12 cm Granatwerfer 42

12 cm Granatwerfer 42

Dane podstawowe
Państwo	III Rzesza
Producent	Erste Brünner Maschinenfabrik
Rodzaj	moździerz
Historia
Prototypy	1941
Produkcja seryjna	1942–1945
Dane taktyczno-techniczne
Kaliber	120 mm
Nabój	15,6 kg
Długość lufy	1865 mm
Donośność	6500 m
Prędkość pocz. pocisku	283 m/s
Masa	560 kg (w położeniu marszowym) 285 kg (w położeniu bojowym)
Kąt ostrzału	-8° do 17° (w poziomie)
Szybkostrzelność	8–10 strz./min

12 cm Granatwerfer 42 – niemiecki moździerz kalibru 120 milimetrów wykorzystywany przez Wehrmacht na frontach II wojny światowej, będący kopią radzieckiego moździerza 120 mm wz. 1938.

Opis

W pierwszych miesiącach operacji Barbarossa rozpoczętej w czerwcu 1941 roku, Niemcy zdobyli bardzo duże ilości radzieckiego uzbrojenia. Jedną z broni która spełniała niemieckie oczekiwania pod względem osiągów taktyczno-technicznych, był radziecki moździerz 120 mm wz. 1938, który dodano do uzbrojenia Wehrmachtu jako 12 cm Granatwerfer 378 (r) i dodatkowo skopiowano pod nazwą 12 cm Granatwerfer 42^[1].

12 cm Granatwerfer 42 był klasyczną konstrukcją tego typu i miał dobrze dobraną masę pocisku wynoszącą 15,6 kilograma, funkcjonalność i dużą donośność wynoszącą 6500 metrów. Lufa moździerza była dobrze stabilizowana dzięki dużej i okrągłej płycie oporowej, która dodatkowo ułatwiała także celowanie umożliwiając tym samym szybką zmianę kąta wychylenia lufy. Szybką zmianę stanowiska ogniowego i transport broni, osiągnięto dzięki dwukołowemu podwoziu, wyposażonemu w koła ze stalowymi tarczami z otworami i pneumatycznym ogumieniem. Do ramy podwozia przymocowywano lufę wraz z płytą oporową, a samo podwozie mogło być holowane bezpośrednio przez samochody osobowo-terenowe, ciężarowe lub za pomocą przodka, w którym najczęściej przewożono także zapas 20 pocisków. Do celowania używano mechanizmu kierunkowego i podniesieniowego oraz celownika optycznego, zamontowanego w pobliżu wylotu lufy^[1].

Standardowym nabojem wystrzeliwanym przez moździerz 12 cm Granatwerfer 42 był pocisk odłamkowy, ale produkowano także pocisk dymny i chemiczny którego nigdy nie użyto. Duża masa pocisku odłamkowego wynosząca 15,6 kilograma (dla porównania – masa pocisku do niemieckiego standardowego moździerza 8 cm Granatwerfer 34 wynosiła 3,5 kilograma), powodowała duży odrzut; osłabiono go poprzez hamulec wylotowy umieszczony w jarzmie zamontowanym na lufie od strony dwójnogu i sprężynowy amortyzator na złączu lufy i płyty oporowej, dodany w 1943 roku^[1].

12 cm Granatwerfer 42 był szeroko stosowany w dywizjach piechoty Wehrmachtu, często zastępując działo piechoty. Produkowany był w latach 1942–1945 w fabryce broni Erste Brünner Maschinenfabrik w Brünn, a jego cena wynosiła 1200 reichsmarek^[1].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zdobyczny 12 cm Granatwerfer 42 prezentowany przez żołnierzy amerykańskich w serwisie YouTube (ang.)