14 Brygada Artylerii Polowej (austro-węgierska)

14 Brygada Artylerii Polowej
14. Feldartilleriebrigade
Historia
Państwo Austro-Węgry
Sformowanie1885
Rozformowanie1918
Dowódcy
Pierwszypłk Hugo von Ritschl
Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
DyslokacjaWiedeń, Linz
Rodzaj sił zbrojnychc. i k. Armia
Rodzaj wojskartyleria polowa
Podległość2 Korpus
14 Korpus

14 Brygada Artylerii Polowej (14. Art.-Brig., 14. FABrig.) – brygada artylerii polowej cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia brygady

1 maja 1885 roku w Wiedniu została utworzona 14 Brygada Artylerii (niem. 14. Artillerie-Brigade). Brygada była podporządkowana komendantowi 2 Korpusu, a w jej skład wchodził:

W 1889 roku 28. Ciężki Dywizjon został przeniesiony z Wiednia do Salzburga. Oba dywizjony ciężkie stacjonowały na terytorium 14 Korpusu[2]. W następnym roku zostały przemianowane na 27. i 28. Dywizjon (niem. 28. Batterie-Division), a 14. Pułk Artylerii Korpuśnej otrzymał nową nazwę wyróżniającą „Dolnoaustriacko-morawski”[3].

Na początku 1892 roku ze składu 14. Dolnoaustriacko-morawskiego Pułku Artylerii Korpuśnej wyłączono 37. Dywizjon w Wiedniu i podporządkowano bezpośrednio komendantowi 14 Brygady Artylerii[4].

Z dniem 1 stycznia 1894 roku została wprowadzona w życie kolejna reorganizacja, w ramach której:

  • 14 Brygada Artylerii otrzymała nazwę wyróżniającą „Dolno-Górnoaustriacko-Salzburgska i Morawska”,
  • 14. Pułk Artylerii Korpuśnej został pozbawiony nazwy wyróżniającej,
  • 27. Dywizjon w Linzu został rozwinięty w 40. Pułk Artylerii Dywizyjnej,
  • 28. Dywizjon w Salzburgu został rozwinięty w 41. Pułk Artylerii Dywizyjnej,
  • 37. Dywizjon w Wiedniu został rozwinięty w 42. Pułk Artylerii Dywizyjnej[5].

Skład 14 Dolno-Górnoaustriacko-Salzburgskiej i Morawskiej Brygady Artylerii po reorganizacji przedstawiał się następująco:

W 1905 roku 14. Pułk Artylerii Korpuśnej został przeniesiony do Steyr na terytorium 14 Korpusu[7].

W 1906 roku komenda brygady została przeniesiona z Wiednia do Linzu i podporządkowana komendantowi 14 Korpusu. Ze składu brygady wyłączony został 42. Pułk Artylerii Dywizyjnej w Wiedniu i podporządkowany komendantowi 2 Brygady Artylerii[8].

Z dniem 6 kwietnia 1908 roku weszła w życie nowa organizacja artylerii, w ramach której:

  • 14 Brygada Artylerii został przemianowana na 14 Brygadę Artylerii Polowej i pozbawiona dotychczasowej nazwy wyróżniającej,
  • 14. Pułk Artylerii Korpuśnej został przemianowany na 14. Pułk Haubic Polowych,
  • 40. i 41. Pułki Artylerii Dywizyjnej zostały przemianowane na 40. i 41. Pułki Armat Polowych,
  • komendantowi brygady podporządkowano 14. Dywizjon Taborów w Innsbrucku należący do 1 Pułku Taborów[9].

Wymienione wyżej oddziały (z wyjątkiem 14. Dywizjonu Taborów) podlegały komendantowi 1 Brygady Artylerii Polowej pod względem wyszkolenia, natomiast pod względem taktycznym zostały podporządkowane komendantom wielkich jednostek piechoty:

  • 14. Pułk Haubic Polowych i 40. Pułk Armat Polowych – 3 Dywizji Piechoty,
  • 41. Pułk Armat Polowych – 8 Dywizji Piechoty[10].

W 1910 roku, w związku z nową organizacją taborów, 14. Dywizjon Taborów został usamodzielniony i podporządkowany bezpośrednio komendantowi 14 Korpusu[11].

W 1912 roku w skład brygady został włączony nowo utworzony Dywizjon Ciężkich Haubic Nr 14 w Vill koło Naumarkt oraz Pułk Armat Polowych Nr 42, który został przeniesiony z Wiednia do Steyr. Równocześnie zmieniono taktyczne podporządkowanie oddziałów komendantom wielkich jednostek piechoty:

  • Pułki Armat Polowych Nr 40 i 42 – 3 Dywizji Piechoty,
  • Pułk Armat Polowych Nr 41, Pułk Haubic Polowych Nr 14 i Dywizjon Ciężkich Haubic Nr 14 – 8 Dywizji Piechoty[12][13].

Organizacja pokojowa brygady w latach 1912–1914:

Komendanci brygady

  • płk Hugo von Ritschl (1885 – 1887 → generalny inspektor taborów)
  • płk Christian Hevin de Navarre (1887 – 1891 → komendant 2 Brygady Artylerii[15])
  • płk / GM Eduard Weis (1891 – 1 V 1895 → stan spoczynku)
  • płk Ernst Idiczukh (1895 – 1897 → komendant 2 Brygady Artylerii)
  • GM Adalbert Laube (1897 – 1900 → komendant 2 Brygady Artylerii)
  • GM Emil von Noll (1900 – 1 V 1904 → stan spoczynku)
  • GM Franz von Wikullil (1904 – 1905 → komendant 94 Brygady Piechoty)
  • płk / GM Viktor Zednik von Zeldegg (1905 – 1908 → prezydent Wojskowego Komitetu Technicznego)
  • GM / FML Eugen Sartori von Villemontain (1908 – 1 V 1912 → urlopowany)
  • GM Edmund von Sellner (1912 – 1915 → komendant 3 Brygady Artylerii)
  • płk Eduard Ripper (1915 – 1916 → inspektor artylerii w Komendzie Wojskowej w Grazu)
  • płk Eugen Kapretz (1917 → generał artylerii w Komendzie 11 Armii)

Przypisy

  1. ↑ Anhang zum Kais. Königl. Militär-Schematismus 1885 ↓, s. 70-72.
  2. ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 97, 121, 731.
  3. ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 754-756.
  4. ↑ Schematismus 1892 ↓, s. 97, 771, 773, 1125.
  5. ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 825-829.
  6. ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 97, 121.
  7. ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 893.
  8. ↑ Schematismus 1907 ↓, s. 123, 147, 902.
  9. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 151, 918-919, 948, 1056.
  10. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 151.
  11. ↑ Schematismus 1911 ↓, s. 159, 1109.
  12. ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 165, 998, 1048.
  13. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 111.
  14. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 111, 827-829, 848, 870.
  15. ↑ Schematismus 1892 ↓, s. 97.

Bibliografia

  • Anhang zum Kais. Königl. Militär-Schematismus für das k.k. Heer 1885. Enthält die Artillerie-Waffe mit rücksicht auf die mit 1 maj durchgeführte organisation. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, maj 1885. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1891. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1891. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1892. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1892. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.)
  • Juliusz Bator: Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914-1915. Kraków: Wydawnictwo EGIS Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-7396-747-2. (pol.)
  • Tomasz Nowakowski: Armia Austro-Węgierska 1908-1918. Warszawa: Feniks, 1992. ISBN 83-900217-4-9. (pol.)
Artyleria Monarchii Austro-Węgierskiej
Brygady artylerii polowej
Pułki armat polowych
Pułki haubic polowych
Dywizjony ciężkich haubic
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
Brygady artylerii górskiej
Pułki artylerii górskiej
Dywizjony armat górskich
Dywizjony artylerii konnej
Brygady artylerii fortecznej
  • 1 (Wiedeń)
  • 2 (Kraków)
  • 3 (Trydent)
  • 4 (Pola)
  • 5 (Kotor)
Pułki artylerii fortecznej
Bataliony artylerii fortecznej
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8

Austria-Hungaria transparency.png

Media użyte na tej stronie