1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia

Eskadra „C”
1568 Eskadra
im. Obrońców Warszawy
No. 1568 Flight
Ilustracja
Identyfikator 138 Dywizjonu
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1 kwietnia 1943

Rozformowanie

7 listopada 1944

Tradycje
Święto

14 września

Działania zbrojne
Zrzuty cichociemnych i wyposażenia nad terenami okupowanymi,
Zaopatrywanie powstańczej Warszawy
Organizacja
Numer

GR

Rodzaj sił zbrojnych

Polskie Siły Powietrzne

Rodzaj wojsk

Wojska lotnicze

Podległość

138 Dywizjon RAF
334 Skrzydło RAF

Skład

Handley Page Halifax, Consolidated B-24 Liberator

Samolot Handley Page Halifax II – takimi samolotami dokonywano zrzutów
Samolot Consolidated B-24 Liberator – takimi samolotami dokonywano zrzutów
Załoga „Liberatora” z 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia po powrocie z misji nad Warszawą. Lotnisko Brindisi

1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia (ang. No. 1586 Flight RAF) – eskadra lotnicza sformowana z polskiej Eskadry „C”, pochodzącej z rozformowanego Dywizjonu 301, a wchodzącej w skład 138 Dywizjonu RAF(ang.). Po wykonaniu zadań transportu osób i wyposażenia na tereny okupowane, przekształcona w Dywizjon 301.

Historia

Eskadra C

Dywizjon 301, po intensywnych operacjach bombardowania, z uwagi na duże straty i trudności w uzupełnieniu stanów załóg, 31 marca 1943 został rozwiązany. Z 7 załóg oraz 76 osób personelu pomocniczego sformowano 1 kwietnia 1943 polską Eskadrę „C” w składzie brytyjskiego 138 Dywizjonu Specjalnego Przeznaczenia RAF. Pozostali lotnicy zostali przeniesieni do innych polskich dywizjonów bombowych, głównie Dywizjonu 300[1][2].

Dywizjony (138, 161 oraz 148) Specjalnego Przeznaczenia, stacjonujące w bazie RAF Tempsford działały na zlecenie Kierownictwa Operacji Specjalnych (ang. Special Operations Executive, SOE) dokonując zrzutów agentów i sprzętu do krajów okupowanych. W dywizjonach tych służyło też od listopada 1941 kilka załóg polskich [10].
Używano czterosilnikowych samolotów Halifax oraz dysponującym nieco większym zasięgiem B-24 Liberator. Wykonywały loty ze zrzutami cichociemnych oraz wyposażenia dla Armii Krajowej w Polsce trasą nad morzem Północnym i Danią. Po zwiększeniu niemieckiej obrony przeciwlotniczej w Danii, trasę wydłużono nad Szwecję – czas każdej wyprawy nad Polskę wynosił nawet do 16 godzin – ledwo starczało paliwa na powrót.

Eskadra „C” 4 listopada 1943 została wyłączona z 138 Dywizjonu[2].

Eskadra 1586

Eskadra „C” została włączona do formowanej samodzielnej polskiej 1586 Eskadry podporządkowanej dowódcy 334 Skrzydła Specjalnego Przeznaczenia (334 Wing). W pismach służbowych polskich władz eskadra ta nadal była określana jako 301 Dywizjon Ziemi Pomorskiej[1].

Równocześnie została ona przebazowana drogą lotniczą i morską na lotnisko Sidi Amor koło Tunisu. Lotnisko było słabo wyposażone logistycznie i kwaterunkowo. Ale już 15 grudnia 1943 jeden Liberator i dwa Halifaxy wykonały pierwszy lot nad teren okupowanej Polski. Z tego lotniska wykonano jeszcze tylko raz lot do Polski, załogi wracając lądowały na lotnisku Campo Cassale w Brindisi – od 22 grudnia 1943 nowej bazy 1586 Eskadry. Z Brindisi odległość do Krakowa wynosiła 1000 km, a do Warszawy 1250–1500 km zależnie od trasy.

Etat eskadry wzrósł do 10 załóg, przy 6 samolotach (3 Halifaxy i 3 Liberatory), a do czerwca 1944 do 12 załóg i 12 samolotów (9 Halifaxów i 3 Liberatory) [5]. W 1943 roku 1586 Eskadra wykonała 27 lotów do Polski z kurierami i cichociemnymi oraz zrzutami dla Armii Krajowej oraz 108 do innych krajów. W 1944 eskadra dokonywała zrzutów dla powstania warszawskiego, ponosząc dotkliwe straty w załogach i sprzęcie. Naczelny Wódz 15 września 1944 nadał eskadrze tytuł „Obrońców Warszawy”[3].

Rozformowanie eskadry

W drugiej połowie września 1944 brytyjskie Air Ministry zatwierdziło przekształcenie 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia w Dywizjon 319. Stan dywizjonu to 20 załóg oraz 16 samolotów. Na prośbę polskiego dowództwa 7 listopada 1944 Air Ministry przystało na zmianę nazwy z 319 na 301 Dywizjon do Zadań Specjalnych. Dywizjon dalej stacjonował w Campo Cassale do kwietnia 1945[2].

Personel eskadry

Dowódcy eskadr
Stopień
RAF		Stopień
PSP		Imię i nazwiskoOd dniaInformacje
S/Ldrmjr naw.Stanisław Król7 kwietnia 1943Dowódca Eskadry „C”
W/Cdrmjr naw.Stanisław Król4 listopada 1943Dowódca Eskadry 1586
W/Cdrmjr naw.Eugeniusz Arciuszkiewicz5 maja 1944Dowódca Eskadry 1586 do jej rozformowania 7 listopada 1944
Personel latający

Odznaczenia lotników

Trzech lotników z tej Eskadry zostało odznaczonych Krzyżem Złotym IV klasy Orderu Virtuti Militari. Byli nimi:

Samoloty

Samoloty na wyposażeniu Eskadry „C” oraz 1586
Typ samolotu[i]Użytkowane od
Handley Page Halifax II[ii]1 kwietnia 1943
Consolidated B-24 Liberator III[iii]5 września 1943
Halifax II[iv], Liberator III[v]końca 1943 i początku 1944
Halifax V[vi], Liberator V, VI[vii]połowy 1944
  1. ↑ Oznaczenia samolotów:.
  2. ↑ Jako Eskadra „C” 138 Dywizjonu, m.in. BB309 NF-T, BB330-C, BB340-D, HR666-E, HX161-M, JD154-V, JD156-W, JD171-P, JD319-A, JD362-L, JN911-Z, LW281-W.
  3. ↑ Dodatkowo 3 szt.: BZ858 NF-F, BZ859-J, BZ860-U.
  4. ↑ Jako 1586 Eskadra do Zadań Specjalnych: JD319 GR-A, JD362-L, JN911-Z, JP171-B, JP177-P, JP180-V, JP181-C, JP207-E, JP222-E, JP236-A, JP249-M, JP252-D, JP281-L, LW272-D, LW284-T.
  5. ↑ BZ859 GR-J, BZ860-U, BZ949-T, BZ965-S.
  6. ↑ BB412-C, JD319-G, JP161-N, JP220-C, JP230-N, JP236-A, JP251-P, JP252-L, JP254-D, JP283-G, JP295-P.
  7. ↑ EV978-R, EW275-R, EW278-U, KG827-U, KG890-S, KH101-R, KH151-S.

Straty w personelu i sprzęcie

Straty lotników i samolotów Eskadry „C” i 1586
Rok194019411942194319441945Razem
polegli w akcji–71917100[i]–143
w niewoli, internowani––7[ii]723[i]–37
utracone maszyny–13919[i]–32
  1. ↑ a b c 1586 Eskadra.
  2. ↑ Internowani w Szwecji.
  • Dane ustalone na podstawie[4][5].

Przypisy

  1. ↑ a b Król 1982 ↓.
  2. ↑ a b c Mroczkowski i Olejko 2011 ↓.
  3. ↑ Przemyski 1992 ↓.
  4. ↑ Bieniecki 2005 ↓.
  5. ↑ Bieniecki 2007 ↓.

Bibliografia

  • Wacław Król, Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, ISBN 83-11-06745-7.
  • Andrzej Paweł Przemyski, Z pomocą żołnierzom Podziemia, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991.
  • Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie AK, Bellona, 2005.
  • Kajetan Bieniecki, Polskie załogi nad Europą 1941-1945. Polacy w operacjach specjalnych, Bellona, 2007, ISBN 978-83-11-10235-4.
  • Krzysztof Mroczkowski, Andrzej Olejko, Nocnych Lotów Świadectwa, Acta Aeronautica, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2011, ISBN 978-83-931259-1-3.
Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii
Sektor
Skrzydła
Dywizjony
Inne jednostki

Lotnictwo Polskie

Polskie Siły Zbrojne
Wojska
Rodzaje wojsk
Wielkie jednostki

Media użyte na tej stronie

Halifax II 35 Sqn RAF in flight c1942.jpg
A Royal Air Force Handley Page Halifax Mark II Series I (s/n W7676, 'TL-P') of No. 35 Squadron RAF based at Linton-on-Ouse, Yorkshire (UK), being piloted by Flight Lieutenant Reginald Lane, (later Lieutenant-General, RCAF), over the English countryside. Flt Lt Lane and his crew flew twelve operations in W7676, which failed to return from a raid on Nuremberg on the night of 28/29 August 1942, when flown by Flt Sgt D. John and crew.
POL Wojska Lotnicze.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Orzeł Sił Powietrznych RP
Wrocili znad Warszawy.JPG
The crew of the Polish Halifax bomber ( Bomber Command of British RAF), which just return from flight over Warsaw,Brindisi airfield, August 1944 (airdrops for Warsaw Uprising)
Tempsford 138 Squadron badge.jpg
Tempsford 138 Squadron badge displayed inside St Peter's Church, Tempsford, Bedfordshire, England.
Maxwell B-24.jpg
A Consolidated B-24 Liberator 1940's -- A Consolidated B-24 Liberator from Maxwell Field, Alabama, four engine pilot school, glistens in the sun as it makes a turn at high altitude in the clouds. Heavy Bombers. (U.S. Air Force photos) [1]