10 Dywizjon Taborów

10 Dywizjon Taborów
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1921 i 1930

Rozformowanie

1925 i 1939

Tradycje
Kontynuacja

10 szwadron taborów

Dowódcy
Ostatni

mjr tab. Marian Czerkawski

Organizacja
Dyslokacja

Przemyśl; Radymno

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

tabory

Podległość

Okręg Korpusu Nr X

Polskie dywizjony taborów w 1939

10 Dywizjon Taborówoddział taborów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

W okresie swojego istnienia jednostka przechodziła kilkakrotnie reorganizację. Stacjonował w Przemyślu, a od 1933 w Radymnie.

Forowanie i zmiany organizacyjne

W 1923 dywizjon podlegał Dowództwu Okręgu Korpusu Nr X i stacjonował w Przemyślu[1]. Dowódca dywizjonu pełnił jednocześnie funkcję szefa taborów Okręgu Korpusu Nr X[2].

1 października 1925, w związku z reorganizacją wojsk taborowych, dywizjon został przeformowany w 10 szwadron taborów. Jednocześnie zostało utworzone Szefostwo Taborów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X[3][4]. W lipcu 1926, „w związku z redukcją stanów liczebnych formacji taborowych (rozkaz MSWojsk. Oddz. I Szt. Gen. L. 2579/org. i rozporządzenie wykonawcze Dep. II L. 1600/tab. tjn.)” szwadron zmienił organizację[5][6].

23 września 1933 dywizjon został przeniesiony do Radymna[7], w którym stacjonował do 1939[8].

Struktura organizacyjna

Organizacja dywizjonu w 1923[1]

  • dowództwo dywizjonu
  • cztery lub pięć szwadronów taborowych[a]
  • skład i warsztat taborowy
  • kadra szwadronu zapasowego
  • kadra Okręgowego Szpitala Koni nr X w Przemyślu[9]
  • kolumny przewozowe

Obsada personalna

Dowódcy dywizjonu i szwadronu
  • ppłk tab. Leon Szubert (1923[10][11] – 1 X 1925 → szef Szefostwa Taborów DOK X[12])
  • mjr tab. Erwin Rössner (1 X 1925[12] – VII 1926 → szef Szefostwa Taborów DOK X[13])
  • mjr tab. Adolf Drwota (VII 1926[13] – 30 IV 1927 → stan spoczynku)
  • kpt. tab. Józef Franciszek Zając (p.o. III 1927[14] – I 1928 → kierownik referatu taborowego 10 Okręgowego Szefostwa Artylerii i Uzbrojenia[15])
  • kpt. / mjr tab. Szymon Skoczylas (I 1928[16][17] – X 1930 → komendant Kadry 8 dtab[18])
  • mjr tab. Henryk Szwajkowski (X 1930[18] – XII 1932 → komendant Kadry 4 dtab[19])
  • mjr / ppłk tab. Karol Wollen (20 VI 1932 – 27 XI 1935[20][19][21])
  • mjr tab. Kazimierz III Łukasiewicz (27 XI 1935 – 14 VI 1937[20])
  • mjr tab. Marian Czerkawski (14 VI 1937 – 31 VIII 1939[20][20])
Zastępcy dowódcy dywizjonu
  • mjr tab. Henryk Szwajkowski (1923[10] – 1924[11])
  • kpt. / mjr tab. Kazimierz III Łukasiewicz (11 X 1930 – 27 XI 1935 → dowódca dywizjonu[18][22])
  • mjr tab. Józef Zając (27 XI 1935 – 31 I 1938[22])
  • mjr tab. Franciszek Drwota (31 I – 27 VII 1938[22])
  • kpt. tab. Kazimierz Jurgielewicz (27 VII 1938 – 14 IV 1939[22])
  • kpt. tab. Stanisław Władysław Mężyk (14 IV – 31 VIII 1939[22])
Kwatermistrzowie
  • rtm. tab. Szymon Skoczylas (1 X 1925[12][23] – I 1928 → dowódca szwadronu[16])
  • kpt. tab. Kazimierz I Horoszkiewicz (od I 1928[15])
  • rtm. tab. Bolesław Kotecki (14 X 1930 – 12 VI 1936)
  • rtm. / mjr tab. Zygmunt Alfred Dziubiński (12 VI 1936 – 23 IV 1939)
  • kpt. tab. Stefan Władysław Karpiński (23 IV – 31 VIII 1939)
Obsada personalna 10 dywizjonu taborów w marcu 1939 roku[24][b]
  • dowódca dywizjonu – mjr tab. Marian Czerkawski
  • I zastępca dowódcy – kpt. tab. Kazimierz Jurgielewicz
  • adiutant – kpt. Skup Marian Karol
  • lekarz medycyny – mjr lek. dr Stanisław Ruszczycki
  • lekarz weterynarii – kpt. lek. Mielnik Jan
  • II z-ca dowódcy [kwatermistrz] – mjr Zygmunt Alfred Dziubiński
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Mieczysław Mazaraki
  • z-ca oficera mobilizacyjnego – kpt. Moskal Józef III
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Karpiński Stefan Władysław
  • oficer gospodarczy – por. int. Dorożański Władysław Marian
  • oficer żywnościowy – kpt. Klimek Edmund Stanisław
  • dowódca szwadronu gospodarczego – kpt. Stanisław Bronszewski[c]
  • dowódca szwadronu młodszego rocznika – kpt. Strzelecki Tadeusz III
  • dowódca szwadronu szkolnego – kpt. Strzesak Jan Franciszek
  • instruktor – kpt. Aleksander Maciej Gucewicz[d]
  • instruktor – kpt. Osiowski Jan Karol
  • instruktor – por. Węcawek Franciszek
  • instruktor – chor. Domański Henryk
  • instruktor – chor. Płachta Ignacy
  • kierownik warsztatów szkolnych – kpt. Zarzecki Bolesław

Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[28]

Nazwisko i imięstopieńzawódmiejsce pracy przed mobilizacjązamordowany
Bełczewski Józefpodporucznik rezerwyKatyń
Borwicz Kazimierzpodporucznik rezerwyprawnik, doktor prawUrząd Wojewódzki w BiałymstokuKatyń
Chądzyński Bronisław[29]podporucznik rezerwyKatyń
Czerkawski Marianmajorżołnierz zawodowyKatyń
Król Józefporucznik rezerwyurzędnikbank w JarosławiuKatyń
Krzemiński Józef[30]porucznikżołnierz zawodowyKatyń
Krzyczkowski Karolpodporucznik rezerwyinżynier rolnikdzierż. majątku SarnyKatyń
Łącki Stanisławpodporucznik rezerwyprawnikasesor sądowy w WarszawieKatyń
Meissner Tadeuszporucznik rezerwyurzędnikbank w PoznaniuKatyń
Mężyk Stanisław[31]rotmistrzżołnierz zawodowyKatyń
Mikołajczyk Stanisławpodporucznik rezerwynauczycielKatyń
Moskal Józef[32]kapitanżołnierz zawodowyKatyń
Nikiel Juliuszpodporucznik rezerwyhandlowiecKatyń
Ogrodnicki Karolpodporucznik rezerwynauczyciel, mgrkier. szkoły w ŻołyniKatyń
Pałka Andrzejpodporucznik rezerwyKatyń
Raczek Zygmuntpodporucznik rezerwyIzba Skarbowa we LwowieKatyń
Strzesak Jan[33]kapitanżołnierz zawodowyKatyń
Eisen Romanpodporucznik rezerwyprawnikCharków
Griesswald Roman[34]porucznik posp. rusz.inżynier rolnikziemianinCharków
Karczewski Marianpodporucznik rezerwyCharków
Kuciński Gwidopodporucznik rezerwyurzędnikCharków
Kuliczkowski Janporucznik rezerwyCharków
Kusiak Zygmuntpodporucznik rezerwynauczycielkier. szkoły w BirczyCharków
Miklowski Stanisławpodporucznik rezerwynauczycielszkoła w SandomierzuCharków
Prokopowicz Zygmuntporucznik rezerwyinżynier botanikSzkoła Rolnicza w SiedlcachCharków
Ramza Tadeuszpodporucznik rezerwyinżynier górnikKopalnia „Saturn” w CzeladziCharków
Sułkowski Adampodporucznik rezerwyurzędnikIzba Skarbowa w WarszawieCharków

Uwagi

  1. Spośród dziesięciu dywizjonów połowa miała w swoim składzie pięć szwadronów, a pozostałe, w tym 4 dtab – cztery szwadrony[2]
  2. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[25].
  3. Wg Zbigniewa Moszumańskiego, kpt. Stanisław Bronszewski od 1 grudnia 1938 roku do wybuchu wojny pełnił funkcję instruktora szwadronu szkolnego[26]
  4. Wg Zbigniewa Moszumańskiego, kpt. Aleksander Maciej Gucewicz od 1 grudnia 1938 roku do wybuchu wojny pełnił funkcję dowódcy szwadronu gospodarczego[27]

Przypisy

  1. a b Almanach oficerski 1923 ↓, s. 73.
  2. a b Jarno 2001 ↓, s. 199.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 586-587.
  4. Jarno 2001 ↓, s. 199 wg autora nowa organizacja taborów została wprowadzona 1 listopada 1925 roku.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 230-231.
  6. Jarno 2001 ↓, s. 200.
  7. Strzesak 1933 ↓, s. 39.
  8. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 833.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1396-1397.
  10. a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1037.
  11. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 947.
  12. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 587.
  13. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 229, 231.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 17 marca 1927 roku, s. 86.
  15. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928 roku, s. 5.
  16. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928 roku, s. 10.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 517.
  18. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 20.
  19. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 426.
  20. a b c d Moszumański 2012 ↓, s. 157.
  21. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 790.
  22. a b c d e Moszumański 2012 ↓, s. 158.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 231.
  24. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 832-833.
  25. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  26. Moszumański 2012 ↓, s. 160.
  27. Moszumański 2012 ↓, s. 159.
  28. Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  29. Księgi Cmentarne – wpis 416.
  30. Księgi Cmentarne – wpis 1861.
  31. Księgi Cmentarne – wpis 2328.
  32. Księgi Cmentarne – wpis 2440.
  33. Księgi Cmentarne – wpis 3562.
  34. Księgi Cmentarne – wpis 5281.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Polskie dywizjony taborów w 1939.jpg
Polskie dywizjony taborów w 1939