10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko

10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

10 zł

Rocznik

1959, 1960, 1966

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

44 816 153 szt.

Data emisji

1 lipca 1959

Data wycofania

1 stycznia 1978

Projektant

Kazimierz Zieliński

Opis fizyczny
Masa

12,9 g

Średnica

31 mm

Materiał

miedzionikiel MN19

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko – moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 1 lipca 1959 r. zarządzeniem z 5 czerwca 1959 r. (M.P. z 1959 r. nr 56, poz. 271), wycofana 1 stycznia 1978 r. zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 r. (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79)[1].

Monetę bito z datą 1959, 1960 oraz 1966[2]. Była bita w ramach serii tematycznej Wielcy Polacy.

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, pod spodem rok bicia, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a na monecie z 1966 roku, pod łapą orła dodano znak mennicy w Warszawie[1].

Rewers

Na tej stronie monety znajduje się lewy profil Tadeusza Kościuszki oraz napis „ZŁ 10 ZŁ”[2].

Nakład

Monetę bito w Mennicy Państwowej w miedzioniklu MN19, na krążku o średnicy 31 mm, masie 12,9 grama, z rantem ząbkowanym, według projektu Kazimierza Zielińskiego. Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[1]:

RocznikTyp rewersuZnak mennicyNakład (sztuk)
10 złotych 1959Tadeusz Kościuszko13 107 000
10 złotych 1960Tadeusz Kościuszko27 551 153
10 złotych 1966Tadeusz KościuszkoMW4 157 000

Opis

Dziesięciozłotówkę wprowadzono do obiegu razem z 10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik, w celu wycofania banknotu o tym samym nominale, będącym w obiegu od dnia reformy walutowej z 1950 r. Moneta została zastąpiona dziesięciozłotówką wzór 1969 Tadeusz Kościuszko, różniącą się jedynie zmniejszoną do 28 mm średnicą[2].

Do wprowadzenia w 1975 roku dziesięciozłotówek o średnicy 25 mm, moneta krążyła w obiegu razem

  • ze swoją następczynią z Tadeuszem Kościuszką o zmniejszonej średnicy (wzór 1969, ɸ28 mm),
  • z dziesięciozłotówkami z Mikołajem Kopernikiem (wzór 1959, ɸ31 mm) i (wzór 1967, ɸ28 mm),
  • z czterema okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 31 mm i
  • dziewięcioma okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 28 mm.

Po wprowadzeniu w 1975 roku dziesięciozłotówek z Bolesławem Prusem i Adamem Mickiewiczem o średnicy 25 mm, wszystkie te monety krążyły razem w obiegu, aż do 1 stycznia 1978 roku, kiedy to dziesięciozłotówki o średnicach 31 i 28 mm zostały wycofane.

Wersje próbne

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu (rok 1960) z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnej technologicznej w aluminium z 1960 roku, bez napisu „PRÓBA”, w nakładzie 10 sztuk[2].

W serii monet próbnych w niklu wybito, z datą 1960, konkurencyjny projekt dziesięciozłotówki obiegowej z Tadeuszem Kościuszką, ze zmniejszonym wizerunkiem i napisem „10 ZŁOTYCH” na rewersie, oraz konkurencyjny projekt dziesięciozłotówki obiegowej z roku 1960, z kołem zębatym i napisem „10 zł” na rewersie[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989, 2010.
  2. a b c d e Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.

Linki zewnętrzne