10 funtów izraelskich 1971 Wypuść mój lud

10 funtów izraelskich 1971 Wypuść mój lud

Dane podstawowe
Państwo	Izrael
Emitent	Bank Izraela
Nominał	10 funtów izraelskich
Rocznik	1971
Emisja
Nakład	20 132 sztuk (lustrzana) 73 444 (zwykła)
Data emisji	1971
Data wycofania	1980
Projektant	Ja’akow Cim
Opis fizyczny
Masa	26 g
Średnica	37 mm
Materiał	srebro
Rant	gładki
Stempel	zwykły i lustrzany
Uwagi	KM# 59.1 KM# 59.2 (tzw. odmiana berneńska)

10 funtów izraelskich 1971 Wypuść mój lud – izraelska moneta kolekcjonerska wybita w srebrze w 1971 roku w celu uhonorowania Żydów w ZSRR. Monety z okresu funta zostały wycofane z obiegu w 1980 roku^[1]. Moneta wybita poza izraelskimi seriami monet kolekcjonerskich.

Opis monety

Po 1948 roku poparcie ZSRR dla Państwa Izrael zaczęło słabnąć. Władze radzieckie dążyły do przymusowej integracji Żydów ze społeczeństwem radzieckim. Przekładało się to również na stosunek do Zagłady. Sowieci traktowali zwycięstwo w II wojnie jako pokonanie nazizmu, który atakował cały lud pracujący, a nie tylko określone grupy społeczne lub narodowościowe. Ponadto Związek Radziecki zaczął wspierać państwa arabskie w konflikcie bliskowschodnim, co przekładało się na postawy antyżydowskie i antyizraelskie w ZSRR. Żydzi zamieszkujący ZSRR na fali zwycięstw Izraela w konfliktach z państwami arabskimi utożsamiali się coraz bardziej z Izraelem i jego kulturą^[2]. W rezultacie władze radzieckie zabraniały obywatelom pochodzenia żydowskiego emigracji na Bliski Wschód i prześladowały lokalnych działaczy syjonistycznych^[3]. Moneta miała na celu uhonorowanie radzieckich Żydów, którzy ze względu na syjonizm byli prześladowani przez Sowietów^[4].

Całość monety zaprojektowana przez Ja’akowa Cima^[4].

Awers

W lewej, górnej części pola monety znajduje się herb Izraela. Po prawej, lekko w dół, nominał oraz nazwa waluty „10 לירות ישראליות” (10 funtów izraelskich). Po lewej od herbu, wzdłuż rantu, znajdują się nazwa państwa po angielsku, hebrajsku (ישראל) i arabsku (اسرائيل). Rok wybicia i emisji wg kalendarza żydowskiego oraz kalendarza gregoriańskiego „תשל"א 1971” znajdują się na lewo na skos pod nominałem. Na monetach wybitych stemplem lustrzanym, na dole awersu, widnieje znak mennicy „מ”, z kolei na monetach wybitych stemplem zwykłym znakiem mennicy jest gwiazda Dawida (✡)^[4].

Pinchas Bar-Zeev zaznacza, że są dwie odmiany tej monety. W tzw. odmianie berneńskiej^[a] (wybitej stemplem lustrzanym) herb Izraela jest szerszy. Ponadto podstawa litery מ (znak mennicy) jest krótsza, przez co litera wydaje się być „otwarta”. W odmianie berneńskiej nazwy Izraela w trzech językach są bardziej odsunięte od rantu. Moneta ma również krótszą 9 w dacie^[5]. George Cuhaj również wydziela odmianę berneńską ze względu na „otwartą” literę מ. Szacuje on, że monety tej odmiany mogły zostać wybite w liczbie 80 sztuk^[6].

Rewers

Na rewersie przedstawiono słońce skryte za pionowymi pasami o nieregularnej grubości. Po prawej stronie słońca wybito hasła, jedno pod drugim, w języku hebrajskim - „שלח את עמי”, i angielskim - „LET MY PEOPLE GO”^[4].

Cytat ten pojawia się w Biblii w Księdze Wyjścia, kiedy Mojżesz i Aaron spotkali się z faraonem, aby przekazać mu wiadomość od Boga:

Słowa „Let my people go” stały się mottem marszu solidarności z sowieckimi Żydami zorganizowanego w Stanach Zjednoczonych przez Natana Szaranskiego w 1987 roku. Zacytował je również prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan podczas rozmowy z Sekretarzem Generalnym KPZR Michaiłem Gorbaczowem, która miała dotyczyć sytuacji Żydów w ZSRR i zezwoleniu na ich emigrację^[7].

Pozostałe

Opis^[4]:

• Waga: 26 g
• Średnica: 37 mm
• Kruszec: Ag 900
• Stempel: lustrzany i zwykły
• Liczba wybitych sztuk: 20 132 (lustrzana) i 73 444 (zwykła)
• Mennica: Drukarnia Rządowa (Jerozolima, Izrael)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• GeorgeG. Cuhaj GeorgeG., Standard Catalog of World Coins 1901-2000, Iola: Krause Publications, 2014 .
• AntonyA. Polonsky AntonyA., Dzieje Żydów w Polsce i Rosji, Warszawa: PWN, 2014, ISBN 978-83-01-18008-9 .

Linki zewnętrzne

• Różnice w odmianach monety