133 Pułk Piechoty (II RP)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | płk Antoni Wandtke |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
133 Pułk Piechoty (133 pp) – rezerwowy oddział piechoty Wojska Polskiego.
Historia pułku
Pułk nie występował w organizacji pokojowej wojska. Został sformowany w dniach 24-27 sierpnia 1939 roku, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym.
Jednostkami mobilizującymi były bataliony wchodzące w skład pułku KOP „Wilno”. Z chwilą sformowania oddział został podporządkowany dowódcy rezerwowej 33 Dywizji Piechoty i w jej składzie walczył w kampanii wrześniowej.
Organizacja wojenna i obsada personalna pułku
| Organizacja wojenna i obsada personalna pułku[a] | ||
|---|---|---|
| Stanowisko etatowe | Stopień, imię i nazwisko | Uwagi |
| dowództwo pułku (batalion KOP „Niemenczyn”) | ||
| dowódca pułku | płk piech. Antoni Wandtke | niemiecka niewola |
| adiutant | kpt. adm. (piech.) Kazimierz Żyliński[1] | |
| lekarz | kpt. lek. dr Dydak Pozarzycki[b] | |
| I batalion (batalion KOP „Nowe Święciany”) | ||
| dowódca I batalionu | kpt. Romuald Władysław Kamiński | |
| lekarz | kpt. lek. rez. dr Bolesław Habdank | |
| dowódca 1 kompanii strzeleckiej | por. Tadeusz Michał Bujarski | |
| dowódca 2 kompanii strzeleckiej | por. rez. Szewczyk | |
| dowódca 3 kompanii strzeleckiej | kpt. Stanisław Romecki | |
| dowódca 1 kompanii ckm | ||
| II batalion (batalion KOP „Niemenczyn”) | ||
| dowódca II batalionu | kpt. Olgierd Leonard Wojdatt[c] | |
| dowódca 4 kompanii strzeleckiej | por. Wacław Janiszek | |
| dowódca 5 kompanii strzeleckiej | por. Leonid Ryszard Diadyk | |
| dowódca 6 kompanii strzeleckiej | por. piech. Tadeusz Janocha[d] | †1940 Ukraina[5] |
| dowódca 2 kompanii ckm | por. Leon Dobrzyński[e] | |
| III batalion (batalion KOP „Troki”) | ||
| dowódca III batalionu | kpt. piech. Mikołaj Artiuch[f] | †26 IX 1939[7][8] |
| oficer żywnościowy | ppor. piech. rez. Czesław Jacewicz[9] | |
| dowódca 7 kompanii strzeleckiej | ||
| dowódca 8 kompanii strzeleckiej | ||
| dowódca 9 kompanii strzeleckiej | ||
| dowódca 3 kompanii ckm | ||
| pododdziały specjalne | ||
| dowódca kompanii zwiadu | por. piech. Włodzimierz Stanisław Szumigalski[g] | |
Uwagi
- ↑ W nawiasach podano nazwę jednostki mobilizującej.
- ↑ kpt. lek. dr Dydak Pozarzycki ur. 1 stycznia 1896. W marcu 1939 pełnił służbę w baonie KOP „Niemenczyn” na stanowisku lekarza. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[2]. We wrześniu 1933 na stanowisku lekarza 133 pp[1].
- ↑ Wojdatt Olgierd Leonard, mjr piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dca 3 kompanii granicznej „Gudulin”. We wrześniu 1939 dca II/133 pułku piechoty[3].
- ↑ por. piech. Tadeusz Janocha ur. 24 grudnia 1910 w Potoku, w powiecie krośnieńskim, w rodzinie Józefa i Marianny z Gancarzów. W marcu 1939 pełnił służbę w 17 pp w Rzeszowie na stanowisku dowódcy plutonu 5. kompanii strzeleckiej[4].
- ↑ Dobrzyński Leon, por. piech., w KOP od 1937. Do mobilizacji adiutant baonu KOP „Niemenczyn”. We wrześniu 1939 dca 2 kompanii ckm II batalionu 133 pułku piechoty. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 715
- ↑ kpt. piech. Mikołaj Artiuch ur. 15 kwietnia 1900 w Borysowie, w rodzinie Antoniego[6].
- ↑ por. piech. Włodzimierz Stanisław Szumigalski ur. 20 maja 1910 w Chodaczkowie Wielkim, w powiecie tarnopolskim. Do mobilizacji w sierpniu 1939 młodszy oficer kompanii granicznej „Rudziszki”. 12 października 1939 przekroczył granicę z Litwą. W czasie starań o poszport został zatrzymany i osadzony w obozie internowanych, a później przekazany władzom ZSRR. W 1942 dowódca oddziału rozpoznawczego 13 pp[1].
Przypisy
- ↑ a b c Szumigalski 1942 ↓, s. 1.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 374, 935.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 757.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 94, 568.
- ↑ Straceni na Ukrainie 1994 ↓, s. 35.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-21]..
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 212, 344, 415.
- ↑ Straty ↓.
- ↑ Jacewicz 1945 ↓, s. 31.
Bibliografia
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułkusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Czesław Jacewicz: Odpowiedź na ankietę „kampania wrześniowa 1939”. W: B.I.215b [on-line]. IPMS, 1945-10-28. [dostęp 2021-12-21].
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Kamil Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774.
- Włodzimierz Stanisław Szumigalski: Kwestionariusz dla oficerów Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. W: B.I.15b [on-line]. IPMS, 1942-07-23. [dostęp 2021-12-21].
- Zeszyty Katyńskie. Marek Tarczyński (red.). T. 4: Listy katyńskiej ciąg dalszy. Straceni na Ukrainie. Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej i Polska Fundacja Katyńska, 1994. ISBN 83-87893-79-X.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2021-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)].
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).