14 Dywizja Piechoty (LWP)
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1945 |
Rozformowanie | 1957 |
Dowódcy | |
Pierwszy | płk Józef Sielecki |
Ostatni | płk dypl. Józef Kolasa |
Organizacja | |
Numer | |
Dyslokacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | Lubelski Okręg Wojskowy |
14 Dywizja Piechoty (14 DP) – związek taktyczny piechoty ludowego Wojska Polskiego.
Dywizja sformowana została w okresie od marca do lipca 1945, w Bydgoszczy, Świeciu i Chełmnie[5]. W działaniach bojowych udziału nie wzięła, pozostając w odwodzie Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. 1 lipca 1945 roku została podporządkowana dowódcy Poznańskiego Okręgu Wojskowego[6]. Jej oddziały wzięły udział w walkach z oddziałami UPA[5].
Skład organizacyjny
Nazwa jednostki | Miejsce stacjonowania |
---|---|
Dowództwo | Bydgoszcz |
45 pułk piechoty | Bydgoszcz |
47 pułk piechoty | Fordon |
49 pułk piechoty | Koronowo |
36 pułk artylerii lekkiej | Bydgoszcz |
17 dywizjon artylerii przeciwpancernej SU-76 | Bydgoszcz |
41 batalion saperów | Bydgoszcz |
21 batalion łączności | Bydgoszcz |
17 batalion sanitarny | Bydgoszcz |
szkolna kompania strzelecka | Bydgoszcz |
7 kompania karabinów maszynowych przeciwlotniczych | Bydgoszcz |
17 kompania obrony przeciwgazowej | Bydgoszcz |
22 samochodowa kompania Podwozu | Bydgoszcz |
14 kompania rozpoznawcza | Bydgoszcz |
28 ambulans weterynaryjny | Bydgoszcz |
Ruchomy warsztat taborowo-mundurowy | Bydgoszcz |
30 piekarnia polowa | Bydgoszcz |
3244 wojskowa stacja pocztowa | Bydgoszcz |
2128 kasa polskiego banku państwowego | Bydgoszcz |
Zmiany organizacyjne i dyslokacyjne
W połowie 1946 roku dywizja została dyslokowana na Podlasie i rozmieszczona w garnizonach: Siedlce – Dowództwo 14 DP, 45 Pułk Piechoty, 36 Pułk Artylerii Lekkiej, 17 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej i 35 Kompania Łączności, Biała Podlaska – 47 Pułk Piechoty, Włodawa – 49 Pułk Piechoty, Puławy – 41 Batalion Saperów.
W kwietniu 1949 roku zmieniono podporządkowanie pułków w 3 DP i 14 DP. Dowódcy 3 DP podporządkowano 45 Pułk Piechoty ze składu 14 DP, a dowódcy 14 DP podporządkowano 9 Pułk Piechoty ze składu 3 DP. W tym samym roku dywizję ponownie przeniesiono na Pomorze i podporządkowano dowódcy 1 Korpusu Piechoty (Armijnego). W 1951 przeniesiono dywizję na etaty dywizji piechoty typu A[7]. W tym okresie dowództwo dywizji stacjonowało w Wałczu, a poszczególne oddziały w Szczecinku, Pile i Złotowie.
Wiosną 1957 roku, w ramach kolejnej redukcji, rozformowano ją[8].
Miejsce stacjonowania sztabu dywizji
JW 2483
- Bydgoszcz (do 1946)
- Siedlce, ul. Piłsudskiego 67 (do 1949)
- Wałcz, ul. Bohaterów Stalingradu 14/16 (do 1957)
Żołnierze dywizji
Dowódcy dywizji[9]:
- płk Józef Sielecki (1945–1947)
- cz. p.o. płk Romuald Sidorski
- gen. bryg. Stanisław Galicki
- płk Aleksander Struc
- płk Stanisław Russijan
- ppłk Stanisław Olechnowicz
- ppłk Michał Stryga (1952-1955)
- płk dypl. Józef Kolasa (1956–1957)
Jednostki 14 Dywizji Piechoty
- JW 2483 – Dowództwo 14 DP (1945-1957)
- JW 1572 – 9 pułk piechoty (1949-1957)
- JW 3579 – 43 pułk piechoty (1952-1957)
- JW 3576 – 45 pułk piechoty (1946-1949)
- JW 2513 – 47 pułk piechoty (1945-1952)
- JW 3584 – 49 pułk piechoty (1945-1957)
- JW (bn) – pluton samochodów pancernych (1946-1948)
- JW 2128 – 20 pułk czołgów i artylerii pancernej (1954-1957)
- JW 2524 – 36 pułk artylerii lekkiej (pa; 1945-1957)
- JW 5100 – 132 pułk artylerii lekkiej (1953-1955)
- JW 2659 – 17 dywizjon artylerii przeciwpancernej (1945-1957)
- JW (bn) – pluton dowodzenia dowódcy artylerii (1955-1957)
- JW (bn) – 8 bateria artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego (1955-1957)
- JW (bn) – 7 bateria przeciwlotnicza (1949-1950)
- JW 1841 – 30 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (1951-1955)
- JW 1841 – 104 pułk artylerii przeciwlotniczej (1955-1957)
- JW 3587 – 41 batalion saperów (1945-1957)
- JW (bn) – 19 kompania rozpoznawcza (Zwiadu; 1951-1955)
- JW 1200 – 8 batalion rozpoznawczy (1955-1957)
- JW 2483a – 35 kompania łączności (1946-1949)
- JW 1870 – 35 batalion łączności (1949-1957)
- JW (bn) – (49) kompania sztabowa (1955-1957)
- JW (bn) – 18 kompania obrony przeciwchemicznej (1949-1957)
- JW 1187 – (14) dywizyjny punkt zaopatrzenia (1955-1957)
- JW (bn) – pluton samochodowo-transportowy (1949-1951)
- JW 5553 – 56 batalion samochodowo – transportowy (1955-1957)
- JW 1107 – 55 ruchomy warsztat naprawy sprzętu artyleryjskiego (1955-1957)
- JW 1925 – (37) ruchomy warsztat naprawy samochodów Nr 37
- 74 kompania samochodowa (1951-1955)
- JW 1052 – 39 Batalion Medyczno-Sanitarny (1955-1957)
Przypisy
- ↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
- ↑ a b Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. s. 429.
- ↑ Sztab korpusu mieścił się przy ul. Radiowej 2
- ↑ a b Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny s. 164
- ↑ Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. s. 735.
- ↑ Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960.... s. 149.
- ↑ Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 174.
- ↑ Mąsior 2005 ↓.
Bibliografia
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1965.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy : przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
- Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - piechota