120A
![]() Wagon 120A | |
Kraj produkcji | |
---|---|
Producent | |
Lata budowy | 1972–1984 |
Wymiary | |
Masa służbowa | 39 500 kg |
Długość | 24 500 mm |
Szerokość | 2910 mm |
Wysokość | 4060 mm |
Parametry eksploatacyjne | |
Prędkość konstrukcyjna | 140 km/h |
Maksymalna prędkość eksploatacyjna | 120 km/h |
Parametry użytkowe | |
Liczba miejsc siedzących | 88 |
Liczba miejsc ogółem | 170 |
Portal ![]() |
120A – wagon osobowy używany przez Polregio; przez kolejarzy i miłośników kolei zwany bonanzą[1].
Historia
Został skonstruowany w 1972. Wagony według tego projektu były produkowane w Państwowej Fabryce Wagonów we Wrocławiu. Zastosowano w nich szereg rozwiązań konstrukcyjnych stosowanych już w EN57. Skierowane zostały do obsługi ruchu lokalnego na liniach niezelektryfikowanych, w których liczba podróżnych była za mała, by stosować pojemne wagony piętrowe typu Bhp, a za duża dla wagonów motorowych np. SN61, chociaż stosowano je także jako doczepne do SN61. Obecnie można je zobaczyć w pociągach lokalnych najczęściej za lokomotywą SP32, SU42 i SU45 lub jako wagon doczepny do autobusu szynowego. Część została przebudowana na wagony do przewozu rowerów.
Niektóre wagony tego typu były budowane na eksport do Rumunii. Oprócz podstawowej wersji drugiej klasy występują tam wagony z pierwszą klasą, pierwszej i drugiej klasy, a nawet barowe[2][3].
Do dziś zachowało się niewiele czynnych wagonów biorąc pod uwagę ich łączą liczbę wyprodukowanych egzemplarzy, która przekraczała 700 sztuk. Obecnie czynnych jest 9 wagonów 120A- dwa w malowaniu województwa pomorskiego oraz siedem w malowaniu Polregio. Wszystkie wagony są przydzielone do stacji Chojnice[4].
Budowa
Wagony 120A zostały zaprojektowane do jazdy z prędkością 140 km/h, jednakże prędkość ta została obniżona do 120 km/h, co w zupełności wystarcza aktualnemu charakterowi użytkowania. Wagon posiada 88 miejsc siedzących.
Mają drzwi skrzydłowo łamane podwójne – jest to cecha charakterystyczna tych wagonów – znajdujące się w 1/3 i 2/3 długości składu. W wagonie zastosowano też taki sam układ siedzeń, czyli podwójne ławki ze wspólnym oparciem i przejściem pomiędzy nimi. Zastosowano tylko półmiękkie siedzenia pokryte skajem, podobnie jak w wagonach Bhp. W niektórych zmodernizowanych wagonach tego typu, jak np. należących do województwa warmińsko-mazurskiego zastosowano siedzenia z tapicerki półmiękkie z wagonów piętrowych Bmnopux.
Wagony mają ogrzewanie elektryczne oraz parowe, jednak ze względu na brak używania tego ostatniego, większość instalacji parowych jest niesprawna lub zdemontowana. Istnieje tylko kilka tras, w których ten system ogrzewania jest wykorzystywany. W niektórych wagonach tego typu, stosowanych jako doczepne, zamontowane jest własne ogrzewanie typu Webasto, ze względu na brak możliwości ogrzewania wagonu przez ciągnący go autobus szynowy.
Toalety zostały umiejscowione w krańcach wagonów. Ze względu na podwójne drzwi, kojarzące się z wejściem do saloonu, a także układ siedzeń podobny do wagonów z westernów, wagony te zyskały przydomek „bonanza”.
Malowanie
Wagony 120A były początkowo malowane na oliwkowo, tak jak inne wagony osobowe PKP. Pod koniec lat osiemdziesiątych zostały przemalowane na zielono-biało, tak jak inne wagony osobowe drugiej klasy, a barwę tę noszą do dziś. Te wagony, które są stosowane jako doczepne do szynobusów, zostały przemalowane w barwy analogiczne do szynobusów. Barwy oliwkowe przywrócono zaś w składach ciągniętych przez parowozy na trasie pomiędzy Wolsztynem a Poznaniem. W 2017 roku związku z wprowadzeniem nowej marki konsumenckiej POLREGIO w spółce Przewozy Regionalne, wagony które przeszły naprawę P5 zyskały nowy schemat malowania (czerwono-szaro-pomarańczowy).
SA106
Podczas budowy SA106-001 wykorzystano wiele części z wagonów 120A, w pozostałych szynobusach zastosowano nowe części, jednak wzorowane na podzespołach 120A.
Przypisy
- ↑ Mały Słownik Żargonu Kolejowego, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa 2020, s. 7, ISBN 978-83-65709-56-1.
- ↑ CFR Călători modernizuje wagony z Pafawagu – InfoRail.
- ↑ Forumul portalului metrouusor.com • Vezi subiect – Vagoane seria 20-31 (SIRV Brasov).
- ↑ 120A – bazawagonów.pl.
Bibliografia
- Traffic Screensaver – wagony pasażerskie (pol.). [dostęp 2008-09-26].
Media użyte na tej stronie
Autor: Jamnik z Tarnowa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wagon 120A w oliwkowym malowaniu w Skansenie Taboru Kolejowego w Chabówce.
Autor: Tarnów z Jamnika, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze wagonu 120A ze Skansenu Taboru Kolejowego w Chabówce.