13 Pułk Piechoty (LWP)

13 Pułk Piechoty

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1957
Tradycje
Kontynuacja	13 Pułk Zmechanizowany
Dowódcy
Pierwszy	mjr Łazarz Mojsjen
Działania zbrojne
Operacja łużycka
Organizacja
Numer	JW 2462[1]
Dyslokacja	Poznań; Skąpe[2]; Cibórz
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	5 Saska Dywizja Piechoty[2] 4 Pomorska Dywizja Piechoty

13 Pułk Piechoty – oddział piechoty ludowego Wojska Polskiego.

Sformowany w rejonie wsi Małe Koszaryszcze koło Żytomierza na podstawie rozkazu nr 0130 dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR z 5 lipca 1944 w oparciu o sowiecki etat pułku strzeleckiego nr 04/501. Walczył w operacji łużyckiej w składzie 5 Saskiej Dywizji Piechoty. Po wojnie stacjonował w Ciborzu. Rozformowany w 1957 roku. Jego tradycje bojowe przejął w 1967 roku 13 pułk zmechanizowany z Kożuchowa.

Dowódcy pułku

• mjr Łazarz Mojsjen (29 lipca - 24 września 1944)
• mjr Mitrofan Żuk (24 września - 2 października 1944)
• ppłk Jan Siewko (2 października 1944 - 25 kwietnia 1945)
• mjr Mitrofan Zatulin (25 kwietnia - 1 maja 1945)
• mjr Grzegorz Karbowski (1 maja 1945 - do końca wojny)
• ppłk Lucjan Józef Kępiński
• mjr Zbigniew Czerwiński (1952-1953)

Skład etatowy

dowództwo i sztab

• 3 bataliony piechoty
• kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
• baterie: armat 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
• plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii

Razem:

żołnierzy 2915 (w tym oficerów – 276, podoficerów 872, szeregowców – 1765).

Sprzęt:

162 rkm DP, 54 ckm Maxim wz. 1910, 66 rusznic ppanc PTRD i PTRS, 12 armat ppanc 45 mm wz. 1942, 4 armaty 76 mm ZiS-3), 18 moździerzy 50 mm, 27 moździerzy 82 mm, 8 moździerzy 120 mm

Marsze i działania bojowe

Po przełamaniu niemieckiej obrony nad Nysą Łużycką pułk walczył na prawym skrzydle dywizji o przełamanie pozycji ryglowej nieprzyjaciela w rejonie Rietschen. Będąc podporządkowany dowódcy 7 DP, przełamywał pozycje obronne nad rzeką Schwarzer Schöps. W czasie odpierania natarcia niemieckich sił pancernych z południa pułk został przerzucony transportem samochodowym w rejon Budziszyna, gdzie wziął udział w ostatniej fazie bitwy obronnej. Uczestnicząc w operacji praskiej, działał w drugim rzucie macierzystej dywizji i zakończył szlak bojowy na terenie Czechosłowacji w rej. Ružova^[3].

Okres powojenny

Dawne koszary w Ciborzu

Biuro przepustek

JW 2462

Z dniem 20 maja 1945 5 Dywizja Piechoty przystąpiła do obsadzenia zachodniej granicy państwa. 13 Pułkowi Piechoty przydzielono do ochrony odcinek od Gryfina do Szumiłowa. Od 15 września 1945 pułk obsadził odcinek na południowym skrzydle dywizji: od Słubic po ujście Nysy Łużyckiej do Odry.

W połowie października 1945 pułk został skierowany do Poznania celem pełnienia służby garnizonowej. W owym czasie stacjonował w Swarzędzu. W lecie 1948 przedyslokowano pułk do Ciborza^[4].

Z dniem 30 września 1950 13 Pułk Piechoty został podporządkowany dowódcy 4 Pomorskiej Dywizji Piechoty.

W wykonaniu rozkazu Ministra Obrony Narodowej nr 0045/org. z 17 maja 1951 roku, 13 pułk piechoty w terminie do 1 grudnia 1951 przeformowany został na etat nr 2/120 o stanie 1974 wojskowych i 35 kontraktowych^[5].

Rozkazem MON Nr 0025/Org. z 2 kwietnia 1957 pułk został rozformowany.

Tradycje

Zgodnie z rozkazem nr 025/MON z 30.09.1967 w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek Dz. Rozk. Tjn. MON Nr 10, poz. 53 38 Pułk Zmechanizowany przyjął tradycje 13 Pułku Piechoty i został przemianowany na 13 Pułk Zmechanizowany.

Przekształcenia

1. 13 Pułk Piechoty↘ rozformowany w 1957
2. 38 Pułk Piechoty → 38 Pułk Zmechanizowany^[a] → 13 Pułk Zmechanizowany

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.