17 Regiment Pieszy Koronny

17 Regiment Pieszy
Historia
Państwo I Rzeczpospolita
Sformowanie1794
Dowódcy
Pierwszypłk Rottenburg
Ostatnipłk Grzegorz Komarnicki
Działania zbrojne
Powstanie kościuszkowskie
Organizacja
DyslokacjaWarszawa[1]
PodległośćDywizja Nadnarwiańska[2]

17 Regiment Pieszy Koronnyoddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Po wybuchu powstania kościuszkowskiego W 1794 roku podjęto decyzję, że regularne wojsko powstania tworzone będzie na podstawie nie zrealizowanego etatu z 1792 roku. 17 regiment pieszy Koronny został sformowany w kwietniu 1794 z ochotników tzw. legionu Księstwa Mazowieckiego[3][a] i otrzymał nr 17[1]. Korpus oficerski zasilili oficerowie rozwiązanego 2 batalionu lekkiej piechoty[4]. W maju liczył zaledwie 250 żołnierzy[2]. Ze względu na brak funduszy, regiment do końca powstania nie uzyskał pełnego stanu. Jego liczebność nie przekroczyła ok. 600 oficerów i żołnierzy[2].

Liczebność regimentu w marcu 1794 roku wynosiła 254[5], a we wrześniu 572 żołnierzy[5].

Działania regimentu

W maju regiment skierowany został w widły Narwi i Wisły pod Zegrze. Obsadził tu odcinek Narwi od Wisły do Dębego, a później do Serocka. Znajdował się w komendzie bryg. Piotra Jaźwińskiego. Jego zadaniem było, działając w składzie dywizji nadnarwiańskiej, osłaniać północno-wschodnie i wschodnie zaplecze Warszawy oraz komunikację z Litwą[2]. Latem 1794 roku regiment wspierany przez pospolite ruszenie ziemi warszawskiej stoczył szereg drobnych potyczek z wojskami pruskimi. Po klęsce maciejowickiej Dywizja Nadnarwiańska została odcięta od Warszawy i zaatakowana od tyłu przez rosyjskie wojska gen. Ottona Derfeldena, a następnie rozbrojona przez Prusaków[6].

Żołnierze regimentu

Komendanci:

  • płk Franciszek Rottenburg[3][b]
  • płk Grzegorz Komarnicki[1]

Uwagi

  1. Jerzy Majka podaje, że: 5 maja 1794 roku tworzony w Warszawie kawaleryjski Legion Mazowiecki przemianowany został na regiment 17 pieszy koronny [2].
  2. Franciszek Rottenburg był z pochodzenia Niemcem. W lipcu 1794 roku zdezerterował i przeszedł na stronę pruską[2].

Przypisy

Bibliografia

  • Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
  • Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717-1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1998. ISBN 83-7188-186-X.
  • Jerzy Majka: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. 17 pułk piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992. ISBN 83-85621-21-0.
  • Leonard Ratajczyk, Jerzy Teodorczyk: Wojsko powstania kościuszkowskiego w oczach współczesnych malarzy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07090-3.
  • Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.

Media użyte na tej stronie

Chorągiew królewska króla Zygmunta III Wazy.svg
Autor: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), Licencja: CC BY-SA 2.5
Chorągiew królewska z okresu panowanie dysastii Wazów (1587-1668) w Polsce