1. česká fotbalová liga

Fortuna Liga

2022/2023
Państwo	Czechy
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Piłkarski związek Republiki Czeskiej
Data założenia	1993
Założyciel	Czeskomorawski Związek Piłki Nożnej
Partner TV	ČT
Sponsor tytularny	Fortuna
Rozgrywki
Liczba drużyn	16
Zwycięzca	Mistrz Czech
Niższy poziom ligowy	II liga
Puchary	Puchar Czech
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Sparta Praga (1993/94)
Obecny zwycięzca	Viktoria Pilzno (2021/22)
Najwięcej zwycięstw	Sparta Praga – 13
Strona internetowa

1. česká fotbalová liga – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Czechach, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1929 roku i zarządzana przez Piłkarski związek Republiki Czeskiej (FAČR). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 16 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Czech, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do II ligi.

Historia

Oficjalne nazwy ligi

Czechosłowacja

1. asociační liga: 1925

Středočeská 1. liga: 1925/26–1928/29

1. asociační liga: 1929/30–1933/34

Státní liga: 1934/35–1938/39

Protektorat Czech i Moraw

Národní liga: 1939/40–1943/44

Czechosłowacja

Státní liga: 1945/46–1948

Celostátní mistrovství: 1949–1950

Mistrovství republiky: 1951–1952

Přebor republiky: 1953–1955

1. liga: 1956, 1957/58–1992/93

Czechy

1. liga: 1993/94–1996/97

1. Gambrinus liga: 1997/98–2013/14

Synot Liga: 2014/15–2015/16

ePojisteni.cz liga: 2016/17

HET liga: 2017/18

Fortuna:Liga: 2018/19 – nadal

Mistrzostwa Czech w piłce nożnej rozgrywane są od 1896 roku. Organizowane przez Czeskomorawski Związek Piłki Nożnej (czes. Českomoravský fotbalový svaz). W latach 1925–1938 oraz 1945–1993 odbywały się Mistrzostwa Czechosłowacji. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek. W 1993 po rozpadzie Czechosłowacji została założona 1. liga, rozgrywki której wystartowały po raz pierwszy w sezonie 1993/94^[1]. W sezonie 1997/98 liga zmieniła nazwę na Gambrinus liga. W sezonie 2014/15 liga została przemianowana na Synot liga, a w 2016/17 na ePojisteni.cz liga. W sezonie 2017/18 liga nazywała się HET liga, a w 2018/19 Fortuna:Liga.

System rozgrywek

Obecny format ligi obowiązuje od sezonu 1993/94.

Rozgrywki składają się z 30 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1993/94 w lidze występuje 16 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 6 do 20. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/94 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Czech w piłce nożnej. Mistrz Czech zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Druga drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Trzecia oraz czwarta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Czech startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w czołowej dwójce ligi – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również piąta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do II ligi czeskiej.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.

Skład ligi w sezonie 2022/23

Uczestnicy poprzedniej edycji
VPL	Viktoria Pilzno	Pilzno	1
SLA	Slavia Praga	Praga	2
SPA	Sparta Praga	Praga	3
1SL	1. FC Slovácko	Uherské Hradiště	4
BAN	Baník Ostrawa	Ostrawa	5
HRK	FC Hradec Králové	Hradec Králové	6
MLB	FK Mladá Boleslav	Mladá Boleslav	7
SLL	Slovan Liberec	Liberec	8
SIG	Sigma Ołomuniec	Ołomuniec	9
CBU	Dynamo Czeskie Budziejowice	České Budějovice	10
PAR	FK Pardubice	Pardubice	11
ZLN	Fastav Zlín	Zlin	12
JAB	FK Jablonec	Jablonec nad Nysą	13
po barażach
BOH	Bohemians 1905	Praga	14
TEP	FK Teplice	Cieplice	15
Spadek z ePojisteni.cz liga 2021/22
KAR	MFK Karwina	Karwina	16
Awans z Fortuna:Národní liga 2021/22
BRN	Zbrojovka Brno	Brno	1
Oznaczenia: kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn, kolumna trzecia – siedziba klubu, kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów

Statystyka

Tabela medalowa

Mistrzostwo Czech zostało do tej pory zdobyte przez 5 różnych drużyn.

Stan po sezonie 2021/22

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Sparta Praga	12	10	4	1993/94, 1994/95, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2002/03, 2004/05, 2006/07, 2009/10, 2013/14
2.	Slavia Praga	7	11	2	1995/96, 2007/08, 2008/09, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21
3.	Viktoria Pilzno	6	4	1	2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2021/22
4.	Slovan Liberec	3	0	3	2001/02, 2005/06, 2011/12
5.	Baník Ostrawa	1	0	3	2003/04
6.	FK Jablonec nad Nysą	0	1	6
7.	Sigma Ołomuniec	0	1	3
8.	FK Mladá Boleslav	0	1	2
9.	FK Teplice	0	1	1
10.	Viktoria Žižkov Praga	0	0	2
11.	Boby Brno	0	0	1
	1. FK Drnovice	0	0	1

Przypisy

Bibliografia

• Oficjalna strona 1. Ligi (cz. • ang.)
• Liga czeska, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02] .
• Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
• Oficjalna strona FACR (cz.)
• Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)