1873

stulecia: XVIII wiek ~ XIX wiek ~ XX wiek
dziesięciolecia: 1840–1849 • 1850–1859 • 1860–1869 • 1870–1879 • 1880–1889 • 1890–1899 • 1900–1909
lata: 1863 « 1868 « 1869 « 1870 « 1871 « 1872 « 1873 » 1874 » 1875 » 1876 » 1877 » 1878 » 1883

Wydarzenia w Polsce

7 maja – zainaugurowała działalność Akademia Umiejętności w Krakowie.
23 czerwca – w Gdańsku uruchomiono tramwaj konny.
23 lipca – wydano pierwszą pocztówkę o tematyce górskiej.
3 sierpnia – założono Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, wkrótce przekształcone w Polskie Towarzystwo Tatrzańskie.
15 sierpnia – otwarto most kolejowy w Toruniu.
30 października – ksiądz i pszczelarz Jan Dzierżoń został ekskomunikowany za krytykowanie dogmatu o nieomylności papieża.
31 grudnia – powstało Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie.

Wydarzenia na świecie

1 stycznia – Japonia przyjęła kalendarz gregoriański. Zobacz też: 1582, Kalendarz japoński.
11 lutego – abdykował Amadeusz I Sabaudzki, w Hiszpanii proklamowano Pierwszą Republikę Hiszpańską.
18 lutego – w Sofii został powieszony przez Turków bułgarski bohater narodowy Wasił Lewski.
1 marca – w USA rozpoczęła się masowa produkcja maszyn do pisania.
3 marca – William Fox został po raz czwarty premierem Nowej Zelandii.
1 kwietnia – 547 osób zginęło po zatonięciu brytyjskiego parowca RMS Atlantic u wybrzeży Nowej Szkocji.
2 kwietnia – Passaic w stanie New Jersey uzyskało prawa miejskie.
8 kwietnia – Julius Vogel został premierem Nowej Zelandii.
5 maja – powstała Skandynawska Unia Monetarna.
9 maja – doszło do krachu na giełdzie w Wiedniu.
10 maja – wojna Modoków: zwycięstwo wojska amerykańskiego w bitwie koło Sorass Lake.
11 maja – sejm pruski wydał ustawy majowe dotyczące kształcenia duchownych i egzaminu państwowego.
12 maja – Oskar II został koronowany na króla Szwecji.
13 maja – opatentowano uchwyt lampki do maszyny do szycia.
20 maja – krawiec Jacob Davis oraz przedsiębiorca Levi Strauss uzyskali amerykański patent na dżinsy ze wzmocnionymi za pomocą nitów kieszeniami.
23 maja – w Kanadzie została utworzona Północno-Zachodnia Policja Konna.
25 maja – spłonęła Opera Królewska w Valletcie na Malcie.
29 maja – w Weimarze odbyła się premiera oratorium Chrystus Franciszka Liszta.
13 czerwca – kanadyjski astronom James Craig Watson odkrył planetoidę (132) Aethra, pierwszą przecinającą orbitę Marsa.
14 czerwca – niemiecki archeolog amator Heinrich Schliemann odkrył tzw. skarb Priama.
1 lipca – Wyspa Księcia Edwarda dołączyła do Konfederacji Kanady.
12 lipca – w Hiszpanii rozpoczęło się powstanie kantonalistów.
15 lipca – w Glasgow zostaje założony klub piłkarski - Rangers F.C.
30 sierpnia – Austriacy Julius von Payer i Karl Weyprecht odkryli archipelag Ziemia Franciszka Józefa na Morzu Barentsa.
1 września – w San Francisco uruchomiono tramwaje linowe.
8 września – Gustave Rolin-Jaequemyns i dziesięciu innych prawników powołali Instytut Prawa Międzynarodowego.
2 października – w Berlinie odsłonięto Kolumnę Zwycięstwa, upamiętniającą pruskie sukcesy wojenne.
22 października – cesarze Austro-Węgier, Niemiec i Rosji zawarli sojusz wojskowy (Sojusz Trzech Cesarzy).
20 listopada – dwa miasta Buda i Peszt zostały połączone i utworzyły Budapeszt.
22 listopada – na północnym Atlantyku francuski transatlantyk Ville du Havre zatonął po zderzeniu ze szkockim kliperem Loch Earn; zginęło 226 osób.

Urodzili się

2 stycznia – Teresa z Lisieux, francuska karmelitanka, Doktor Kościoła, święta katolicka (zm. 1897)
5 stycznia - Laura Meozzi, włoska zakonnica (zm. 1951)
7 stycznia – Adolph Zukor, pionier przemysłu filmowego pochodzenia węgierskiego (zm. 1976)
8 stycznia - Helena Petrowić-Niegosz, księżna Neapolu, królowa Włoch i Albanii, cesarzowa Etiopii (zm. 1952)
9 stycznia – Chajim Nachman Bialik (hebr. ‏חיים נחמן ביאליק‎), narodowy wieszcz Izraela; prozaik, tłumacz, eseista, wydawca (zm. 1934)
13 stycznia – Olof Mark, szwedzki żeglarz, olimpijczyk (zm. 1920)
14 stycznia – Moisiej Uricki, rosyjski socjaldemokrata i komunista pochodzenia żydowskiego (zm. 1918)
15 stycznia – Władysław Benda, polski malarz, ilustrator, projektant (zm. 1948)
19 stycznia – Adam Alojzy Krzyżanowski, ekonomista polski, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (zm. 1963)
23 stycznia – Karol Irzykowski, polski pisarz, krytyk literacki, filmowy i teatralny (zm. 1944)
22 stycznia – Johannes Wende, niemiecki architekt i budowniczy (zm. 1954)
24 stycznia – Tadeusz Bobrowski, polski generał (zm. 1930)
28 stycznia – Sidonie-Gabrielle Colette, francuska pisarka (zm. 1954)
2 lutego – Constantin von Neurath, dyplomata hitlerowski (zm. 1956)
6 lutego - Abraham Neumann, polski malarz, grafik pochodzenia żydowskiego (zm. 1942)
7 lutego – Thomas Andrews, konstruktor statków, projektant RMS Titanica (zm. 1912)
15 lutego – Hans von Euler-Chelpin, szwedzki chemik organik, biochemik, pochodzenia niemieckiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 1964)
17 lutego – Henryk Przeździecki, polski duchowny katolicki, biskup siedlecki (zm. 1939)
28 lutego – William McMaster Murdoch, Pierwszy Oficer na RMS Titanicu (zm. 1912)
3 marca - Emma Döll, niemiecka polityk (zm. 1930)
11 marca – Michael Guhr, spiskoniemiecki lekarz, działacz turystyczny, prezes Karpathenverein, propagator narciarstwa (zm. 1933)
13 marca – Maryla Wolska, polska poetka okresu Młodej Polski (zm. 1930)
11 kwietnia – Stanisław Kochowicz, polski działacz niepodległościowy, polityczny, społeczny i kulturalny (zm. 1948)
12 kwietnia – Herbert Nicol, brytyjski rugbysta, medalista olimpijski (zm. 1950)
15 kwietnia – Józefa Bojanowska, polska feministka, działaczka społeczna, założycielka licznych organizacji kobiecych (zm. 1945)
18 kwietnia - Seweryn Czetwertyński, polski ziemianin, polityk, wicemarszałek Sejmu (zm. 1945)
19 kwietnia – August Krasicki, hrabia, właściciel Leska (zm. 1946)
20 kwietnia – Wojciech Korfanty, polski polityk, jeden z przywódców powstań śląskich (zm. 1939)
25 kwietnia – Félix d’Hérelle, kanadyjski mikrobiolog, współodkrywca bakteriofagów, pomysłodawca terapii fagowej (zm. 1949)
10 marca – Jakob Wassermann, niemiecki pisarz żydowskiego pochodzenia (zm. 1934)
29 marca – Tullio Levi-Civita, włoski matematyk (zm. 1941)
3 maja – Nini Roll Anker, norweska pisarka (zm. 1942)
3 czerwca – Otto Loewi, austriacki farmakolog (zm. 1961)
5 czerwca – Alojzy Versiglia, włoski salezjanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1930)
7 czerwca – Wacław Tokarz, polski historyk powstań narodowych i wojskowości, profesor UJ i UW (zm. 1937)
12 czerwca - Włodzimierz Jasiński, polski duchowny katolicki, biskup sandomierski i łódzki (zm. 1965)
28 czerwca – Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless, Księżna Wałbrzycha (zm. 1943)
20 lipca – Joseph Wallis, brytyjski rugbysta, medalista olimpijski
12 sierpnia – Waldemar Björkstén, fiński żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1933)
13 sierpnia – Józef Haller, generał broni Wojska Polskiego, legionista (zm. 1960)
15 sierpnia – Roman Podoski, polski uczony elektryk, pionier elektryfikacji polskich kolei, współzałożyciel Stowarzyszenia Elektryków Polskich (zm. 1954)
23 sierpnia - Bolesław Frej, polski generał brygady (zm. 1950)
30 sierpnia – Cezydiusz Giacomantonio, włoski franciszkanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
11 września – Daria od św. Zofii Campillo Paniagua, hiszpańska karmelitanka miłosierdzia, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)
17 września – Cécile Sorel, francuska aktorka (zm. 1966)
20 września - Robert Wrenn, amerykański tenisista, zwycięzca mistrzostw USA (zm. 1925)
30 września – Jonas Jonsson, szwedzki żeglarz, olimpijczyk (zm. 1926)
3 października - Serafino Cimino, włoski arcybiskup, nuncjusz w Peru, franciszkanin (zm. 1928)
6 października - Wacław Baehr, polski biolog (zm. 1939)
8 października:
- Ejnar Hertzsprung, duński astronom i chemik (zm. 1967)
- Jan Calabria, włoski duchowny, założyciel Zgromadzenia Ubogich Sług Bożej Opatrzności, święty katolicki (zm. 1954)
9 października – Karl Schwarzschild, niemiecki fizyk, astronom (zm. 1916)
11 października
- Joseph Irwin France, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland
- Stanisław Nowodworski, polski prawnik, polityk, prezydent Warszawy (zm. 1931)
17 października – Ludwik Izierski, pułkownik audytor Wojska Polskiego (zm. 1946)
24 października – Jules Rimet, francuski działacz sportowy (zm. 1956)
4 listopada – George Edward Moore, angielski filozof (zm. 1958)
9 listopada – Tadeusz Miciński, polski poeta Młodej Polski (zm. 1918)
16 listopada – Zygmunt Szymanowski, polski lekarz, bakteriolog, oficer lekarz WP, działacz społeczny II RP i członek KC PZPR w Polsce Ludowej (zm. 1956)
12 grudnia – Richard Frankfurter, niemiecki prawnik, dziennikarz i polityk (zm. 1953)
14 grudnia – Joseph Jongen, belgijski kompozytor, organista i pedagog, (zm. 1953)
15 grudnia – Harry E. Humphrey, amerykański spiker, lektor i aktor (zm. 1947)
25 grudnia – Włodzimierz Ghika, rumuński błogosławiony katolicki (zm. 1954)
Jerzy Tomanek, polski nauczyciel i działacz społeczny (zm. 1954)

Zmarli

1 stycznia – Antoni Dobrzański, polski duchowny katolicki, ojciec duchowy powstańców krakowskich (ur. 1804)
20 stycznia – Bazyli Antoni Maria Moreau, francuski zakonnik, założyciel Braci Świętego Krzyża, błogosławiony katolicki (ur. 1799)
27 stycznia – Adam Sedgwick, brytyjski geolog (ur. 1785)
17 marca – Barbara Maix, austriacka zakonnica, założycielka Sióstr Niepokalanego Serca Maryi, błogosławiona katolicka (ur. 1818)
25 marca – Wilhelm Marstrand, duński malarz (ur. 1810)
23 kwietnia – Wolfgang Menzel, niemiecki pisarz, krytyk i historyk literatury (ur. 1798)
1 maja – David Livingstone, szkocki misjonarz anglikański i podróżnik (ur. 1813)
8 maja – John Stuart Mill, angielski filozof, politolog i ekonomista, liberał, zwolennik równouprawnienia kobiet (ur. 1806)
22 maja – Alessandro Manzoni, włoski pisarz, czołowy przedstawiciel włoskiego romantyzmu (ur. 1785)
3 sierpnia – Carl Leopold Lohmeyer, niemiecki farmaceuta, autor pierwszego drukowanego przewodnika po Tatrach wyd. w 1842 r. (ur. 1799)
20 września – Giovanni Battista Donati, włoski astronom (ur. 1826)
6 października – Paweł Edmund Strzelecki, polski podróżnik, geolog, geograf; badacz Australii (ur. 1797)
14 grudnia – Louis Agassiz, szwajcarski zoolog i paleontolog (ur. 1807)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 20 lutego
Ostatki: 25 lutego
Popielec: 26 lutego
Niedziela Palmowa: 6 kwietnia
Wielki Czwartek: 10 kwietnia
Wielki Piątek: 11 kwietnia
Wielka Sobota: 12 kwietnia
Wielkanoc: 13 kwietnia
Poniedziałek Wielkanocny: 14 kwietnia
Wniebowstąpienie Pańskie: 22 maja
Zesłanie Ducha Świętego: 1 czerwca
Boże Ciało: 12 czerwca

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne