10 Pułk Haubic Polowych (austro-węgierski)

Pułk Haubic Polowych Nr 10 (FHR. 10) – pułk artylerii polowej cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia pułku

W 1854 roku został sformowany 7 Pułk Artylerii Polowej. 1 maja 1885 roku oddział został przemianowany na Pułk Artylerii Korpuśnej Nr 1 (niem. Korpsartillerieregiment Nr 1). 1 stycznia 1894 roku jednostka została przemianowana na Pułk Artylerii Korpuśnej Nr 10 (skrót 10 KAR). W 1907 roku oddział został przemianowany na Pułk Haubic Polowych Nr 10^[1].

Od 1854 roku szefem pułku był Luitpold Wittelsbach regent Bawarii. Obowiązki drugiego szefa pułku pełnili:

• w latach 1854-1855 – generał major Anton Fink (ur. 1795, zm. 30 VII 1855),
• w latach 1860-1869 – generał major Johann Mayer von Sonnenberg (ur. 17 IX 1801, zm. 11 II 1869)^[1].

Swoje święto pułk obchodził 24 czerwca, w rocznicę bitwy pod Custozą, rozegranej w 1866 roku, w czasie wojny prusko-austriackiej^[2].

Do 1914 roku pułk stacjonował w Twierdzy Przemyśl, na terenie 10 Korpusu^[2]. Pod względem taktycznym pułk był podporządkowany komendantowi 24 Dywizji Piechoty, a pod względem szkolenia komendantowi 10 Brygady Artylerii Polowej^[3].

W skład pułku wchodziła komenda i cztery baterie po 6 haubic M99, które od 1914 były sukcesywnie zastępowane przez 10 cm haubice polowe wz. 1914.

Latem 1914 roku, w czasie mobilizacji, 1. dywizjon został włączony w skład 2 Brygady Artylerii Polowej należącej do 2 Dywizji Piechoty, natomiast 2. dywizjon w skład 24 Brygady Artylerii Polowej należącej do 24 Dywizji Piechoty^[4].

W 1916 roku oddział został przemianowany na Pułk Haubic Polowych Nr 24, natomiast numer „10” otrzymał dotychczasowy Pułk Haubic Polowych Nr 9^[5][6].

W 1918 oddział został przemianowany na Pułk Artylerii Polowej Nr 124^[7].

Kadra pułku

Komendanci pułku

• płk Eduard Lunda (do VI 1908 → urlopowany na rok)
• ppłk / płk Rudolf Lechner (VI 1908^[8] – 1914^[2])
• ppłk Eugeniusz Grandowski (od IV 1914)

Oficerowie pułku

• por. art. Jan Chmurowicz (oficer nadetatowy)
• por. art. Karol Grodzicki (w Wojsku Polskim pułkownik, dowódca 21 pap)
• ppor. art. Oskar Pustówka (w Wojsku Polskim pułkownik, dowódca 26 pap)
• ppor. art. Ernst Zimmermann

Przypisy

Bibliografia

• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
• Juliusz Bator: Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914-1915. Kraków: Wydawnictwo EGIS Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-7396-747-2. (pol.).
• Order of Battle - Galicia August, 1914. [w:] Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 [on-line]. Glenn Jewison & Jörg C. Steiner. [dostęp 2020-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)].