu nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 72°.

Na powierzchni zalega cienka warstwa regolitu. Stwierdzono występowanie krzemianów, powszechnie występują oliwin i piroksen w proporcjach od 1:4 do 1:7. Jest na niej wiele małych kraterów, nie zauważono jednak bardzo dużych. Przypuszcza się, że powierzchnia Gaspry jest stosunkowo młoda (20–300 mln lat).

Badania bezpośrednie

29 października 1991 roku sonda kosmiczna Galileo przeleciała w odległości ok. 1600 km od Gaspry, wykonując 57 kolorowych zdjęć obejmujących około 80% powierzchni.

Lista tworów geologicznych na powietrzni Gaspry

Regiony na powierzchni Gaspry zostały nazwane na cześć astronomów związanych z tą planetoidą.

RegionNazwa na cześć
Dunne RegioJames Dunne
Neujmin RegioGrigorij Nieujmin
Yeates RegioClayne Yeates

Kratery uderzeniowe na powierzchni Gaspry noszą nazwy pochodzące od słynnych miejscowości uzdrowiskowych. Jeden z nich nazwano Krynicą od uzdrowiska w Polsce.

KraterNazwa pochodzi od
AixAix-en-Provence, Francja
AlupkaAłupka, Ukraina
Baden-BadenBaden-Baden, Niemcy
BadgasteinBad Gastein, Austria
BagnolesBagnoles, Francja
BathBath, Wielka Brytania
BeppuBeppu, Japonia
BrooktonBrookton, Nowy Jork, Stany Zjednoczone
CalistogaCalistoga, Kalifornia, Stany Zjednoczone
CarlsbardKarlowe Wary, Czechy
CharaxCharaks, Ukraina
HelwanHeluan, Egipt
IxtapanIxtapan, Meksyk
KatsiveliKatsiveli, Ukraina
KrynicaKrynica-Zdrój, Polska
LisdoonvarnaLisdoonvarna, Irlandia
LoutrakiLutraki, Grecja
MandalMandal, Norwegia
ManikaranManikaran, Indie
Mariánské LázněMariánské Lázně, Czechy
MiskhorMiskhor, Ukraina
MoreeMoree, Australia
RamlösaRamlösa, Szwecja
Rio HondoRio Hondo, Argentyna
RotoruaRotorua, Nowa Zelandia
SaratogaSaratoga, Nowy Jork, Stany Zjednoczone
SpaSpa, Belgia
Tang-ShanTangshan, Chiny
YalovaYalova, Turcja
YaltaJałta, Ukraina
ZoharZohar, Izrael

Zobacz też

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Galileo Gaspra Mosaic.jpg
This picture of asteroid 951 Gaspra is a mosaic of two images taken by the Galileo spacecraft from a range of 5,300 kilometers (3,300 miles), some 10 minutes before closest approach on October 29, 1991.