1. List Klemensa do Koryntian

1. List Klemensa do Koryntian (gr. Κλήμεντος προς Κορινθίους Α, łac. Epistula ad Corinthios) – list napisany przez biskupa Rzymu św. Klemensa do gminy chrześcijańskiej w Koryncie. Jest jedynym zachowanym pismem jego autorstwa i najstarszym obok Didache tekstem wczesnochrześcijańskim spoza kanonu Nowego Testamentu.

List powstał w ostatnich latach panowania cesarza Domicjana, prawdopodobnie około 96 roku. Przyczyną jego napisania były wewnętrzne spory w gminie korynckiej, sprowokowane usunięciem prezbiterów przez zbuntowanych młodych wyznawców. Klemens poprzez swój list nawołuje tamtejszych chrześcijan do zgody, pokory i odbycia pokuty[1]. Podkreśla zwłaszcza sukcesję apostolską: Jezus otrzymaną od Ojca władzę przekazał Apostołom, a ci przekazali ją dalej swoim uczniom. Wychodzi ze stanowiska prymatu gminy rzymskiej, przekonany że udzielane przez niego pouczenie pochodzi bezpośrednio od Ducha Świętego. Z tego powodu list ten jest dowodem istnienia hierarchicznej struktury wśród pierwszych chrześcijan oraz jest wyrazem wiary w jej pochodzenie od Boga. W rozdziałach V-VI znajduje się najstarsza relacja o prześladowaniach chrześcijan za czasów Nerona i męczeństwie Apostołów Piotra i Pawła. Klemens podaje także informację o podróży św. Pawła do Hiszpanii (której brak w Dziejach Apostolskich). Na końcu listu umieszczona jest modlitwa, stanowiąca obok fragmentów z Didache najstarszy liturgiczny utwór chrześcijański.

Treść listu wskazuje, że autor znał dobrze Stary Testament, jak również kulturę grecką, opis harmonii wszechświata zdradza echa filozofii stoickiej. Posługuje się Listem do Hebrajczyków, zna także listy św. Pawła. Ewangelii nie zna jeszcze w ostatecznym kształcie, posługując się zbiorem logiów (tj. wypowiedzi Jezusa). Słownictwo religijne, którego używa ma inne znaczenie od obecnego: μάρτυς (martyr) używane jest w znaczeniu „świadek” a nie męczennik, λειτουργια (liturgia) to posługa, zaś πρεσβύτερος (prezbiter) jest równoznaczne ze słowem „biskup”.

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa List Klemensa włączany był niekiedy do kanonu Nowego Testamentu i często czytywany w kościołach, co potwierdzają świadectwa m.in. Dionizego z Koryntu i Euzebiusza z Cezarei.

Fragmenty Listu Klemensa do Koryntian są źródłem w Katechizmie Kościoła Katolickiego w artykułach odnoszących się do pokuty (n. 1432), sakramentu święceń (n. 1577) oraz posłuszeństwa wobec władzy świeckiej (n. 1900)[2]. Ponadto, współcześnie w Kościele katolickim fragmenty listu stanowią drugie czytanie w godzinie czytań na Środę Popielcową[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Stabryła: Historia literatury starożytnej Grecji i Rzymu. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 224. ISBN 83-04-04624-5.
  2. ↑ Katechizm Kościoła katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994. ISBN 83-7014-221-4.
  3. ↑ II czytanie: Z listu św. Klemensa I, papieża, do Koryntian (pol.). Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2012-07-31].

Bibliografia

  • Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich. Anna Świderkówna (tłum.), Marek Starowieyski (opr.). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2010. ISBN 978-83-7595-245-2.
  • Piotr i Rzym. Obraz Piotra w pierwszych dwu wiekach. Joachim Gnilka, Wiesław Szymona OP (tłum.). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2002. ​ISBN 83-7221-465-4​
  • Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła. Stanisław Głowa, Ignacy Bieda. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1998. ISBN 83-7015-360-7.