111 Kompania Lekkich Czołgów Wolnobieżnych

111 Kompania Czołgów Lekkich
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

Sformowana przez 2 Batalion Pancerny

Dowódcy
Pierwszy

kpt. Bohdan Gadomski

Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

Bronie pancerne

Podległość

oddział dyspozycyjny NDWP

111 Samodzielna Kompania Czołgów Lekkich [a]pododdział broni pancernych Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Kompania nie występowała w organizacji pokojowej wojska. Została sformowana, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w dniach 31 sierpnia – 5 września 1939 roku, w I rzucie mobilizacji powszechnej przez 2 batalion pancerny z Żurawicy jako oddział dyspozycyjny Naczelnego Wodza. Na wyposażeniu posiadała 15 czołgów lekkich wolnobieżnych Renault FT. Dowódcą kompanii był kpt. br. panc. Bohdan Gadomski[b], który w 1940 roku został zamordowany w Charkowie[3].

111 kczl w kampanii wrześniowej

7 września, transportem kolejowym, skierowano ją z Przemyśla pod Siedlce na zapasowe miejsce postoju Naczelnego Dowództwa. 9 września na skutek zerwania torów podczas ataku niemieckich bombowców pod Łukowem Podlaskim, kompania została odcięta od reszty transportu. Po wyładowaniu zajęła rejon w lesie na południe od Łukowa. 12 września dwa czołgi stanowiące ubezpieczenie rejonu kompanii zostały zniszczone przez oddziały Dywizji Pancernej „Kempf”. Pozostałe czołgi zaopatrzone 13 września w paliwo przez pluton techniczno-gospodarczy 11 dywizjonu pancernego[4], odjechały na południe. Przed Radzyniem skończyły się materiały pędne i 16 września wozy te, już bez paliwa i załóg, zostały zdobyte przez oddziały niemieckiej 3 Armii [5]. Część składu kompanii dotarła do Brześcia, część rozproszyła się[6].

Organizacja wojenna samodzielnej kompanii czołgów lekkich

Czołg Renault FT 17
Motocykl Sokół 1000

Skład kompanii lekkich czołgów wolnobieżnych Renault FT[7]:
Poczet dowódcy

  • gońcy motocyklowi
  • patrol łączności
  • patrol sanitarny

Razem w dowództwie

1 oficer, 2 podoficerów, 10 szeregowców;
1 samochód osobowo-terenowy, 3 motocykle.

Trzy plutony czołgów, w każdym:

1 oficer, 5 podoficerów, 7 szeregowców
5 czołgów, 1 motocykl

Pluton techniczno-gospodarczy

  • sekcja warsztatowa
  • sekcja gospodarcza
  • sekcja transportowa
  • załogi zapasowe

Razem w plutonie

1 oficer, 17 podoficerów, 21 szeregowców
5 samochodów ciężarowych, samochód-warsztat, cysterna, 1 motocykl, transporter czołgów, 2 przyczepy na paliwo, kuchnia polowa

Ogółem w kompanii

5 oficerów, 34 podoficerów, 52 szeregowców
15 czołgów, 7 samochodów, 7 motocykli

Uwagi

  1. Nazywana również kompanią czołgów wolnobieżnych lub kompanią lekkich czołgów wolnobieżnych Renault.
  2. Kpt. br. panc. Bohdan Gadomski (ur. 18 października 1906 roku) był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Pełnił służbę w 6 bpanc. we Lwowie na stanowisku dowódcy szwadronu pancernego[1]. 19 maja 1939 roku został przeniesiony do 2 bpanc. w Żurawicy[2].

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Antoni Nawrocki: 2 Batalion Pancerny. Zarys historii pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt nr 21. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-19-9.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
  • Antoni Nawrocki: 2. Batalion Pancerny (Żurawica 1935–1939). Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2006. ISBN 83-88773-55-0.
  • Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz. 2 Służby, Obrona Brześcia, Dywizja „Kobryń”(dowództwo). Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2014. ISBN 978-83-64475-08-5.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Sokol 1000 cc 1935.jpg
Autor: Yesterdays Antique Motorcycles, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polish 1936 995 cc v-twin Sokół 1000 motorcycle
Renault-FT17-Saumur.0004gw9y.jpg
Autor: User:Fat yankey, Licencja: CC BY-SA 2.5
Renault FT on display at the Musée des Blindés in Saumur. The picture taken August 8, 2006. This is the 1931 modification of the FT, incorporating the Reibel machine gun in place of the M1914 Hotchkiss.