17 Regiment Pieszy Koronny
Historia | |
Państwo | I Rzeczpospolita |
---|---|
Sformowanie | 1794 |
Dowódcy | |
Pierwszy | płk Rottenburg |
Ostatni | płk Grzegorz Komarnicki |
Działania zbrojne | |
Powstanie kościuszkowskie | |
Organizacja | |
Dyslokacja | Warszawa[1] |
Podległość | Dywizja Nadnarwiańska[2] |
17 Regiment Pieszy Koronny – oddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Po wybuchu powstania kościuszkowskiego W 1794 roku podjęto decyzję, że regularne wojsko powstania tworzone będzie na podstawie nie zrealizowanego etatu z 1792 roku. 17 regiment pieszy Koronny został sformowany w kwietniu 1794 z ochotników tzw. legionu Księstwa Mazowieckiego[3][a] i otrzymał nr 17[1]. Korpus oficerski zasilili oficerowie rozwiązanego 2 batalionu lekkiej piechoty[4]. W maju liczył zaledwie 250 żołnierzy[2]. Ze względu na brak funduszy, regiment do końca powstania nie uzyskał pełnego stanu. Jego liczebność nie przekroczyła ok. 600 oficerów i żołnierzy[2].
Liczebność regimentu w marcu 1794 roku wynosiła 254[5], a we wrześniu 572 żołnierzy[5].
Działania regimentu
W maju regiment skierowany został w widły Narwi i Wisły pod Zegrze. Obsadził tu odcinek Narwi od Wisły do Dębego, a później do Serocka. Znajdował się w komendzie bryg. Piotra Jaźwińskiego. Jego zadaniem było, działając w składzie dywizji nadnarwiańskiej, osłaniać północno-wschodnie i wschodnie zaplecze Warszawy oraz komunikację z Litwą[2]. Latem 1794 roku regiment wspierany przez pospolite ruszenie ziemi warszawskiej stoczył szereg drobnych potyczek z wojskami pruskimi. Po klęsce maciejowickiej Dywizja Nadnarwiańska została odcięta od Warszawy i zaatakowana od tyłu przez rosyjskie wojska gen. Ottona Derfeldena, a następnie rozbrojona przez Prusaków[6].
Żołnierze regimentu
Komendanci:
Uwagi
- ↑ Jerzy Majka podaje, że: 5 maja 1794 roku tworzony w Warszawie kawaleryjski Legion Mazowiecki przemianowany został na regiment 17 pieszy koronny [2].
- ↑ Franciszek Rottenburg był z pochodzenia Niemcem. W lipcu 1794 roku zdezerterował i przeszedł na stronę pruską[2].
Przypisy
- ↑ a b c Gembarzewski 1925 ↓, s. 31.
- ↑ a b c d e f Majka 1992 ↓, s. 3.
- ↑ a b Wimmer 1978 ↓, s. 368.
- ↑ Machynia i Srzednicki 1998 ↓, s. 405.
- ↑ a b Ratajczyk i Teodorczyk 1987 ↓, s. 97.
- ↑ Majka 1992 ↓, s. 4.
Bibliografia
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717-1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1998. ISBN 83-7188-186-X.
- Jerzy Majka: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. 17 pułk piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992. ISBN 83-85621-21-0.
- Leonard Ratajczyk, Jerzy Teodorczyk: Wojsko powstania kościuszkowskiego w oczach współczesnych malarzy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07090-3.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Media użyte na tej stronie
Autor: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), Licencja: CC BY-SA 2.5
Chorągiew królewska z okresu panowanie dysastii Wazów (1587-1668) w Polsce