10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik

10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

10 zł

Rocznik

1959, 1965

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

15 558 865 szt.

Data emisji

1 lipca 1959

Data wycofania

1 stycznia 1978

Projektant

Józef Gosławski

Opis fizyczny
Masa

12,9 g

Średnica

31 mm

Materiał

miedzionikiel MN19

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik – moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 1 lipca 1959 r. zarządzeniem z 5 czerwca 1959 r. (M.P. z 1959 r. nr 56, poz. 271), wycofana 1 stycznia 1978 zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 r. (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79)[1].

Monetę bito z datą 1959 oraz 1965[2]. Była bita w ramach serii tematycznej Wielcy Polacy.

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, po obu stronach orła rok bicia, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, na dole napis „ZŁ 10 ZŁ”, a na monecie z 1965 roku, pod łapą orła dodano znak mennicy w Warszawie[1].

Rewers

Na tej stronie monety znajduje się wizerunek Mikołaja Kopernika i napis „MIKOŁAJ KOPERNIK”, a z prawej strony na dole monogram JG, od pierwszych liter imienia i nazwiska projektanta[1].

Nakład

Monetę bito w Mennicy Państwowej w miedzioniklu MN19, na krążku o średnicy 31 mm, masie 12,9 grama, z rantem ząbkowanym, według projektu Józefa Gosławskiego. Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[1]:

RocznikTyp rewersuZnak mennicyNakład (sztuk)
10 złotych 1959Mikołaj Kopernik12 558 865
10 złotych 1965Mikołaj KopernikMW3 000 000

Opis

Dziesięciozłotówkę wprowadzono do obiegu razem z 10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko w celu wycofania banknotu o tym samym nominale, będącym w obiegu od dnia reformy walutowej z 1950 r. Moneta została zastąpiona dziesięciozłotówką wzór 1967 Mikołaj Kopernik, różniącą się jedynie zmniejszoną do 28 mm średnicą[1].

Do wprowadzenia w 1975 roku dziesięciozłotówek o średnicy 25 mm, moneta krążyła w obiegu razem

  • ze swoją następczynią z Mikołajem Kopernikiem o zmniejszonej średnicy (wzór 1967, ɸ28 mm),
  • z dziesięciozłotówkami z Tadeuszem Kościuszką (wzór 1959, ɸ31 mm) i (wzór 1969, ɸ28 mm),
  • z czterema okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 31 mm i
  • z dziewięcioma okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 28 mm.

Po wprowadzeniu w 1975 roku dziesięciozłotówek z Bolesławem Prusem i Adamem Mickiewiczem o średnicy 25 mm, wszystkie te monety krążyły razem w obiegu, aż do 1 stycznia 1978 roku, kiedy to dziesięciozłotówki o średnicach 31 i 28 mm zostały wycofane.

Wersje próbne

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu (rok 1959) z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnych technologicznych w aluminium (1959, bez napisu „PRÓBA”, 10 sztuk), w aluminium (1965, bez napisu „PRÓBA”, 5 sztuk), w miedzioniklu (1965, nakład nieznany)[2].

W serii monet próbnych w niklu wybito, z datą 1960, konkurencyjny projekt dziesięciozłotówki obiegowej, z kołem zębatym i napisem „10 zł” na rewersie. W roku 1973 wybito również próbę niklową dziesięciozłotówki o niezmienionym rysunku, a średnicy zmniejszonej do nowego standardu, tj. 25 mm[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989, 2010.
  2. ↑ a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.

Linki zewnętrzne