15 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej (II RP)

15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Wełnowiec

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wś

15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (15 daplot) - pododdział artylerii przeciwlotniczej Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Dywizjon został sformowany w lutym 1939 w nowo oddanych koszarach w Wełnowcu w garnizonie Katowice (Okręg Korpusu Nr V), w składzie dwóch baterii 75 mm armat przeciwlotniczych półstałych wz. 1937 i jednej baterii motorowej 40 mm armat przeciwlotniczych wz. 1936[1].

21 grudnia 1938 na stanowisko dowódcy dywizjonu został wyznaczony mjr Roman Niemczyński, dotychczasowy dowódca 11 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w Dęblinie. Pod względem fachowego wyszkolenia i inspekcji pododdział podlegał dowódcy Grupy Artylerii Przeciwlotniczej [2]. Żołnierze dywizjonu nosili na kurtkach munduru odznaki pamiątkowe artylerii przeciwlotniczej. Dywizjon nie posiadał sztandaru.

Dywizjon był jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W2" sformował, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem brązowym (podgrupa 2 - OPL), trzy baterie półstałe 75 mm i trzy plutonu półstałe 40 mm dla obrony przeciwlotniczej obszaru krajowego oraz jedną baterię motorową 40 mm dla czynnej dywizji piechoty:

  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 156 - kpt. Józef Grabski
  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 157 - kpt. Stanisław Ziober
  • bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 158 - kpt. Baltazar Zembik
  • bateria motorowa artylerii przeciwlotniczej 40 mm typu A nr 23 dla 23 DP - kpt. Ferdynand Blechinger
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 501
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 502
  • pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 503

Nadwyżki dywizjonu, pozostałe po zakończeniu mobilizacji, przekazane zostały do Ośrodka Zapasowego Artylerii Przeciwlotniczej nr 2 w Trauguttowie. Po zakończeniu mobilizacji i przekazaniu nadwyżek dywizjon uległ rozformowaniu.

Pod koniec sierpnia baterie nr 156 i 157 przybyły do Warszawy, gdzie weszły w skład Grupy Artylerii Przeciwlotniczej „Kazimierz” płk. Kazimierza Barana, a bateria nr 158 – do Stalowej Woli. 5 września bateria kpt. Grabskiego (nr 156) została ewakuowana do Brześcia, gdzie weszła w skład dywizjonu ppłk. Leona Przybytki, natomiast bateria kpt. Ziobera (nr 157) została przetransportowana do Lwowa, gdzie wzięła udział w obronie przeciwlotniczej miasta.

Przypisy

  1. Rozkaz ministra spraw wojskowych o organizacji 15 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej, Departament Dowodzenia Ogólnego MSWojsk, L.dz. 8459/tj. z 1 grudnia 1938.
  2. Do 20 maja 1938 była to 11 Grupa Artylerii. Od 22 sierpnia 1939 dywizjon miał być podporządkowany dowódcy 2 Grupy Artylerii Przeciwlotniczej.

Bibliografia

  • Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1985, wyd. V, ISBN 83-11-07109-8
  • Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ISBN 83-222-0377-2
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, wyd. I, Warszawa 1964
  • Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
  • Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Kamil Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774.
  • Polska artyleria przeciwlotnicza w wojnie obronnej 1939 r. Sprawozdanie dowódcy Obrony Przeciwlotniczej Kraju, płk dypl. Włodzimierza Juliusza Ludwiga z działalności w czasie wojny, opracowanie Mieczysław Lipiński i Zbigniew Moszumański, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (204), Warszawa 2004 r.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
ARTYLERIA PRZECIWLOTNICZA.jpg
Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wś