11 Dywizjon Pancerny

11 Dywizjon Pancerny
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1939
Rozformowanie1939
Dowódcy
Pierwszymjr Stefan Majewski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnychwojsko
Rodzaj wojskBronie pancerne
PodległośćMazowiecka Brygada Kawalerii
czołg TK-3
Znaki taktyczne malowane na czołgach lekkich i rozpoznawczych[a]
Znaki taktyczne malowane na pojazdach pancernych[b]

11 Dywizjon Pancernypancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w sierpniu 1939 roku w Modlinie dla Mazowieckiej Brygady Kawalerii w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym[1]. Jednostką mobilizującą był 11 batalion pancerny.

Walki dywizjonu

30 sierpnia dywizjon przybył w rejon koncentracji macierzystej brygady[2]. Jego poszczególne pododdziały przydzielono do wojsk osłony i skierowano na linię czat. Plutony patrolowały m.in. rejon Dyczymina, Chorzel, Janowa i Skorupek[2]. Szwadron samochodów pancernych wszedł w kontakt ogniowy z pododdziałami rozpoznawczymi niemieckiej 12 DP. Wieczorem, wspólnie z pozostałymi pododdziałami brygady, dywizjon odszedł na kolejną rubież opóźniania w rejon lasu pod Mchowem[2]. 2 września 1 pluton dywizjonu wspierał 3 batalion strzelców w rejonie wsi Łanięta, a 6 wozów 2 plutonu wspierało 11 pułk ułanów podczas ataku na wzgórze 190[3]. Pluton szwadronu samochodów pancernych dywizjonu walczył koło Groduska z wozami niemieckiej DPanc „Kempf”, a przed wieczorem cały szwadron wspierał 11 pułk w walkach pod Rostowem z batalionem pułku SS „Deutschland”[2].

Organizacja i obsada personalna

Obsada personalna[4]:

Dowództwo (poczet dowódcy)

  • dowódca – mjr Stefan III Majewski
  • adiutant – kpt. Zbigniew Brodzikowski (w AK ps. „Rańcza”)

Szwadron Czołgów Rozpoznawczych Nr 11 (trzynaście czołgów TK)

  • dowódca – kpt. br. panc. Stanisław Spodenkiewicz[c] †8 IX 1945 Loreto (dowódca III plutonu kompanii podchorążych zawodowych)
  • dowódca 1 plutonu – por. Stefan Widort
  • dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Edward Sokopp

Szwadron Samochodów Pancernych Typ „B” Nr 11 (osiem samochodów pancernych wzór 1929)

  • dowódca – kpt. br. panc. Mirosław Jarociński †1940 Charków[6]
    • dowódca 1 plutonu – por. Michał Nahorski
    • dowódca 2 plutonu – chor. Stefan Wojcieszak (ranny 1 IX 1939)

Szwadron Techniczno-Gospodarczy

  • dowódca – kpt. br. panc. Tadeusz Weryho-Darowski †1940 Charków[7] (dowódca I plutonu kompanii podchorążych zawodowych)

Uwagi

  1. 1 – czołg dowódcy kompanii; 2 – czołg dowódcy 1 plutonu; 3 – czołg dowódcy 2 plutonu; 4 – czołg dowódcy 3 plutonu; 5 – czołgi z 1 plutonu; 6 – czołgi z 2 plutonu; 7 – czołgi z 3 plutonu
  2. 1 – wóz dowódcy szwadronu; 2 – wóz dowódcy 1 plutonu; 3 – wóz dowódcy 2 plutonu; 4 – wóz z 1 plutonu; 5 – wóz z 2 plutonu.
  3. Stanisław Spodenkiewicz był absolwentem Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy. 24 września 1924 roku został mianowany z dniem 31 sierpnia 1924 roku podporucznikiem w korpusie oficerów kawalerii[5]

Przypisy

  1. Gaj 2014 ↓, s. 172.
  2. a b c d Szubański 2011 ↓, s. 92.
  3. Szubański 2011 ↓, s. 89.
  4. Szubański 2011 ↓, s. 295.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 103 z 2 października 1924 roku, s. 565.
  6. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 187. 5 października 2007 roku został pośmiertnie mianowany majorem.
  7. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 588, tu jako Tadeusz Weryha-Darowski ur. 5 maja 1904 roku w Kijowie. 5 października 2007 roku został pośmiertnie mianowany majorem.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
  • Adam Jońca: Wrzesień 1939 : pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
  • Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
  • Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles : 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
  • Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Oznak czlekk IIRP.png
Znaki taktyczne na czołgach rozpoznawczych i lekkich stosowane w II RP:
Oznak ppanc IIRP.png
Znaki taktyczne na pojazdach pancernych stosowane w II RP:
Armoured car wz1929.jpg
Source: Witold Jeleń, Rajmund Szubański: "Samochód pancerny wz.29"; TBiU nr 84; Warszawa 1983.