14 Brygada Artylerii (II RP)

14 Brygada Artylerii Wielkopolskiej
I Brygada Artylerii Wielkopolskiej
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie2 października 1919
Rozformowanie1921
Nazwa wyróżniającaWielkopolska
Patronnie posiadała
Dowódcy
Pierwszypłk art. Antoni Heinrich
Działania zbrojne
Wojna polsko-bolszewicka
Organizacja
DyslokacjaPoznań
Rodzaj sił zbrojnychwojsko
Rodzaj wojskartyleria
Podległość1 Dywizja Strzelców Wielkopolskich
14 Wielkopolska Dywizja Piechoty

14 Brygada Artylerii Wielkopolskiej (14 BA) – brygada artylerii Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego II RP.

Ofensywa 4lipca1920.png

Historia brygady

2 października 1919 roku głównodowodzący Wojsk Polskich byłego zaboru pruskiego, działając na podstawie rozkazu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych i pisma nr 8714 Generalnego Inspektora Artylerii, rozkazał „przeformować Artylerię Wielkopolską tworząc przy każdej dywizji brygadę artylerii”. Przy 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich miała być sformowana I Brygada Artylerii Wielkopolskiej pod dowództwem pułkownika Antoniego Heinricha. W skład brygady został włączony 3 pułk artylerii polowej wielkopolskiej, którego nowym dowódcą został mianowany podpułkownik Leon Dębski. Tym samym rozkazem generał piechoty Józef Dowbor-Muśnicki polecił sformować 3 pułk artylerii ciężkiej wielkopolskiej z dotychczasowego I dywizjonu 1 pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej[1]. 23 października 1919 roku do nowo formującego się 3 pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej zostało przydzielonych dziesięciu oficerów z I dywizjonu 1 pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej na czele z kapitanem Kazimierzem Abdank-Kozubskim, jako dowódcą I dywizjonu[2].

10 grudnia 1919 roku po przemianowaniu na 14 BA – 14 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.

7 września 1919 r. I dywizjon 1 pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej, przemianowany na 14 dywizjon artylerii ciężkiej wielkopolskiej wyjechał na front litewsko-białoruski, gdzie wszedł w skład grupy płk Jaźwińskiego i uczestniczył w walkach o Połock. 19 października 1919 r. dywizjon został podporządkowany dowódcy 14 DP. Na dzień 1 maja 1920 dysponowała 41 działami polowymi i 6 działami ciężkimi[3]. 2 listopada 1921 r. 14 dywizjon artylerii ciężkiej wielkopolskiej wcielony został do 7 pułku artylerii ciężkiej stacjonującego w Poznaniu na Sołaczu jako I dywizjon. 26 stycznia 1923 r. I/7 pac odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego VM.

Organizacja brygady w 1919 roku

  • dowództwo 1 Brygady Artylerii Wielkopolskiej
  • 3 pułk artylerii polowej wielkopolskiej
  • I dywizjon 1 pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej (przemianowany na 14 pułk artylerii ciężkiej wielkopolskiej, a następnie przeformowany w 14 dywizjon artylerii ciężkiej wielkopolskiej)
    • dowódca I/14 pac – kpt. / ppłk art. Kazimierz Abdank-Kozubski (18 IX 1919 - 9 XI 1920 → dowódca 14 pap)
    • dowódca I/14 pac – mjr art. Józef Ceptowski (od 9 XI 1920)

Organizacja w 1920

Dowódcy brygady

  • płk art. Antoni Heinrich (2 X 1919 - 13 IV 1920 → dowódca 3 Brygady Artylerii)
  • gen. ppor. Ignacy Kazimierz Ledóchowski (od 13 IV 1920)
  • ppłk art. Erwin Mehlem w zastępstwie dowódcy
  • płk Kazimierz Pankowicz (od 30 VII 1920)

Przypisy

  1. Rozkaz dzienny Nr 231 Dowództwa Głównego Wojsk Polskich b. zaboru pruskiego z 2 października 1919 roku.
  2. Rozkaz dzienny Nr 240 Dowództwa Głównego Wojsk Polskich b. zaboru pruskiego z 23 października 1919 roku.
  3. Odziemkowski 2010 ↓, s. 371.

Bibliografia

  • Henryk Wielecki i Rudolf Sieradzki, Wojsko Polskie 1921-1939. Organizacja i odznaki artylerii, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1994, wyd. I, ISBN 83-85621-44-X.
  • Roman Łoś, Artyleria polska 1914-1939, Warszawa: Bellona, 1991, ISBN 83-11-07772-X, OCLC 830057069.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Ofensywa 4lipca1920.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ofensywa wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego 4 lipca 1920