105 mm armata wz. 29 Schneider
 Armata 105 mm wz. 29 jako pomnik w Porvoo | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | Schneider, Towarzystwo Starachowickich Zakładów Górniczych SA |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Produkcja seryjna | 1930-1939 |
| Wyprodukowano | ok 150 szt. |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber | 105 mm |
| Nabój | 105 mm x 390 R |
| Długość lufy | 3240 mm (L/31) |
| Donośność | 15 200 m |
| Prędkość pocz. pocisku | 543 - 670 m/s |
| Masa | 2880 kg (bez wyposażenia) |
| Kąt ostrzału | 0 do +43 |
| Szybkostrzelność | 6 strz./min |
| Obsługa | 9 osób |
| Prędkość marszowa | 24 km/h (ciąg konny) |
Armata 105 mm wz. 29 Schneider (105 mm dalekonośna armata polowa wz. 29) – armata francuska powstała w wyniku modernizacji armaty 105 mm wz. 13 Schneider z zakładów Schneider. Używana m.in. przez armie Polski i Finlandii, produkowana także w Polsce.
Historia
Na uzbrojeniu armii polskiej armata znalazła się po 1918 roku. W 1930 Polska kupiła od Francji licencję na produkcję tej armaty, jak również pewną liczbę dział wyprodukowanych we Francji. Od 1934 działa były produkowane w Starachowicach, a od 1937 również w Stalowej Woli.
We wrześniu 1939 Polska dysponowała 118 działami wz. 13 i 124 wz. 29 (według innych danych 254 działami obu typów) oraz 203 000 sztuk amunicji do tej armaty. Wraz z haubicami 155 mm stanowiły podstawowy sprzęt dywizjonów artylerii ciężkiej – według etatu każdy dywizjon miał mieć 3 armaty 105 mm i 3 haubice 155 mm.
Część tych armat zdobyli Niemcy podczas kampanii wrześniowej i wprowadzili je do służby pod oznaczeniem 10.5 cm FK 29 (p). W 1940 Finlandia zakupiła od Niemiec 54 egzemplarze tych armat, które dotarły do Finlandii w październiku tego roku i otrzymały oznaczenie 105 K/29. Podczas wojny kontynuacyjnej armaty te stanowiły wyposażenie pięciu dywizjonów artylerii ciężkiej. Łącznie wystrzeliły 144869 szt. amunicji. W czasie wojny kontynuacyjnej Finlandia cierpiała na poważne braki w artylerii dalekonośnej, w związku z czym zakup poważnie wzmocnił fińskie możliwości rażenia oddalonych celów oraz prowadzenia ognia przeciwbateryjnego. Artylerzyści fińscy lubili działa ale problematyczne okazały się zapłonniki.
Z 54 otrzymanych armat 40 dostarczono na pokładzie S/S Inga 2 października 1940, a 14 dotarło na pokładzie S/S Widor 9 października 1940. Latem 1944 roku 4 Korpus Armii Fińskiej stracił 8 dział na terenie przesmyku karelskiego. W Finlandii stosowano amunicję rozdzielnego ładowania elaborowaną trotylem, szneiderytem oraz amatolem. Nie stosowano nabojów scalonych. Po 2 wojnie światowej armaty zostały w Finlandii zmodernizowane poprzez wymianę kół drewnianych na pneumatyczne pochodzenia radzieckiego (prawdopodobnie od haubic 122mm) ponadto pozbyto się przodków, przeniesiono lemiesze na pancerz i dodano odblaski pozycyjne.
Jednostka ognia do armaty wz.29: 40nb – w tym: z granatem stalowym 39 nb tj. 14 skrz.= 742 kg, z pociskiem wskaźnikowym 1 nb tj. 1 skrz.= 53 kg, ład.miotaj. 40szt. tj. 3skrz.= 300 kg, zapalniki 45szt. tj. 2skrz.= 22 kg. Większa liczba zapalników wynikała z tego, że było ich kilka typów: m.in. RYG.wz.18 (37,5%), wz.99/15 z krótką zwłoką (50%), wz.99/15 z długą zwłoką (12,5%). Zagadnienie różnorodności zapalników dotyczyło też innego sprzętu artyleryjskiego WP II RP. W powyższych wyliczeniach nie zastosowano zaokrągleń do pełnych opakowań.
W zbiorach zachowało się przynajmniej osiem armat wz. 29.
Nr 241 - W zbiorach prywatnych (prod. francuskiej)
Nr 291 - Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy (prod. francuskiej)
Nr 293 - W zbiorach prywatnych (prod. francuskiej)
Nr 304 - W zbiorach prywatnych w Polsce (prod. polskiej)
Nr 317 - Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie (prod. polskiej)
Nr 326 - Fińskie Muzeum Artylerii w Hämeenlinna (prod. polskiej)
Nr ??? - Nieustalone miejsce w Finlandii jako pomnik. (prod. nieustalonej)
Nr 3?? - Porvoo w Finlandii jako pomnik, zachowane oryginalne drewniane koła (prod. nieustalonej)
Galeria
Armata 105 mm wz. 29 Schneider wyprodukowana w Starachowicach. Zdjęcia z Fińskiego Muzeum Artylerii i pomnika w Porvoo.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
.svg)
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Wz. 29 Schneider 105 mm gun as a memorial of the 21st heavy artillery battalion in Porvoo.
Autor: Balcer~commonswiki, Licencja: CC BY 2.5
Polish wz. 29 Schneider 105 mm gun, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. Photo taken on June 18, 2006.
Source: Photo by me, User:Balcer.
Autor: Balcer~commonswiki, Licencja: CC BY 2.5
Polish wz. 29 Schneider 105 mm gun, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. Photo taken on June 18, 2006.
Source: Photo by me, User:Balcer.
Autor: Balcer~commonswiki, Licencja: CC BY 2.5
Polish wz. 29 Schneider 105 mm gun, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. Label showing Starachowice as manufacturer. Photo taken on June 18, 2006.
Source: Photo by me, User:Balcer.
Wz. 29 Schneider 105 mm gun as a memorial of the 21st heavy artillery battalion in Porvoo.
Autor: Isaac Wedin from Washington D.C., Licencja: CC BY 2.0
With some fun grenade stencil graffiti. Appears to be Polish Wz. 29 Schneider 105 mm gun.
Wz. 29 Schneider 105 mm gun as a memorial of the 21st heavy artillery battalion in Porvoo.