18 Brygada Rakiet Operacyjno-Taktycznych

18 Brygada Artylerii
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1962

Rozformowanie

1992

Patron

gen. dyw. Franciszek Jóźwiak

Tradycje
Kontynuacja

18 Pułk Rakiet

Dowódcy
Pierwszy

płk Czesław Dęga

Ostatni

płk Tadeusz Żuchowski

Organizacja
Numer

JW 4355[1]

Dyslokacja

Bolesławiec[2].

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska Lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska rakietowe

Podległość

Śląski Okręg Wojskowy

18 Brygada Artylerii im. gen. dyw. Franciszka Jóźwiaka (18 BA) / 18 Armijna Brygada Rakiet Operacyjno-Taktycznych[a] (18 ABROT) – związek taktyczny Wojsk Rakietowych Sił Zbrojnych PRL.

Historia

Brygada sformowana została w lutym 1962, w garnizonie Bolesławiec, jako 18 Brygada Artylerii (w celu utrzymania w tajemnicy rzeczywistego charakteru jednostki). Brygada uzbrojona w zestawy rakietowe R-170 stanowiła główny środek uderzeniowy 2 Armii Ogólnowojskowej formowanej na wypadek wojny na bazie Śląskiego Okręgu Wojskowego[3]. W 1963 r. brygada wzięła udział w szkoleniu na poligonie rakietowym w ZSRR, gdzie po raz pierwszy dokonano odpalenia rakiet klasy ziemia-ziemia. W 1992 brygadę przeformowano w 18 Pułk Rakiet.

Brygada w okresie wojny mogła niszczyć uderzeniami rakietowo – jądrowymi i chemicznymi cele znajdujące się w przewidywanym pasie natarcia armii. Głowice jądrowe i chemiczne miały pochodzić ze składów Armii Radzieckiej.

Skład organizacyjny i uzbrojenie

dowództwo i sztab

  • dwa dywizjony artylerii (9 i 13 da)[b]
    • bateria dowodzenia
    • 3 x baterie startowe (1 wyrzutnia w każdej baterii)
    • pluton obsługi technicznej
    • sekcja gospodarcza
    • sekcja remontu pojazdów
  • bateria dowodzenia
  • bateria techniczna
  • bateria transportowo-gospodarcza
  • kompania maszyn inżynieryjnych
  • pluton obrony przeciwchemicznej
  • warsztaty remontowe
  • kompania saperów
  • klucz śmigłowców

Uzbrojenie brygady w latach 60. stanowiło 6 wyrzutni rakietowych 9K51 (R-170) na podwoziu działa samobieżnego ISU-152, które mogły odpalać rakiety R-11M z głowicą jądrową o mocy 20 lub 40 kT. (oznaczenie NATO – Scud)

W latach 70. wprowadzono na uzbrojenie nowe wyrzutnie rakietowe typu 9K72 Elbrus (R-300) na podwoziu samochodu ciężarowego MAZ-543P, które mogły odpalać rakiety R-14 z głowicą jądrową o mocy 20, 40 lub 100 kT. (oznaczenie NATO – Scud B)

Dowódcy

Żuralski, Historia 9 dywizjonu 18 Brygady Artylerii,Bolesławiec 1994, s.44

  • mjr Fryderyk Lwowski (p.o. do 14.05.1962
  • płk Antoni Stocki (p.o.) do 14.07.1962
  • płk / gen. bryg. Czesław Dęga do 08.05.1964
  • płk Walenty Romanowski do 13.10.1972
  • płk Antoni Skibiński do 20.10.1975
  • płk Józef Grudzień p.o. 18.08.1976
  • płk Janusz Łuczyk do 31.08.1979
  • płk Józef Grudzień do 23.09. 1979
  • płk Leon Moszczyński (p.o.) do 21.01.1980
  • płk Jan Bieniek (p.o.) do 21.09.1980
  • płk Kazimierz Klimek do 22.12.1984
  • płk Jerzy Wolny do 18.02.1989
  • płk Tadeusz Żuchowski do 31.12.1992

Uwagi

  1. Tajna nazwa brygady oddająca w pełni jej przeznaczenie i usytuowanie w strukturze organizacyjnej SZ RP w czasie wojny oraz określająca jej podstawowe uzbrojenie.
  2. Na przełomie lat 70. i 80. dodano do dywizjonów po jednej wyrzutni. Dywizjon miał cztery wyrzutnie i dwie baterie startowe.

Przypisy

  1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  2. Michał Trubas. Wojska „jednorazowego użytku”. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2/2011. s. 157. 
  3. Puchała 2013 ↓, s. 284.

Bibliografia

  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie Wojska Lądowe w latach 1945 -1960. Toruń 2004
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945 -1956. Warszawa 2003.
  • Michał Trubas: 2 Pomorska Brygada Artylerii, Warszawa 2005.
  • Franciszek Puchała: Budowa potencjału bojowego Wojska polskiego 1945-1990. Obszary szpiegowskich działań. Warszawa: Fundacja "Historia i Kultura", 2013. ISBN 978-83-11-12800-2.
  • Michał Trubas. Wojska „jednorazowego użytku”. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2/2011. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 

Media użyte na tej stronie