17 Lwowski Batalion Strzelców

17 Batalion Strzelców
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1942
Rozformowanie1947
Nazwa wyróżniającaLwowski
Tradycje
Kontynuacja17 Pułk Piechoty
Dowódcy
Pierwszyppłk dypl. Andrzej Hytroś
Ostatnimjr Stanisław Orłowski
Organizacja
DyslokacjaMestre (II 1946)[1]
Rodzaj wojskPiechota
Podległość6 Lwowska Brygada Piechoty

17 Lwowski Batalion Strzelcówpododdział piechoty 6 Lwowskiej Brygady Piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

Organizacja i szkolenie

Irak 17 lwowski batstrz.png
Irak cmentarze.png

Za początek formowania batalionu przyjęto dzień 8 września 1941[2]. W tym dniu przybyło do Tockoje 10 oficerów i 2431 podoficerów i szeregowych. Następnego dnia przydzielono do 3 Pułku Marszowego 47 oficerów. 17 września przydzielono do pułku 687 żołnierzy. W tym też dniu drogą losowania ustalono numerację pułków piechoty 6 Dywizji Piechoty. 3 Pułk Marszowy przyjął nazwę 17 Pułku Piechoty.

25 i 26 lutego 1942 17 pp przegrupował się do Yakkabogʻ w wilajecie kaszkadaryjskim w Uzbekistanie. Po przybyciu na miejsce pułk przystąpił do intensywnego szkolenie.

W dniach 18–22 sierpnia razem z innymi oddziałami 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty pułk koleją zostaje przewieziony do Krasnowodska. W dniu następnym na statku „Żdanow” płynie przez Morze Kaspijskie. 24 sierpnia wyokrętował się w Pahlewi w Iranie. Tam po dezynsekcji i wydaniu nowych sortów mundurowych żołnierze zostają zakwaterowani w obozie na plaży nadmorskiej.

W dniach od 5 do 8 września pułk w kilku rzutach przewieziony zostaje transportem samochodowym poprzez KazwinHamadanKermanszach do Chanakinu w Iraku. Tu pułk rozpoczyna szkolenie według regulaminów brytyjskich, początkowo na szczeblu batalionu a później pułku.

W Chanakin mają też miejsce dwa ważne wydarzenia w historii pułku. Pierwsza to święto 6 Dywizji Piechoty, na które przybył gen. Wilson, dowódca 9 Armii, któremu to podlegała Armia Polska. W czasie jego pobytu, po mszy, odbyła się defilada oddziałów zakończona ogniskiem żołnierskim. Drugim była wizyta w 17 pp ministra Caseya. Przybył on do miejsca postoju pułku w związku z prowadzoną inspekcją. Wyniki kontroli były pomyślne dla pułku.

Pod koniec września 1/17 pułku piechoty przeszedł do Kizil Rabat, a w drugiej połowie października dołączyły do niego pozostałe pododdziały[2]. Przeprowadzono tam reorganizacje pułku. Z dniem 1 listopada został rozwiązany 17 Pułk Piechoty, a w jego miejsce sformowano 17 Batalion Strzelców. Po reorganizacji batalion liczył 41 oficerów i 884 podoficerów i szeregowych. 11 listopada batalion po mszy polowej otrzymał broń. Przeglądu batalionu dokonał gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz i dowódca brygady ppłk dypl. Klemens Rudnicki.

Otrzymanie broni przez batalion spowodowało przyspieszenie szkolenia strzeleckiego i taktycznego[3]. Rozpoczęto też szkolenie motorowe. Dostarczono samochody i motocykle dla plutonów rozpoznawczego i moździerzy.

2 stycznia 1943 kilkunastu żołnierzy odeszło do Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Pod koniec lutego przeprowadzone zostały w batalionie ćwiczenia w zakresie jazdy i obsługi samochodu.

W związku z reorganizacją armii według etatów brytyjskich, 7 marca nastąpiło rozwiązanie 6 Dywizji Piechoty Lwów, a 6 Samodzielna Brygada Strzelców już jako 6 Lwowska Brygada Piechoty została wcielona do 5 Kresowej Dywizji Piechoty.

2 kwietnia batalion wyruszył do nowego miejsca postoju w okolice Kirkuku, Pełnił tam służbę wartowniczą przy rurociągu, oraz patrolował rejon przygraniczny. Ponadto w dalszym ciągu prowadzono ostre strzelania oraz treningi taktyczne. 4 czerwca 5 Kresową Dywizję Piechoty wizytował Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski. W tym dniu przeprowadził przegląd wojsk. Wieczorem uczestniczył w ognisku żołnierskim. W dniach 7–8 czerwca obserwował wielkie 48 godzinne manewry.

6 sierpnia 1943 dowódca 6 Lwowskiej BP płk dypl. Klemens Rudnicki omówił z oficerami przejazd do Palestyny[4]. 9 sierpnia o 5:00 kolumna samochodów prowadzona przez jadącego w samochodzie dowodzenia majora Mieczysława Baczkowskiego ruszyła do Palestyny. Marsz przebiegał przez Kirkuk, Bagdad, Wadi-Muhadi, Ar-Rutbę. Po 7 dniach osiągnięto Mughazi Camp.

Działania batalionu

Batalion brał udział w kampanii włoskiej. Walczył pod Monte Cassino. W kampanii włoskiej poległo 173 oficerów i żołnierzy[5].

Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe i komunikacyjne w rejonie Mestre[6].

IIkp italia.pngM Cassino 7.pngAncona 1944.pngBitwa o Bolonie 1945.PNG

Strzelcy lwowscy

Dowódca batalionu
  • ppłk dypl. Andrzej Hytroś (do II 1944)
  • mjr / ppłk Mieczysław Anzelm Baczkowski[7]. (do 10 I 1945 → zastępca dowódcy 4 BP)
  • kpt./mjr Ludwik Kordas (24 XII 1944 – VIII 1945)[8]
  • p.o. kpt. dypl. Felicjan Pawlak (15 I – 10 II, 14 -19 III, 23 III – 17 IV 1945)[9][10]
  • mjr dypl. Stanisław Orłowski (od VIII 1945)[11]
Zastępcy dowódcy batalionu
  • kpt. Wacław Kwiatkowski (do 17 V 1944)
  • mjr dypl. Stanisław Tomaszewski (17 V – 4 VII 1944)[10]
  • kpt. Kasper Ślepokura (4 – 26 VII 1944)[10]
  • kpt. Ksawery Wojciechowski (30 VII 1944 -)[10]
  • kpt./mjr dypl. Felicjan Pawlak (15 I – 4 VIII 1945)[12]

Kapelan – ks. kpl. Łucjan Łuszczki

Obsada ważniejszych stanowisk w czasie pobytu w Iraku[a]
  • dowódca – ppłk dypl. Andrzej Hytroś
  • l adiutant – por. Jerzy Pałuski
  • 2 adiutant – por. Tadeusz Dyderski
  • szef sztabu – mjr Mieczysław Anzelm Baczkowski
  • kwatermistrz – mjr Ludwik Henryk Wilczyński
  • dowódca 1 kompanii – kpt. Aleksander Matusiewicz
  • dowódca 2 kompanii – kpt. Józef Cader
  • dowódca 3 kompanii – kpt. Michał Pieślak
  • dowódca plutonu sztabowego – por. Jan Malinowski


Symbole batalionu

Sztandar
Batalion otrzymał sztandar 14 maja 1972. Wręczał go gen. Klemens Rudnicki.

Odznaka
Odznaka specjalna: wykonana z białego oksydowanego metalu o wymiarach 21 × 18 mm. Na ażurowej tarczy, lew trzymający koło zębate; jedną łapę opiera na plakietce z cyfrą „17”. Nakładana na patki koloru granatowego z żółtą wypustką[13]. Zatwierdzona rozkazem dowódcy 2 Korpusu nr 2 z 4 stycznia 1946 roku.

Batalion posiadał własny marsz.

Święto batalionowe obchodzono 17 maja.

Uwagi

  1. Zapewne Dunin-Wilczyński wymienia oficerów w pełniących funkcje w okresie przejściowym tj. przechodzenia ze struktur pułkowych w batalionowe. Świadczy o tym fakt zamiennego traktowania pododdziałów (np. I batalion i 1 kompania).

Przypisy

Bibliografia

  • Zbigniew Dunin-Wilczyński: Wojsko Polskie w Iraku: 1942-1943. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1993. ISBN 83-900727-2-6.
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
  • Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939–1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • 5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-20-9.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939–1945, zeszyt nr 15. Londyn: 1974.
  • Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: 1994. ISBN 83-11-08291-X.
  • Andrzej Suchcitz (red.): 5 Kresowa Dywizja Piechoty 1941-1947. Zarys dziejów. Londyn: Fundusz Pomocy Wdowom, Sierotom i Inwalidom 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 2012. ISBN 978-0-9559724-0-9.
  • Karol Łopatecki(opr.): Z oflagu do Tobruku i w nieznane. Diariusz 1939-1943 Felicjan Pawlak. Zabrze-Tarnowskie Góry: Wydawnictwo Inforteditions, 2019. ISBN 978-83-65982-36-0.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Zubr 2.png
Oznaka rozpoznawcza 5 Kresowej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (od grudnia 1942)
M Cassino 7.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki II Korpusu Polskiego pod Monte Cassino (11-19.05.1944)
Irak cmentarze.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarze w Iraku, na których są mogiły polskich żołnierzy (1942 - 1943)
Irak 17 lwowski batstrz.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miejsca pobytu i trasy transportów 17 Lwowskiego Batalionu Strzelców (1942 - 1943)
IIkp italia.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Udział II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (21.12.1943 - 21.04.1945)
Bitwa o Bolonie 1945.PNG
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa o Bolonię (9 - 21.04.1945)
Ancona 1944.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa o Ankonę (17 - 18.07.1944)