13 Pułk Piechoty Obrony Krajowej

13 Pułk Piechoty Obrony Krajowej Ołomuniec
13. Landwehrinfanterieregiment Olmütz
	Historia
Państwo	Austro-Węgry
Sformowanie	1889
Rozformowanie	1917
	Tradycje
Kontynuacja	Pułk Strzelców Nr 13
	Dowódcy
Pierwszy	płk Józef Panatowski
	Działania zbrojne
	I wojna światowa
	Organizacja
Dyslokacja	Ołomuniec, Šumperk
Rodzaj sił zbrojnych	c. i k. Obrona Krajowa
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	Brygada Piechoty OK w Krakowie; 46 Dywizja Piechoty OK

Koszary Obrony Krajowej w Ołomunicu w 1900 roku

Pieczęć k.k. LIR. Olmütz Nr. 13

13 Pułk Piechoty Obrony Krajowej Ołomuniec (LIR. Olmütz Nr. 13) – pułk piechoty cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej.

Historia pułku

1 maja 1889 roku w Ołomuńcu został utworzony Morawski Pułk Obrony Krajowej Nr 13 (niem. Mährisches Landwehr-Infanterie-Regiment Nr. 13). Pułk powstał z połączenia trzech samodzielnych oddziałów:

Batalionu Obrony Krajowej Ołomuniec Nr 15 (niem. Landwehr-Bataillon Olmütz Nr. 15) w Ołomuńcu,
Batalionu Obrony Krajowej Šumperk Nr 16 (niem. Landwehr-Bataillon Schönberg Nr. 16) w Šumperku,
Batalionu Obrony Krajowej Moravská Třebová Nr 19 (niem. Landwehr-Bataillon Mährisch Trübau Nr. 19) w Ołomuńcu.

Bataliony pozostały w swoich garnizonach, zachowały dotychczasową numerację i nazwy wyróżniające^[1]^[2] oraz autonomię w zakresie administracji i uzupełnień^[3]. Pułk podlegał brygadierowi Obrony Krajowej w Komendzie Obrony Krajowej w Krakowie, generałowi majorowi Theodorowi Neuwirth von Neufels^[4].

W 1894 roku bataliony utraciły samodzielność pod względem aministracji i uzupełnień na rzecz pułku, w skład którego wchodziły^[3]. Otrzymały również nowe numery: 1. batalion (eks-15), 2. batalion (eks-19) i 3. batalion (eks-16). Pułk zmienił nazwę wyróżniającą z „Morawski” na „Ołomuniec” (niem. Landwehr-Infanterie-Regiment Olmütz Nr. 13) i został włączony w skład Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Krakowie^[5].

W 1900 roku Brygada Piechoty Obrony Krajowej w Krakowie została włączona w skład Dywizji Obrony Krajowej w Krakowie^[6]. W następnym roku brygada została przemianowana na 92 Brygadę Piechoty Obrony Krajowej, a dywizja na 46 Dywizję Obrony Krajowej^[7] (od 1905 roku – 46 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej).

Podporządkowanie pułku i jego dyslokacja nie ulgła zmianie do 1914 roku^[8]^[9].

Okręg uzupełnień Obrony Krajowej Ołomuniec (niem. Olmütz) na terytorium 1 Korpusu^[2].

Kolory pułkowe: trawiasty (grasgrün), guziki srebrne z numerem pułku „13”.

W lipcu 1914 roku skład narodowościowy pułku: 64% – Czesi, 30% – Niemcy^[10].

W czasie I wojny światowej pułk walczył z Rosjanami w 1914 i 1915 roku w Galicji. Największe straty pułk poniósł w kwietniu i maju 1915 roku. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych nr: 225 w Brzostku, 263 w Zaborowie, 282 w Wojniczu-Zamoście, 247 w Szczucinie oraz 271 w Biadolinach. W lipcu 1915 roku pułk brał udział w walkach na Lubelszczyźnie. Ponad 10 żołnierzy jednostki pochowano na cmentarzu rzymskokatolickim w Prawnie, kilkunastu w Strzeszkowicach Dużych.

11 kwietnia 1917 roku przemianowany na Pułk Strzelców Nr 13 (niem. Schützenregiment Nr. 13).

Komendanci pułku

ppłk / płk Józef Panatowski (1889^[11] – 1895 → komendant 4 Brygady Piechoty^[12])
płk Heinrich Siegler von Eberswald (1895^[13] – 1900 → szef Departamentu IVa w c. k. Ministerstwie Obrony Kraju^[14])
płk Karl von Plasche (1900^[15] – 1905 → stan spoczynku)
płk Wladimir Janiczek (1905 – 1909)
płk Joseph Poleschensky von Marchstrand (1909 – 1913 → komendant 32 Brygady Piechoty)
płk Emil Wank (1913-1914^[2])

Przypisy

↑ Schematismus 1890 ↓, s. 114, 123, 156, 158, 164.
↑ ^a ^b ^c Schematismus 1914 ↓, s. 247.
↑ ^a ^b Rydel 2001 ↓, s. 46.
↑ Schematismus 1890 ↓, s. 19.
↑ Schematismus 1895 ↓, s. 34, 256.
↑ Schematismus 1901 ↓, s. 43.
↑ Schematismus 1902 ↓, s. 57.
↑ Schematismus 1914 ↓, s. 47, 247.
↑ Landwehr Infanterieregimenter as at August 1914. austro-hungarian-army.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-03)]..
↑ Landwehr-Infanterie-Regimenter as at July 1914.. [dostęp 2010-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].
↑ Schematismus 1890 ↓, s. 123.
↑ Schematismus 1896 ↓, s. 69, 262.
↑ Schematismus 1896 ↓, s. 262.
↑ Schematismus 1901 ↓, s. 33.
↑ Schematismus 1901 ↓, s. 357.

Bibliografia

Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1890. Wiedeń: luty 1890. (niem.)
Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1895. Wiedeń: luty 1895. (niem.)
Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1896. Wiedeń: styczeń 1896.
Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1901. Wiedeń: styczeń 1901. (niem.)
Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1902. Wiedeń: styczeń 1902. (niem.)

Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: styczeń 1914. (niem.)
Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
www.mlorenz.at: Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914 (niem.). [dostęp 2010-03-13].
Glenn Jewison & Jörg C. Steiner: Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 (niem.). [dostęp 2010-03-13].
Waldemar Fronczak i in.: Polegli na ziemiach polskich z K.K. Landwehr-Infanterieregiment Nr 13 (pol.). [dostęp 2010-03-13].

[CITEREFSchematismus1890114,_123,_156,_158,_164-1] Schematismus 1890 ↓, s. 114, 123, 156, 158, 164.

[CITEREFSchematismus1914247-2] Schematismus 1914 ↓, s. 247.

[CITEREFRydel200146-3] Rydel 2001 ↓, s. 46.

[CITEREFSchematismus189019-4] Schematismus 1890 ↓, s. 19.

[CITEREFSchematismus189534,_256-5] Schematismus 1895 ↓, s. 34, 256.

[CITEREFSchematismus190143-6] Schematismus 1901 ↓, s. 43.

[CITEREFSchematismus190257-7] Schematismus 1902 ↓, s. 57.

[CITEREFSchematismus191447,_247-8] Schematismus 1914 ↓, s. 47, 247.

[9] Landwehr Infanterieregimenter as at August 1914. austro-hungarian-army.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-03)]..

[10] Landwehr-Infanterie-Regimenter as at July 1914.. [dostęp 2010-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].

[CITEREFSchematismus1890123-11] Schematismus 1890 ↓, s. 123.

[CITEREFSchematismus189669,_262-12] Schematismus 1896 ↓, s. 69, 262.

[CITEREFSchematismus1896262-13] Schematismus 1896 ↓, s. 262.

[CITEREFSchematismus190133-14] Schematismus 1901 ↓, s. 33.

[CITEREFSchematismus1901357-15] Schematismus 1901 ↓, s. 357.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Dywizje piechoty	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 OK 14 15 16 17 18 19 20 H 21 OK 22 OK 23 H 24 25 26 OK 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 H 38 H 39 H 40 H 41 H 42 H 43 OK 44 OK 45 OK 46 OK 47 48 49 50 51 H 52 53 54 55 56 56 OK 57 58 59 60 61 62 63 64 H 70 H 71 72 73 74 H 81 90 91 92 93 94 95 PR 106 PR 155 H
Brygady piechoty	3 4 5 6 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 OK 26 OK 27 28 29 30 31 32 33 34 37 38 39 H 40 H 41 OK 42 OK 43 OK 44 OK 45 H 46 H 47 48 49 50 51 OK 52 OK 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 H 74 H 75 H 76 H 77 H 78 H 79 H 80 H 81 H 82 H 83 H 84 H 85 OK 86 OK 87 OK 88 OK 89 OK 90 OK 91 OK 92 OK 94 96 97 98 121 122
Brygady górskie	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Pułki cesarskiej i królewskiej Armii	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 110 121 112 123 114 125 116 127 118 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139
Pułki piechoty bośniacko-hercegowińskiej	1 2 3 4
Pułki cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37
Pułki królewsko-węgierskiej Obrony Krajowej	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
Tyrolskie pułki strzelców cesarskich	Tyrolski Pułk Strzelców Cesarskich 1 2 3 4
Pułki strzelców krajowych	I II III
Bataliony strzelców polowych	1 2 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13 16 17 19 20 21 22 23 24 25 28 29 30 31 32
Pułki piechoty Legionów Polskich	1 2 3 4 5 6 7

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

13 Pułk Piechoty Obrony Krajowej

Spis treści

Historia pułku

Komendanci pułku

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie