1,4-Butanodiol

1,4-Butanodiol
Ogólne informacje
Wzór sumarycznyC4H10O2
Inne wzoryHO(CH
2
)
4
OH
, HOC
4
H
8
OH
Masa molowa90,12 g/mol
Wyglądbezbarwna kleista ciecz
Identyfikacja
Numer CAS110-63-4
PubChem8064
DrugBankDB01955
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

1,4-Butanodiolorganiczny związek chemiczny z grupy dioli, stosowany jako rozpuszczalnik do farb i plastików, w preparatyce organicznej do syntezy γ-butyrolaktonu (GBL). W obecności kwasu fosforowego i w wysokiej temperaturze przechodzi w tetrahydrofuran (THF).

Użycie rekreacyjne

BDO bywa używane rekreacyjnie, jako substancja psychoaktywna. Jednym z jego metabolitów jest kwas γ-hydroksymasłowy (GHB). Nadużywanie tej substancji może prowadzić do uzależnienia psychicznego i fizycznego. Po spożyciu, w organizmie BDO metabolizowane jest przez dehydrogenazę alkoholową i dehydrogenazę aldehydową do GHB. Ponieważ oba te enzymy metabolizują także alkohol etylowy, spożycie jednocześnie BDO i etanolu może być groźne dla zdrowia.

Szkodliwość

Na początku listopada 2007 roku 1,4-butanodiol wykryto w popularnej zabawce dla dzieci – koralikach Bindeez. Polski importer wycofał produkt ze sklepów. Spożycie 1,4-butanodiolu może powodować m.in. zaburzenia i utratę świadomości, a w przypadku dużych ilości nawet śmierć.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j 1,4-Butanediol (nr 240559) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski. [dostęp 2017-10-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  2. a b c 1,4-Butanediol, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2018-02-13] (ang.).
  3. 1,4-Butanediol (nr 240559) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-10-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

NFPA 704.svg
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
1,4-butanediol.svg
Structural formula of the chemical compound 1,4-Butanediol (BD, C4H10O2).